مقدمه:امروزه سرطان به عنوان یک مشکل بزرگ سلامت عمومی بشمار می رود،که فشار روانی زیادی رابوجود می آورد(رحیمان بوگر،1386). سرطان به عنوان یک بیماری شروعی آرام و تدریجی داشته و برای مدتی طولانی و نامشخص ادامه می یابد.از این رو بررسی عوامل روانشناختی موثر در بروز به این بیماری ،از اهمیت بسزایی برخوردار است . برمنابع روانی مناسب در فرد مبتلا به سرطان بر سازگاری با بیماری اثر می گذارد.بیماران دارای منابع فردی غنی تر در مقایسه با بیماران دارای منابع فردی ضعیفتر ،وضعیت جسمانی و روانشناختی بهتر دارند(وایلرو هندیکانین ،2005). واگرچه نارسایی های شناختی خطرناک نیستند ،اما اگر در شرایطی جدی مانند سوانح رانندگی یا بستری کردن در بیمارستان رخ دهند، خطرناک است (لارسون و همکاران ،1997).و با نگاهی به بررسی انجام شده در زمینه بیماری سرطان در می یابیم که در زمینه ساختارهای شناختی-بنیادی در گرایش افراد وبه سوی بیماری سرطان بررسی های اندکی انجام شده است .ساختارهای شناختی- بنیادی تفکر و رفتار افراد را سازمان می دهند و سایر عوامل مربوط به آنها احتمالا نقش واسطه ای دارند(واردوپیح ،2006).
در طی دو دهه گذشته کیفیت زندگی یکی از مهمترین موضوعات تحقیقات بالینی بوده و به عنوان یکی از جنبه های مؤثر در مراقبت از بیماران مورد تأیید قرار گرفته است و بررسی آن به منظور تشخیص تفاوتهای موجود بین بیماران، پیش بینی عواقب بیماری و ارزشیابی مداخلات درمانی مورد استفاده قرار گرفته است (فولر ،1999).امروزه مردم خواستار بهبود کیفیت زندگی هستند و از این رو دولتها در سراسر جهان روز به روز بیشتر به بهبود کیفیت زندگی مردم خود توجه دارند و میکوشند تا ابتلاء به بیماری و مرگ را کاهش دهند و خدمات بهداشتی و تأمین رفاه جسمی، روانی واجتماعی مردم را ارتقاء دهند (گوگینموس ،1995) ونیز در خود تنظیمی ،فرد از رفتار خود ارزیابی به عمل آورده و چنانچه متناسب با استانداردهایش باشد ،رفتارش خوب ارزیابی شده و باعث خوشحالی وی می شود و چنانچه این رفتار متناسب با استانداردها نباشد ،سعی می کند با تغییر دادن رفتار به استانداردها دست یابد ،سپس مجدد ارزیابی به عمل می آورد تا بداند آیا توانسته است فاصله رفتار از استانداردها را کمتر نموده و یا از بین ببرد(باقری و یوسفی ،1388)خود-رهبری (خود-تنظیمی )نیز مفهوم دیگری است ، برانگیختگی پاپین سمپاتیک در پاسخ به فشارهای ادواری یک متغیر سلامتی دیگر است.(آیزنک 1994) وهمچنین توانایی خود تنظیمی به فرد این امکان را می دهد تا بر رفتارهای خودش کنترل و نظارت داشته باشد ،آنها را با معیارهای خودش بسنجد و درمورد تقویت شخص خود و بقیه اعمال کند(سیف ،1386)
فرآیند پیچیده خود -تنظیمی به عنوان یکی از خصیصه های مهم جنبه های شناختی و رفتاری انسان ها شناسایی شده و به نظر می رسد عوامل زیادی، که با هم ارتباط متقابل هم دارند، بر خود-تنظیمی تاثیر میگذارند.( جبلی، 1384)خود تنظیمی فرایندهای پیچیده ای است و شامل فعالیت هایی مانند تکرار ،توجه و تمرکز ،تنظیم و سازماندهی ،ایجاد محیط کار مولد و به کارگیری موثر منابع می شود(پینتریچ، 2000). گرچه امروزه درمان بیماریهای بدنی و روانی در پزشکی مبتنی بر استفاده از روش های مرسوم پزشکی ،فیزیکی و شیو ه های متداول روان درمانی است و بشترین تاکید در این روش ها در کتب آموزشی مشاهده می شود بررسی های بین فرهنگی که توسط روان پزشکان روان شناسان و متخصص مردم شناسی انجام شده نشان می دهد که رابطه ایمان و اعتقاد دینی با بهبودی نه تنها در جوامع شرقی بلکه در پیروان ادیان سراسر جهان موضوعی ثابت شده است،بنابراین استفاده از این نیروی بالقوه در بهبودی بیماری های بدنی و اختلالات هیجانی و رفتاری آثار موثر درمانی را در بر دارد(فاوازا ،1982).و پژوهش در باره معنویت امروزه در رشته هایی از قبیل پزشکی، روانشناسی ،عصب شناسی،و علوم شناختی در حال پیشرفت است.وگروهی از پژوهشگران در تبیین بعضی از مشاهدات و داد ه ها ،در صدد تعریف مفاهیمی جدید در ارتباط با دین و معنویت بوده اند . (سهرابی،1387)هدف این پژوهش تعیین نقش خود تنظیمی و هوش معنوی در پیش بینی آسیب پذیری شناختی و کیفیت زندگی افراد مبتلا به افراد مبتلا به سرطان می باشد.
بیان مسئله:
سرطان یکی از بیمارهای شایع مزمن وغیره واگیر است)پی رضا،1373). سرطان در اثر موتاسیون و یا فعال شدن غیر طبیعی ژنهای سلولی که رشدسلولی و میتوز را کنترل می کنند،بوجود می آید و یک رقابت بین سلولهای سرطانی و بافت های طبیعی برای گرفتن موادغذایی ایجاد می شود و سلولهای عملا تمام مواد غذایی در دسترس بافت های طبیعی رادر جهت رشد سلولهای خود جذب می کنند. در نتیجه بافت های طبیعی بدن به تدریج در اثرکمبود مواد مغزی می میرد(گایتون و هال ،1380).
علی رغم پیشرفته های قابل توجه علم پزشکی ، همچنان سرطان به عنوان یکی از مهم ترین بیمارهای قرن حاضر و دومین علت مرگ و میر بعد از بیماریهای قلب وعروق مطرح است.در حال حاضر بیش از 7میلیون نفر در جهان در اثر ابتلا به سرطان جان خود را از دست می دهند و پیش بینی می شودکه تعداد مواردجدید ابتلا تا سال 2020 سالانه از10 میلیون نفر به 15 میلیون نفر برسد (حسن پور،2006).
تمام اشکال سرطان علت 9 درصد از مرگ و میر را در سراسر جهان تشکیل می دهند(شجاعی تهرانی،1382).
ویژگی های سرطان شامل خستگی ،مشکلات روحی ،روانی ،انکار بیماری ، اختلال در تصویر ذهنی به دلیل تغییر در عملکرد اعضای بدن و طول مدت بیماری میباشد(شوماخر،1998)ومارتین نارسایی های شناختی را اشتباهات شناختی را خطاهای می داند که باید بصورت هنجاری ظرفیت انجام آن را داشته باشد(والاس،و دانویچ و رستینو ،2003)منظوراز نارسایی شناختی حواسپرتی، مشکلات مربوط به حافظه ،اشتباهات سهوی و عدم یادآوری اسامی می باشد(والاس ،2004) .
فهرست مطالب:
چکیده........................................................................................................................................
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1- مقدمه.........................................................................................................................
1-2- بیان مسئله...............................................................................................................................
1-3-اهمیت و ضرورت تحقیق.........................................................................................................
1-4- اهداف پژوهش........................................................................................................................
1-4-1-اهداف کلی...........................................................................................................................
1-4-2- اهداف جزئی......................................................................................................................
1-5- فرضیه های پژوهش................................................................................................................
1-6- تعریف نظری و عملیاتی متغیرها.............................................................................................
1-6-1- خودتنظیمی.........................................................................................................................
1-6-2- هوش معنوی.......................................................................................................................
1-6-3- آسیب پذیری شناختی......................................................................................................
1-6-4- کیفیت زندگی.......................................................................................................................
1-6-5- سرطان..............................................................................................................................
فصل دوم : ادیبات و مستندات ،چارچوب ها و مبانی ، سابقه و پیشینه تحقیق
2-1- مقدمه......................................................................................................................................
2-2- سرطان.....................................................................................................................................
2-3- اختلالات روان تنی...................................................................................................................
2-4- چشم انداز تاریخی طب روان تنی.............................................................................................
2-5- ایمنی شناختی عصبی – روانی.................................................................................................
2-6- سیستم ایمنی............................................................................................................................
2-7- سیستم ایمنی و بیماری..........................................................................................................
2-8- مفهوم سرطان..........................................................................................................................
2-9- انواع سرطان ..............................................................................................................................
2-10- میزان شیوع سرطان.................................................................................................................
2-11- آثار سرطان..........................................................................................................................
2-12- پیش آگهی و علل سرطان....................................................................................................
2-13-سن و عوامل فرهنگی اجتماعی درسرطان..............................................................................
2-14- تشخیص و درمان سرطان.....................................................................................................
2-15- نقش روان شناسی در سرطان................................................................................................
2-15-1پاسخهای روان شناسی به سرطان.....................................................................................
2-16- مداخلات روانی اجتماعی برای سرطان.................................................................................
2-17- خود-تنظیمی...................................................................................................................
2-18- فرایندهای خود_ تنظیمی.............................................................................................
2-19- راهبردهای خود_ تنظیمی................................................................................................
2-20- نظریه خود_ تنظیمی کانفر......................................................................................................
2-21- نظریه های علوم اعصاب خود _ تنظیمی...............................................................................
2-21-1- علوم اعصاب فیزیولوژی.....................................................................................................
2-21-2- علوم اعصاب زیست شناختی.........................................................................................
2-22- نظریه های رشدی خود _ تنظیمی................................................................................
2-23- مدل شناختی خود_تنظیمی........................................................................................
2-24- بازخوردهای هنجارهای شخصی..........................................................................................
2-25- کوششهای شخصی...............................................................................................................
2-26- رویکرد انگیزشی خود تنظیمی.................................................................................................
2-27- خود_تنظیمی و روابط اجتماعی بین فردی...........................................................................
2-28-پیشینه خود تنظیمی ...........................................................................................................
2-29- هوش معنوی.....................................................................................................................
2-30- تعریف هوش ......................................................................................................................
2-31- تعریف هوش معنوی..............................................................................................................
2-32- اجزای هوش معنوی...........................................................................................................
2-33- هوش معنوی و مولفه های پنچ گانه آن.............................................................................
2-34- مقایسه هوش معنوی با هوش های دیگر..........................................................................
2-35- دیدگاه روانشناسانه در مورد معنویت....................................................................................
2-35-1- دیدگاه روانکاوی...............................................................................................................
2-36-2-دیدگاه انسانگرایی................................................................................................................
2-37- پیشینه هوش معنوی ..............................................................................................................
2-38- آسیب پذیری شناختی....................................................................................................
2-39- پیشینه آسیب پذیری شناختی............................................................................................
2-40- کیفیت زندگی........................................................................................................................
2-41- مفهوم کیفیت زندگی........................................................................................................
2-42- مدلهای کیفیت زندگی...........................................................................................................
2-43-پیشینه کیفیت زندگی.........................................................................................................
2-44- جمع بندی نتایج پیشینه پژوهش ...........................................................................................
فصل سوم: روش اجرای تحقیق
3-1- روش تحقیق...........................................................................................................................
3-2- جامعه آماری و حجم نمونه و روش نمونه گیری....................................................................
3-2-1- روش گردآوری اطلاعات .....................................................................................................
3-2-2- ابزار گردآوری اطلاعات...................................................................................................
3-3- پرسشنامه خودتنظیمی(SRQ)..................................................................................................
3-4- پرسشنامه هوش معنوی(SISRI-24)..................................................................................
3-5- پرسشنامه آسیب پذیری شناختی..............................................................................................
3-6- پرسشنامه کیفیت زندگی (SF-36)..........................................................................................
3-7- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات..................................................................................................
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل وبیان نتایج حاصل از پژوهش
4-1- مقدمه........................................................................................................................................
4-2- یافته های جمعیت شناختی........................................................................................................
4-3- یافته های توصیفی....................................................................................................................
4-4- یافته های استنباطی................................................................................................................
فصل پنجم : بحث وتفسیر و نتیجه گیری و جمع بندی
5-1- مقدمه .....................................................................................................................................
5-2- بحث و نتیجه گیری ..................................................................................................................
5-3- نتیجه گیری کلی پژوهش .........................................................................................................
5-4- محدودیت های پژوهش ..................................................................................................
5-5- پیشنهادهای پژوهشی .........................................................................................................
5-6- پیشنهادهای کاربردی پژوهش ..................................................................................................
منابع و مأخذ .....................................................................................................................................
پیوست ها ............................................................................................................................................
چکیده انگلیسی ..................................................................................................................................
فهرست جداول
جدول4-1- میانگین و انحراف استاندارد سن بیماران...................................................................
جدول4-2- توزیع فراوانی و درصد جنسیت بیماران......................................................................
جدول 4-3- توزیع فراوانی و درصد سطح تحصیلات....................................................................
جدول 4-4- توزیع فراوانی و درصد وضعیت تاهل بیماران...........................................................
جدول 4-5- میانگین و انحراف استاندارد هوش معنوی..............................................................
جدول4-6- میانگین و انحراف استاندارد رفتار خود تنظیمی.......................................................
جدول 4-7- میانگین و انحراف استاندارد آسیب پذیری شناختی................................................
جدول4-8- میانگین و انحراف استاندارد کیفیت زندگی................................................................
جدول 4-9- ماتریس ضریب همبستگی رفتار خود تنظیمی وآسیب پذیری شناختی در افراد مبتلا به سرطان.............................................................................................................................................
جدول 4-10- ماتریس ضریب همبستگی هوش معنوی و آسیب پذیر شناختی در افراد مبتلا به سرطان............................................................................................................................................
جدول 4-11- ماتریس ضریب همبستگی رفتار خود تنظیمی و کیفیت زندگی در افراد مبتلا به سرطان........................................................................................................................................
جدول 4-12- ماتریس ضریب همبستگی هوش معنوی و کیفیت زندگی در افراد مبتلا به سرطان....................................................................................................................................
جدول 4-13- نتایج تحلیل رگرسیون چند گانه رفتار خود تنظیمی در پیش بینی آسیب پذیری شناختی افراد مبتلا به سرطان....................................................................................................
جدول 4-14- نتایج رگرسیون چند گانه رفتار خودتنظیمی در پیش بینی کیفیت زندگی افراد مبتلا به سرطان...........................................................................................................................................
جدول 4-15- نتایج تحلیل رگرسیون چند گانه هوش معنوی در پیش بینی آسیب پذیری شناختی افراد مبتلا به سرطان.....................................................................................................................
جدول 4-16- نتایج تحلیل رگرسیون چند گانه هوش معنوی در پیش بینی کیفیت زندگی افراد مبتلا به سرطان................................................................................................................................
برچسب ها:
نقش خود تنظیمی هوش معنوی پیش بینی آسیب پذیری شناختی کیفیت زندگی افراد مبتلا سرطان