خانواده از نخستین نظام‌های نهادی، عمومی و جهانی است که برای رفع نیازمندی‌های حیاتی انسان و بقای جامعه ضرورت تام دارد. خانواده در عین حال که کوچک‌ترین واحد اجتماعی است، هسته اصلی جامعه و پایه و بنای هر اجتماع بزرگ بوده و از مهم‌ترین نهادهای موجود در جامعه انسانی است.
خانواده، مدرسه و جامعه سه عامل مهم تکامل زندگی اجتماعی را تشکیل می‌دهند و توجه پدر و مادر در دوران نوزادی و کودکی ارزش حیاتی در سلامت فکر و رشد کامل مراحل شخصیت طفل دارد.
عوامل خانوادگی موثر در بروز آسیب های اجتماعی
در زیر به عواملی که وجود آن در خانواده می تواند موجب بروز آسیب‌های اجتماعی شود، اشاره می‌شود:
1- خانواده نامتعادل:
والدین اولین کسانی هستند که شخصیت فرزندان خود را فرم می‌بخشند و وضع و موقعیت اطفال در خانواده یکی از عوامل مهم و مؤثر در رشد شخصیت آنان است. کودکان نگرش‌های اجتماعی را از خانواده می‌آموزند و چنانچه یکی از والدین آلودگی داشته باشد، فرزندان آن‌ها بیش از هر کس در معرض آلودگی قرار خواهند گرفت.
به طور کلی بزهکاران دارای والدینی هستند که یا بسیار خشن و سختگیر بوده و یا برعکس بسیار بی‌تفاوت و بی‌توجه به فرزندان خود می‌باشند. اکثر والدین اطفال بزهکار، کم سواد یا بی‌سواد بوده و عده بی‌شماری از آنان بیکار و از لحاظ مالی و رفاهی در وضعیت نامطلوبی به سر می‌برند.
بعد از والدین، بزهکاری سایر افراد خانواده ممکن است در وضع خانواده اثرات زیادی داشته باشد. فرزندان در هر خانواده معمولاً ناگزیر هستند با اعضای خانواده ارتباط داشته باشند
والدین معتاد، نخستین عامل گرایش به مواد مخدر در بچه های اعتیاد است.