چکیده :
بنگاهها به منظور اجرای پروژههای سودآور و دستیابی به حداکثر بازدهی در جهت افزایش منافع سهامداران خود، از منابع مالی مختلف بهره میگیرند. به طور کلی هدف اصلی شرکتها و مؤسسات انتفاعی کسب سود بیشتر و به دنبال آن افزایش ثروت سهامداران، قیمت سهام و در نهایت ارزش شرکت میباشد. یکی از راههای کسب سود و ارزش برای شرکتها انتخاب روش مناسب تأمین مالی است. هدف این پژوهش بررسی تأثیر ابزارهای تأمین مالی بر ارزش شرکت میباشد. تعداد فرضیههای مورد آزمون در این پژوهش 12 فرضیه است که در این بین 2 فرضیه اصلی و 10 فرضیه فرعی میباشد. این پژوهش از نظر نوع، همبستگی و پیمایشی و از نظر هدف، کاربردی میباشد. روش نمونهگیري در این پژوهش تصادفی ساده و نمونهي آماري این پژوهش براي شش صنعت تجهیزات، صنایع غذایی، صنایع شیمیایی، محصولات غیر فلزي، نقلیهي موتوري و فلزات سنگین، انتخاب شده است. روش تجزیه و تحلیل در این پژوهش ضريب همبستگي پيرسون و اسپیرمن و با استفاده از تحليل رگرسيون چند متغيره میباشد. یافتههای این پژوهش حاکی از تأیید رایطهی تمام روشهای تأمین مالی کوتاهمدت و بلندمدت با ارزش شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بین سالهای 1385 تا 1391 میباشند.
کلیدواژه: ابزارهای تأمین مالی کوتاهمدت، ابزارهای تأمین مالی بلندمدت، ارزش شرکت، شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادارتهران.
مقدمه :
بنگاهها به منظور اجرای پروژه های سودآور و دستیابی به حداکثر بازدهی در جهت افزایش منافع سهامداران خود، از منابع مالی مختلف بهره می گیرند. توانایی بنگاه ها در مشخص نمودن منابع داخلی یا خارجی برای فراهم کردن سرمایه از عوامل اصلی رشت و پیشرفت آنها محسوب می شود. توانایی یک بنگاه در دسترسی به تأمین مالی خارجی عاملی کلیدی در توسعه، رشد و بقای آن است(رمضانی، 1383). دسترسی بنگاه ها به تأمین مالی خارجی قدرت رقابت پذیری آنها را افزایش میدهد. به علاوه، دسترستی به منابع مالی به طور قابل توجهی رشد بنگاه را تسهیل میکند. اشاره می کنند که محدودیت های اعتباری تأثیر منفی بر مخارج نوآوری و سرمایه گذاری دارند؛ دسترسی به مناب مالی تأثیر مثبتی بر رشد بنگاه دارد. بر این اساس، یکی از مهمترین تصمیمات مالی، نحوه تأمین مالی بنگاه های اقتصادی است که نقش بسزایی در استمرار و رشد سودآوری آنها دارد( نجفی، 1385). توانایی بنگاه ها در دستیابی به منابع مالی داخل و خارج از بنگاه به منظور سرمایه گذاری و اجرای طرح های توسعه ای آن از عوامل اصلی رشد و سودآوری محسوب می شود. شرکتها اغلب هنگامی که به منابع مالی جدید نیاز دارند، یا از طریق بهره گیری از منابع داخلی بنگاه اعم از سود انباشته و ذخایر، نیاز خود را مرتفع می سازند. یا از طریق دریافت وام و اعتبارات از بانک ها و مؤسسات مالی و اعتباری و یا انتشار سهام و سایر انواع اوراق بهادار بدهی و سرمایهای. البته عامل مهم در تصمیم گیری بنگاه ها هزینه تأمین مالی می باشد. تأمین مالی داخلی هیچ گونه هزینه ای برای بنگاه ها دربر نداشته و می تواند در بلندمدت بنگاه را بر افق های فراتری از سودآوری برساند( مؤمنی، 1389).
1-2 بیان مسأله
مؤسسات و بنگاههاي اقتصادي به ویژه فعالان در بخش صنعت، براي ادامهي حیات و فعالیتهاي تولیدي خود و همچنین توسعهي فعالیتها، به سرمایههاي کلان نیاز دارند. همچنین، این مؤسسات و بنگاههاي اقتصادي براي تأمین سرمایهي مورد نیاز خود وابستگی شدیدي به بازارهاي مالی دارند(کوربت و جنکینسون[1]،2005). نقش این بازارها در اختیار گذاشتن سرمایههاي لازم براي مؤسسات و شرکتها است. یکی از نکات اساسی مورد توجه مدیران مالی بنگاههاي اقتصادي، روشها و میزان تامین مالی است(بریلید و میرز[2]،2009). انواع منابع تأمین مالی در کشور به دو دستهي منابع مالی بدون هزینه و منابع مالی با هزینه تقسیمبندي میشود. منابع مالی بدون هزینه شامل پیش دریافت از مشتریان، بستانکاران تجاري، سود سهام پرداختنی و هزینههاي پرداختنی است. منابع مالی با هزینه به دو دستهي منابع داخلی (سود انباشته) و منابع خارجی (تسهیلات کوتاه مدت و بلندمدت و انتشار سهام جدید) تقسیم میشود(میرز[3]، 2008). به طور کلی هدف اصلی شرکتها و مؤسسات انتفاعی کسب سود بیشتر و به دنبال آن افزایش ثروت سهامداران، قیمت سهام و در نهایت ارزش شرکت میباشد(هالسی[4]، 2010). یکی از راههای کسب سود و ارزش برای شرکتها انتخاب روش مناسب تأمین مالی است(پنمان[5]، 2009). در سالهای اخیر روشهای تأمین مالی بهدلیل مزایایی که داشته است، نظر مدیران مالی شرکتها و مؤسسات تجاری را به خود جلب کرده است( فرناندز[6]، 2011). بنابراین در این پژوهش، تأثیر روشهای تأمین مالی بر شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مورد مطالعه و بررسی قرار میگیرد، و با توجه به مزایایی که روشهای تأمین مالی در این حیطه دارد، به دنبال این پرسش هستیم که آیا این روشها تأثیری بر ارزش شرکتهای پذیرفته در بورس اوراق بهادرا تهران دارند یا خیر؟
1–3 اهمیت موضوع
شرکتها براي اجراي پروژههاي سرمایهگذاري سودآور در دسترس، تسویهی بدهیهاي موعد رسیده، افزایش سرمایه در گردش و پرداخت سود به سهامداران به منابع مالی متعددي دسترسی دارند. این منابع، وجوه نقد حاصل از فعالیتهاي عملیاتی و فروش داراییها (به عنوان منابع درون سازمانی تأمین مالی)، استقراض وام بانکی، انتشار اوراق مشارکت و انتشار سهام جدید (به عنوان منابع برون سازمانی تأمین مالی) را شامل می شوند. توانایی شرکتها در تعیین منابع مالی مناسب و تصمیمگیري صحیح در این خصوص از عوامل اصلی موفقیت شرکت به شمار میرود( لطفی، 1385). مهمترین هدفی که مدیریت در زمان انتخاب روش تأمین مالی باید توجه کند، افزایش ثروت سهامداران میباشد. یعنی با در نظر گرفتن هزینه هر یک از منابع مختلف تأمین مالی و آثار آن بر روي بازده و ریسک شرکت منابعی را انتخاب کند که باعث به حداقل رساندن هزینههاي تأمین مالی گردد. ترکیب مناسب منابع تأمین مالی با خصوصیاتی همچون هزینه سرمایه اندك و نرخ بازده بیشتر همراه است(مؤمنی، 1389). بررسی مطالعات پیشین نشان میدهد اکثر مطالعات روشهاي تأمین مالی و تاثیرآن بر بازده روي مواردي چون ارتباط بین گزینش منابع تأمین مالی و بازده شرکتها، ارجحیت منابع برون سازمانی تأمین مالی به منابع درون سازمانی و یا برعکس، رسیدن به یک ساختار مطلوب سرمایه و ارتباط بین ساختار سرمایه و ریسک تأکید داشتهاند. با توجه به توضیحات ارائه شده و با توجه به اینکه از جمله کاربرديترین منابع برون سازمانی تأمین مالی در میان شرکتهاي فعال در بورس تهران، وام بانکی و افزایش سرمایه است. وظایف اصلی مدیریت مالی، تصمیمگیري در ارتباط با تأمین مالی، سرمایه گذاري و تقسیم سود است( پنمان[7]، 2009). هر یک از این تصمیمات در رابطه ي با هدف شرکت است و تصمیمگیري در زمینهي ترکیب مطلوب این سه مورد، حداکثر کنندهي ارزش شرکت براي سهامداران است. بنابراین، شناسایی اولویت روشهاي تأمین مالی و عوامل تأثیرگذار بر آنها و انتخاب روشهاي مناسب در راستاي به حداکثر رسانیدن ثروت سهامداران از اهمیت زیادي برخوردار است( چنگ[8]، 2009).
و...
تعداد صفحه:156
پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد رشته مدیریت بازرگانی ( M.A )
گرایش: مالی
فهرست مطالب :
چکیده ................... 1
فصل اول: کلیات پژوهش
1-1- مقدمه........... 3
1-2- بیان مسأله ... 3
1-3- اهمیت موضوع .............................................................. 4
1-4- اهداف تحقیق ............................................................ 5
1-4-1- هدف اصلی 1: شناخت رابطه بین روشهای تأمین مالی کوتاه مدت و ارزش شرکت 5
1-4-1-1- اهداف فرعی 5
1-4-2- هدف اصلی 2 : شناخت رابطه بین روشهای تأمین مالی میانمدت و بلندمدت و ارزش شرکت .. 6
1-4-2-1- اهداف فرعی ........................................................ 6
1-5- فرضیات تحقیق ............................................................. 6
1-6- مدل مفهومی تحقیق ...................................................... 8
1-7- قلمرو پژوهش ............................................................... 9
1-7-1- قلمرو موضوعی پژوهش .......................................... 9
1-7-2- قلمرو زمانی انجام پژوهش ....................................... 9
1-7-3- قلمرو مکانی پژوهش ................................................ 9
1-8- تعریف متغیرها .............................................................. 9
1-8-1- تعاریف مفهومی ........................................................ 9
1-8-2- تعاریف عملیاتی ....................................................... 10
فصل دوم: ادبیات نظری و پیشینه تحقیق
2-1- مقدمه .......... 15
2-2- منابع تأمین مالی کوتاه مدت .......................................... 16
2-2-1- منابع اصلی تأمین مالی کوتاه مدت ........................... 16
2-2-1-1- اعتبار تجاری ........................................................ 16
2-2-1-2- وام بانکی .............................................................. 17
2-2-1-3- وام های فصلی ..................................................... 17
2-2-1-4- تأمین مالی مقدماتی .............................................. 18
2-2-1-5- نرخ بهره وام های بانکی ...................................... 18
2-2-2- اسناد تجاری ............................................................. 20
2-2-3- هزینه تأمین مالی ....................................................... 24
2-2-4- عمل نوسانی (چرخشی) ........................................... 24
2-2-5- عمل تسویه حساب .................................................. 25
2-2-6- اهداف تأمین مالی کوتاه مدت .................................. 25
2-2-7- منابع بی بهره ............................................................. 26
2-2-8- منابع سود دار بدون وثیقه ......................................... 27
2-2-9- منابع کوتاه مدت بی وثیقه بانکی ............................. 30
2-2-10 مؤسسات سرمایه دار ................................................. 33
2-2-11- تضمین تأمین مالی با صورت حسابهای قابل وصول ............................... 34
2-3- تأمین مالی میان مدت .................................................... 37
2-3-1- قرارداد اعتباری مدور ................................................ 37
2-3-2- وام دوره ای .............................................................. 38
2-3-3- اجاره ...... 38
2-3-4- وام های بانک تجاری ............................................... 38
2-3-5- وام های شرکتهای بیمه ............................................. 39
2-3-6- وام های شرکتهای مالی و سازندگان تجهیزات ......... 39
2-3-7- وام دهی نقدینگی جاری در برابر بهای موجودی ..... 40
2-4- ابزارهای ویژه تأمین مالی بلند مدت .............................. 40
2-4-2- سهام ممتاز ................................................................ 42
2-4-3- اوراق قرضه .............................................................. 43
2-4-4- اوراق مشارکت ......................................................... 45
2-4-5- اوراق بهادار قابل تبدیل به اوراق مشارکت یا اوراق قرضه .......................................................... 48
2-5- روش های قرضی استقراضی ......................................... 51
2-5-2- روش های غیر قرضی (سرمایه گذاری) ................... 55
2-5-2-1- سرمایه گذاری مستقیم خارجی ............................ 55
2-5-2-2- سرمایه گذاری غیرمستقیم خارجی ....................... 56
2-5-2-3- معاملات جبرانی ................................................... 56
2-5-2-4- صکوک ................................................................. 58
2-5-2-5- ویژگی های صکوک، تفاوتها و شباهت های آن با اوراق قرضه ................... 58
2-6- تئوری سلسله مراتبی روشهای تأمین مالی ..................... 63
2-7- حسابداری مخارج تأمین مالی ....................................... 63
2-8- پیشینه ی تحقیقات انجام شده ...................................... 63
2-8-1- تحقیقات داخلی ........................................................ 63
2-8-2- پیشینه ی خارجی ...................................................... 63
فصل سوم: روش شناسی تحقیق
3-1- مقدمه .......... 72
3-2- روش تحقیق .................................................................. 72
3-3- جدول متغیرها ............................................................... 72
3-4- جامعه آماری ................................................................. 73
3-5- نمونه آماری و روش نمونه گیری ................................. 73
3-6- روش گردآوری داده ها ................................................ 74
3-7- روش تجزیه و تحلیل داده ها ...................................... 74
3-7-1- روش محاسبه متغیرها .............................................. 74
3-7-1-1- ارزش شرکت ....................................................... 74
3-7-1-2- ابزارهای تأمین مالی کوتاه مدت ........................... 75
3-7-1-3- میان مدت و بلند مدت ......................................... 75
3-7-2- مدل رگرسیونی جهت آزمون فرضیات ..................... 75
3-7-2-1- متغیر وابسته ......................................................... 75
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها .......................................
4-1- مقدمه .......... 80
4-2- آمار توصیفی متغیرهای تحقیق ...................................... 80
4-3- آزمون فرضیات تحقیق ................................................ 81
4-3-1- معادلات ساختاری و معادلات رگرسیونی ............... 81
1) مدل اول .......... 82
1-1) آزمون دوربین واتسون ................................................... 82
1-2) معادله ساختاری ............................................................ 83
1-3) معیارهای مناسبت مدل ................................................... 86
2) مدل دوم .......... 92
2-1) آزمون دوربین واتسون ................................................... 92
2-2) معادله ساختاری ............................................................. 94
2-3) معیارهای مناسبت مدل ................................................... 96
3) مدل سوم ......... 100
3-1) آزمون دوربین واتسون .................................................. 100
3-2) معادله ساختاری ............................................................ 102
3-3) معیارهای مناسبت مدل ................................................... 104
4) مدل اکتشافی .... 105
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها ......................................
5-1- مقدمه ......... 109
5-2- نتیجه گیری و فرضیات پژوهش .................................... 109
5-3- پیشنهادها ... 113
5-4- موانع پژوهش .................................................. 114
5-5- پیشنهادهایی برای پژوهش های آتی ............................. 115
منابع و مآخذ ......... 116
منابع فارسی .......... 117
منابع لاتین ............ 119
فهرست جداول :
جدول شماره 2-1 روشهای تأمین مالی کوتاه مدت (مرادزاده فرد، 1383) ........... 36
جدول شماره 2-2 روشهای تأمین مالی میان مدت و بلند مدت (فرشادگهر و شهیدی، 1375) .. 49
جدول 2-3 تعدادی از صادر کنندگان دولتی اوراق صکوک (صندوق بین المللی پول، 2007) ...... 61
جدول 2-4 تعدادی از صادر کنندگان شرکتی اوراق صکوک (صندوق بین المللی پول، 2007) ... 62
جدول 3-1 جدول متغیرهای پژوهش بر اساس نقش و معیار سنجش متغیر ..... 72
جدول 4-1 خلاصه آمار توصیفی متغیرهای تحقیق ................. 80
جدول 4-2 نتایج آزمون کلموگروف- اسمیرنوف برای متغیرهای تحقیق ...................... 81
جدول 4-3 جدول تجزیه واریانس ......................................... 85
جدول 4-4 ضرایب استاندارد شده متغیرهای مستقل .............. 85
جدول 4-4 نتیجه آزمون همبستگی فرضیه فرعی 1 ............... 87
جدول 4-5 نتیجه آزمون همبستگی فرضیه فرعی 2 ................ 88
جدول 4-6 نتیجه آزمون همبستگی فرضیه فرعی 3 ............... 89
جدول 4-7 نتیجه آزمون همبستگی فرضیه فرعی 4 ................ 90
جدول 4-8 نتیجه آزمون همبستگی فرضیه فرعی 5 ................ 91
جدول 4-9 نتیجه آزمون همبستگی فرضیه فرعی 6 ................ 92
جدول 4-10 جدول تجزیه واریانس ....................................... 95
جدول 4-11 نتیجه آزمون همبستگی فرضیه فرعی 1 .............. 97
جدول 4-12 نتیجه آزمون همبستگی فرضیه فرعی 2 .............. 98
جدول 4-13 نتیجه آزمون همبستگی فرضیه فرعی 3 .............. 99
جدول 4-14 نتیجه آزمون همبستگی فرضیه فرعی 4 .............. 100
جدول 4-15 جدول تجزیه واریانس ....................................... 103