مباني حكومت دموكراتيك و اقتدار گرا
چكيده : مساله و سرنوشت آن
دموكراسي در سده ي نوزدهم ابتدا در آمريكا و اروپاي غربي بوجود آمد و سپس به نقاط ديگر گسترش يافت و جهاني شدن نيز سبب تسريع روند رشد دموكراسي در اين نقاط شد و يكي از مهمترين دلايل اضمحلال حكومتهاي غير دموكراتيك بود . پرسش اصلي پايان نامه اين است كه 1- چرا فرآيند دموكراتيك در كشورهاي اروپايي سريع تر از از كشورهاي آسيايي از سال 2005 تا 1997 بوده است ؟ و 2- آيا جهاني شدن بر روند اضمحلال حكومتهاي اقتدارگرا و رشد دموكراسي موثر بوده است ؟
پاسخ پرسش اول اين است كه چون در اروپاي غربی عوامل مساعد دراز مدت ، ميان مدت و كوتاه مدت چندي در قوام دموكراسي مبتنی بر نمايندگي موثر بوده اند توزيع عادلانه تر زمين ، فقدان سابقه فئوداليسم و اثر امنيت زمين دار همراه با سنت ليبراليسم انگليسی در آمريكا از جمله عوامل مساعد دراز مدت بوده‌اند .
در انگلستان پيدايش جنبش اصلاح دين و گسترش اخلاق پروتستاني ، جنبش ديوار كشي و ضعف طبقه دهقان و انقلاب صنعتي در 1970 از جمله عوامل و زمينه هاي ساختاري مهم درگذار به دموكراسي در اروپاي غربي و آمريكا به شمار مي آيد .
در اين پايان نامه فرضيه اصلي اين است كه دموكراسي دستاورد جوامع پيشرفتۀ غربي است كه موج اول آن در اروپاي غربي و آمريكاي شمالي و در طي سده ي نوزدهم رخ داد و مي توان گفت كه دموكراسي ابتدا در جوامع غربي و سپس به نقاط ديگر جهان گسترش پيدا كرد . در اين پژوهش اثبات شد كه دموكراسي دستاورد جوامع غربي و مناسب كشورهاي غربي است ولي مي تواند در جوامع ديگر نيز بوجود آيد . به شرط آنكه خود الزامات آن را به وجود آورند و اين مستلزم گذر زمان است .
مقدمه
در اين پژوهش ، در فصل اول كه شامل كليات است با توجه به عنوان پايان نامه «مباني حكومتهاي دموكراتيك و اقتدارگرا» به بيان مسئله ، محدود زماني و مكاني ، تاريخچه و ضرورت انجام تحقيق ، اهداف پژوهش، پيشينه ي تحقيق ، مفاهيم بنيادين ، پرسش اصلي و پرسش هاي فرعي، روش گردآوري اطلاعات، چارچوب نظري تحقيق و محقق و ترسيم نمودار با توجه به موضوع پرداخته ايم. در بيان مسئله به تشريح الزامات و مباني حكومت دموكراتيك و اقتدارگرا و سپس به تاريخچه دموكراسي كه ابتدا از يونان باستان و در قرن نوزدهم در اروپاي غربي و آمريكا آغاز شد و پس از آن به نقاط ديگر جهان بسط و گسترش يافت، پرداخته‌ايم. در چارچوب نظري تحقيق به نظريه اقتدارگرايي لينتز و پرل موتر و نظريه اقتدارگرايي دوتوكويل و ماركس پرداخته و در چارچوب نظري محقق با توجه به چارچوب نظري تحقيق ، (رويكرد پژوهش) بيان شده است كه عبارت است از : بوجود آمدن دموكراسي و پا برجاماندش در داخل كشورها نيازمند بسيج فراگير و گسترده ي تشكيلات و نهادهايي است كه توسط توده ي مردم اداره شود و در عرصه ي بين الملل نيز كشورها بايد بر طبق موازين جهاني در همه ي عرصه هاي فرهنگي ، اقتصادي و سياسي فعاليت گسترده داشته باشند و سپس با توجه به چارچوب نظري نمودار تحقیق رسم شده است .
فصل دوم به نظريه هاي حكومت هاي غير دموكراتيك و توتاليتاريسم هانا آرنت، اقتدارگرايي لينتز و نظريه هاي مربوط به حكومت هاي دموكراتيك و دموكراسي (كارل پوپر و دوتوكويل) پرداخته و سپس پژوهشگر تحليل خود را با توجه به اين چهار نظريه بيان نموده است . در فصل سوم ابتدا به مقدمه اي از امواج دموكراتيزاسيون كه توسط ساموئل هانتينگتون بيان شده بود پرداخته و سپس به محرك هاي اصلی دموكراسي ، توسعه اقتصادي و عملكرد (اقتصادي) تغيير نقش كليساي كاتوليك و تغيير هنجارهاي بين المللي اشاره و پس از آن به تاثير جهاني شدن بر دولت_ ملت و دموكراسي بر اساس نظريه ي ديويد هلد پرداخته شده است . اين تاثيرات عبارتند از : حقوق بين الملل ، بين المللي شدن تصميم گيري سياسي ، هويت ملي و جهاني شدن فرهنگ ، اقتصاد جهاني . موانع مهم سياسي ، اقتصادي و فرهنگي دموكراسي مورد نظر قرار گرفت و در پايان به تاثير جهاني شدن بر اضمحلال حكومت هاي اقتدارگرا پرداخته شده است . يك جمع بندي تحليلي در هر فصل و پاسخ به سوال فرعي و اثبات فرضيه مرتبط با آن صورت گرفته شده است . فصل چهارم ابتدا به بيان درآمدي بر دموكراسي و سپس به محدوده هاي تحقق دموكراسي پرداخته است .
در فصل پنجم به دموكراسي در خاورميانه پرداخته و ديدگاه ايالات متحده آمريكا در مورد ليبراليسم و دموكراسي در خاورميانه پس از 11 سپتامبر 2001 را شرح داده است و سپس در قسمت بعد ريشه هاي اقتصادي دموكراسي و در انتهاي
فصل تاثير جهاني شدن بر روند دموكراسي در ايران توضيح داده شده است .
فهرست مطالب:
چكيده.............................................. 1
مقدمه ............................................. 2
فصل اول كليات
1-1 بيان مساله .................................... 5
2-1 ضرورت انجام تحقيق.............................. 7
3-1 اهداف پژوهش ................................ 7
1-3-1 اهداف كلي ............................... 7
2-3-1 اهداف جزئي................................... 7
4-1 محدوده ي زماني و مكاني تحقيق................... 7
5-1 پيشينۀ تحقيق................................... 8
6-1 كليد واژه‌ها.................................... 9
1-6-1 دموكراسي.................................... 9
2-6-1 اقتدارگرايي................................ 10
3-6-1 جهاني شدن.................................. 10
7-1 موج جديد دموكراسي............................. 11
8-1 پرسش اصلي..................................... 12
1-8-1 پرسشهاي فرعي............................... 12
9-1 روش تحقيق..................................... 12
10-1 روش گردآوري اطلاعات........................... 12
11-1 چارچوب نظري تحقيق ........................... 13
1-11-1 نظريه اقتدارگرايي لينتز (Lints) و پرل موتر (Perl moter) 14
2-11-1 نظريه دموكراسي : دوتوكويل و ماركس.......... 14
12-1 چارچوب نظري محقق............................. 15
13-1 نمودار ...................................... 15
(فصل دوم)
بخش اول
1-2 دموكراسي چيست ................................ 19
-2 مباني حكومت دموكراتيك ........................ 20
1-2-2 حقوق مدني .................................. 21
2-2-2 اصل نمايندگي ............................... 21
3-2-2 حكومت جمهوري ............................... 22
4-2-2 تفكيك قوا .................................. 22
5-2-2 نظارت قوا بر يكديگر ........................ 22
6-2-2 پارلمان و پارلمانتاريسم .................... 23
7-2-2 ساختار پارلمان ............................. 23
8-2-2 دموكراسي پارلمان و دموكراسي رياستي ......... 23
9-2-2 فرآيند تشكيل دولت .......................... 24
10-2-2 كابينة دولت ............................... 24
11-2-2 تشكيل ائتلاف ............................... 25
12-2-2 اشكال تصميم گيري در دموكراسي‌ها ............ 25
13-2-2 مسئوليت پذيري حكام و مقامات سياسي ......... 25
الف – مسئوليت مقامات انتفاعي ..................... 25
ب – مسئوليت مقامات غير انتفاعي ................... 25
3-2مباني حكومت اقتدارگرا.......................... 26
1-3-2 اقتدار ..................................... 26
2-3-2 منابع اقتدار ............................... 26
3-3-2 ضمانت اجراي اقتدار.......................... 27
4-3-2 ويژگيهاي اقتدار............................. 27
5-3-2 اقتدارگرايي ................................ 28
بخش دوم
نظريه هاي حكومتهاي غير دموكراتيك.................. 29
4-2 هانا آرنت (توتاليتاريسم)..................... 29
5-2 لينتز (اقتدارگرايي)......................... 30
نظريه هاي حكومتهاي دموكراتيك...................... 31
6-2 پوپر (دموكراسي).............................. 31
7-2 دوتوكويل (دموكراسي)........................... 33
نتيجه گيري ....................................... 35
(فصل سوم)
1-3 مقدمه........................................ 37
2-3 تعريف جهاني شدن .............................. 39
3-3 شاخصهاي جهاني شدن ............................ 40
4-3 نظريه‌هاي مختلف درباره جهاني شدن و تاثير آن بر دموكراسي 41
1-4-3 رويكرد مثبت نسبت به تاثير جهاني شدن بر دموكراسي 41
2-4-3 رويكرد منفي نسبت به تاثير جهاني شدن بر دموكراسي 42
3-4-3 رويكرد بينابين نسبت به تاثير جهاني شدن بر دموكراسي 42
5-3 محركهاي دموكراتيزاسيون ...................... 44
1-5-3 توسعه اقتصادي .............................. 44
2-5-3 عملكرد (اقتصادي) ........................... 45
3-5-3 نقش كليسايي كاتوليك ........................ 46
4-5-3 تغيير هنجارهاي بين المللي .................. 47
6-3 موانع مهم بر سر راه رشد دموكراسي ............. 48
7-3 تاثير جهاني شدن بر اضمحلال حكومتهاي اقتدارگرا 50
جمع بندي ......................................... 51
فصل چهارم)
تحقق دموكراسي..................................... 53
1-4 درآمدي بر دموكراسي ........................... 53
2-4 محدوده هاي تحقق دموكراسي ..................... 55
جمع بندي ......................................... 59
(فصل پنجم)
موانع گذار به دموكراسي د رخاورميانه و ايران ..... 60
1-5 دموكراسي د رخاورميانه ........................ 61
2-5 ديدگاه ايالات متحده آمريكا از ليبراليسم و دموكراسي 61
3-5 دموكراسي د رخاورميانه پس از 11 سپتامبر ...... 61
4-5 ريشه‌هاي اقتصادي دموكراسي ..................... 63
5-5 تاثير جهاني شدن بر دموكراتيزاسيون در ايران .. 67
جمع بندي ......................................... 71
(فصل ششم)
نتيجه گيري نهائي _ دلايل تاييد يا عدم تاييد فرضيه ها و پيشنهادات
1-6 نتيجه گيري نهائي ............................. 73
2-6 دلايل اضمحلال رژيم هاي اقتدار گرا ............. 78
3-6 دلايل تاييد يا عدم تاييد فرضيه ها ............ 84
4-6 پيشنهادات .................................... 86
كتاب نامه ........................................ 87
برچسب ها:
مباني حكومت دموكراتيك و اقتدار گرا