بررسي تأثير گزارشگري مالي تحت وب بر ويژگي‌هاي كيفي اطلاعات حسابداري

ديباچه
امروزه دگرگوني هاي شگرفي در زمينه فن آوري اطلاعات[1] رخ داده و پيشرفت‌هاي آن فراگير شده است. به طوري كه روندهاي دگرگوني را در زمينه هاي مختلف ايجاد كرده است. مهمترين ويژگي هاي آن سرعت زياد در پردازش داده ها ، دقت بسيار زياد ، سرعت بالاي دسترسي به اطلاعات، به روز بودن، امكان مبادله الكترونيكي داده‌ها، كيفيت بالا، قيمت فوق‌العاده ارزان و رو به كاهش مي باشد و از سويي گسترش حجم عمليات و پيچيده‌تر شدن امور پيش روي ما مي باشد. با توجه به اين عوامل ديگر نيازي به توجيه استفاده از فن آوري اطلاعات در دنياي امروز نخواهد بود و حسابداري نيز ناگزير به كاربرد و استفاده از تمام يا برخي از روشهاي نو در ارائه خدمات و وظايف خود مي باشد. چرا كه به گفته گري ساندم[2]رئيس پيشين انجمن حسابداران آمريكا، نقش اطلاعات در جامعه اهميت بيشتري پيدا كرده پس تهيه كنندگان اطلاعات به خصوص حسابداران بايد تهيه كننده اطلاعات پيشرفته و باكيفيت باشند تا خدمات شان با قيمت هاي بالا خريدار داشته باشد، در غير اين صورت در آينده جايگاهي نخواهند داشت(حسن آقايي، 1385،1).

شكي نيست كه فن آوري اطلاعات، جريان اطلاعات را بين شركتهاي تهيه كننده اطلاعات و استفاده كنندگان اطلاعات تغيير داده است. از سالها قبل كليه مراحل چرخه حسابداري بجز گزارشگري به صورت الكترونيكي انجام مي شدند. با اين وجود، رشد فزاينده فن آوري اطلاعات از قبيل پيدايش اينترنت و ابزارهاي آن و استفاده از آنها در گزارشگري ،از سال 1997 مكانيزم جديدي را ايجاد کرده اند و گزارشگري مالي را به سمت گزارشگري مالي به هنگام[3] سوق داده اند. بدين صورت كه با استفاده از [4]XBRL سامانه مالي يكپارچه شركت به صورت مستقيم به اينترنت وصل مي شود. بنابراين استفاده كنندگان از اطلاعات حسابداري در هر نقطه از جهان مي توانند به وب سايت شركت مراجعه كرده و هر لحظه صورتهاي مالي را با آخرين تغييرات مشاهده و تجزيه و تحليل كنند، حتي با استفاده از نرم افزارهاي هوشمند[5] [6]ERP، [7]HTML، [8]XML، [9]XBRL و ... استفاده كنندگان مي‌توانند نسخه خود را برای گزارش دلخواه دستكاري نمايند. به اين ترتيب، نيازي به چاپ و توزيع صورتهاي مالي آن هم تنها در پايان سال مالي و ميان دوره‌اي نخواهد بود.(WWW. BILAN.IR) اين نوع گزارشگري مالي كه در آن اطلاعات از طريق اينترنت در همه حال در دسترس خواهد بود گزارشگري مالي به هنگام مي گويند.
1-2بيان مسئله و علل برگزيدن موضوع پژوهش

در دو دهه اخير پاياني قرن بيستم سه نوآوري مهم يعني دورنگار، ، تلفن همراه و اينترنت، نشان داده است كه چگونه گسترش ارتباطات مي تواند در ايجاد بازار توليدات تأثير داشته باشد. و شيوه هاي كار و زندگي مردم را تغيير دهد. پيشرفت فن آوري ارتباطات از راه كاهش هزينه خدمات، بهبود توان شبكه هاي ارتباطي، خصوصي كردن و تجارتي كردن بخش ارتباطات عرضه و توليد ارتباطات و خدمات جهاني را افزايش داده است.

تشكيلات شبكه ارتباطات جهاني به خوبي در رشد اينترنت و وب سايت هاي جهاني به عنوان زير ساخت هاي اطلاعات بين المللي ، قابل مشاهده است. اينترنت هرچند 22 سال اخير به اشكال مختلف موجود بوده است. اما در سالهاي اخير بسيار عمومي و بيش از سه و نيم ميليون سايت هم اكنون به استفاده كنندگان در دنيا خدمات ارائه مي دهند. وب سايت‌ها منبع عمده انواع اطلاعات هستند كه در انتقال اطلاعات كتابخانه ها ، روزنامه‌ها، كاتالوگ ها، فروشگاه‌ها و بروشورهاي اطلاعات تجاري مورد استفاده قرار مي‌گيرند(د ژپسند ، 1382 ، 22)

حسابداري زبان يك واحد تجاري است. چيزي كه بدون آن واحدهاي تجاري نمي‌توانند وجود داشته باشند. واحدهاي تجاري مي توانند بدون داشتن دفاتر اداري، تنخواه و‌ گاهي اوقات حتي بدون وجود كارمندان به فعاليت خود ادامه دهند ليكن بدون وجود يك سامانه حسابداري نمي‌توانند به تداوم خود ادامه دهند. واحدهاي تجاري به دنبال كسب سود هستند و براي موفقيت در فرآيند كسب سود مجبور هستند که يك سامانه حسابداري كامل داشته باشند. بايد سامانه اي وجود داشته باشد كه بتواند قابليت بهتري داشته باشد و نسبت به مانده راه‌حلهاي موجود ايمن تر و راحت‌تر باشد. (ثقفی و دیگران، 1384 ، 6)

فن آوري اطلاعات و ارتباطات (ICT) [10] آن چنان همه چيز را در دنياي معاصر تحت‌الشعاع قرار داده است كه بدون ترديد مي توان همان عبارتي را كه روزگاري درباره نفت گفته مي شد درباره آن به زبان آورد: اين كه در هرچيز كه پيرامون ما وجود دارد ردپايي از اطلاعات و فن آوري در آن ديده مي شود. سازمانها و شركتها در عصر فن آوري پيشرو اطلاعات و ارتباطات چهره متفاوتي يافته اند و شايد بيشترين تأثير را از اين دگرگوني ها پذيرفته اند. اين موج تازه، نه تنها نظام هاي اطلاعاتي سازمانها را تحت تأثير قرار داده و دگرگون ساخته بلكه بر چگونگي انجام فعاليتها و حتي تقدم و تأخر فرآيند هاي انجام كار نيز آثار شگرفي داشته است. حسابداران بيش از همه مترصد پيامدهاي دگرگونی دنياي ICT هستند زيرا چگونگي اين دگرگونی ها مستقيماً با نحوه انجام وظايف روزمره‌شان و بهبود فرآيندهاي انجام اين امور مرتبط است.(عرب مازار يزدي، 29،1384)

روند پر شتاب دگرگوني هاي صورت گرفته در حوزه فن آوري اطلاعات و ارتباطات و به ويژه اينترنت در حوزه حسابداري، منجر به يك روش نوين و انقلابي براي گزارشگري مالي شده است. با توجه به اهميت اين نوع گزارشگري كه مي تواند تأثير بسزايي بر تصميم گيري استفاده كنندگان از اطلاعات مالي داشته باشد. چند پرسش در اين ارتباط مطرح مي شود:

- آيا گزارشگري مالي تحت وب مي تواند ويژگي هاي کيفي اطلاعات حسابداري را براي تصميم­گيري تحت تأثير قرار دهد؟
- آيا گزارشگري مالي تحت وب مي تواند باعث ارتقاء ويژگي کيفي مربوط بودن اطلاعات حسابداري شود؟
- آيا گزارشگري مالي تحت وب باعث کاهش ويژگي کيفي قابليت اعتماد اطلاعات حسابداري مي شود؟
- آيا گزارشگر ي مالي تحت وب مي تواند باعث ارتقاء ويژگي کيفي در دسترس بودن اطلاعات حسابداري مي شود؟
- آيا مديران شرکتهاي ايران با فرهنگ گزارشگري مالي تحت وب آشنا و آگاه مي باشند؟


[1]- Information Technology
[2] - Gary Sundem
[3] - On-Line Continuous Financial reporting
2 - زبان گزارشگري مبتني بر XBR است كه براي انتقال اطلاعات حسابداري به شبكه هاي جهاني وب مورد استفاده قرار ميگيرد.
[5] - Intelligent Software
[6] - Enterprise Resource Planning
[7] - Hypertext Markup Language
[8] - Extensible Markup Language
[9] - Extensible Business Reporting Language
[10] - Information and Communication Technologies

فهرست مطالب:

فصل اول: کليات پژوهش
1-1 ديباچه..................................................................................................................................
1-2 بيان مسئله و علل برگزيدن موضوع پژوهش...............................................................
1-3 اهميت و ضرورت پژوهش..............................................................................................
1-4 هدف پژوهش....................................................................................................................
1-5 نوع طرح پژوهش.............................................................................................................
1-6 فرضيات پژوهش.............................................................................................................
1-7 روش پژوهش....................................................................................................................
1-8 جمع آوری اطلاعات..........................................................................................................
1-9 ابزار اندازه گيري اطلاعات ............................................................................................
1-10 قلمرو پژوهش.................................................................................................................
1-11 محدوديت های پژوهش...................................................................................................
1-12 واژگان تخصصی پژوهش.................................................................................................
1-13 ساختار پژوهش...............................................................................................................
فصل دوم: مباني نظري و پيشينه پژوهش
گفتار اول: حسابداري و گزارشگري مالي برون سازماني
-1 ديباچه ..............................................................................................................................
2-1-1 حسابداري و پيرامون آن.........................................................................................
2-1-2 هدف هاي صورتهاي مالی.......................................................................................
2-1-3 نقش صورتهاي مالي اساسي درتحقق اهداف حسابداري وگزارشگري...........
2-1-4 اهداف حسابداري ....................................................................................................
2-1-5 گزارش هاي حسابداري............................................................................................
-1-6 صورتهاي مالي و گزارشگري مالي.........................................................................
2-1-7انواع گزارشهاي مالي..................................................................................................
2-1-8 استفاده کنندگان گزارشهاي مالي............................................................................
-1-9 ويژگي هاي کيفي اطلاعات حسابداري....................................................................
گفتار دوم: گزارشگري مالي تحت وب
2-2 ديباچه ............................................................................................................................
2-2-1 تاريخچه اينترنت......................................................................................................
2-2-2 وضعيت کنوني اينترنت در ايران و جهان............................................................
2-2-3 محدوديت هاي گزارشگري مالي سنتي..................................................................
2-2-4 لزوم مدل جديد گزارشگري مالي.............................................................................
-2-5 موضوعات مهم در ارتباط با گزارشگري مالي تحت وب....................................
2-2-6 انگيزه هاي موجود براي گزارشگري مالي تحت وب.............................................
2-2-7 ريسک هاي ذاتي در گزارشگري مالي تحت وب.....................................................
2-2-8 زبان علامت گذاري فوق متن (HTML) در مقابل فرمت مدرک قابل حمل (PDF)
گفتار سوم: زبان توسعه پذير گزارشگري مالي (XBRL)
-3 ديباچه ..........................................................................................................................
2-3-1 تاريخچه XBRL....................................................................................................
2-3-2 تعريف XBRL........................................................................................................
2-3-3 علت بوجود آمدن XBRL.....................................................................................
2-3-4 XBRL چگونه کار مي کند......................................................................................
2-3-5 فرايند XBRL............................................................................................................
2-3-6 تاثيرات XBRL بر حسابرسي...............................................................................
2-3-7 XBRL و استانداردهاي حسابداري......................................................................
گفتار چهارم : پيشينه پژوهش
2-4 پژوهشهاي برون از کشور ..........................................................................................
2-5 پژوهشهاي درون کشور..............................................................................................
فصل سوم: روش شناسی پژوهش
-1 ديباچه ..............................................................................................................................
3-2 جامعه آماري....................................................................................................................
3-3تعيين حجم نمونه..........................................................................................................
3-4 فرضيه هاي پژوهش....................................................................................................
3-5 روش پژوهش................................................................................................................
3-6 جمع آوری اطلاعات......................................................................................................
3-7 ابزار اندازه گيري اطلاعات..........................................................................................
3-8 روايي و پايايي پرسشنامه..........................................................................................
3-8-1 روايي پرسشنامه................................................................................................
3-8-2 پايايي پرسشنامه...............................................................................................
3-10 آماره آزمون.................................................................................................................
فصل چهارم: تجزيه و تحليل داده ها
-1 ديباچه ..............................................................................................................................
4-2 اطلاعات جمعيت شناسي................................................................................................
4-3 آزمون فرضيه ها............................................................................................................
-3-1 آزمون فرضيه اصلي اول..................................................................................
4-3-2 آزمون فرضيه فرعي 1.....................................................................................
4-3-3 آزمون فرضيه فرعي 2......................................................................................
4-3-4 آزمون فرضيه فرعي 3.......................................................................................
4-3-5 آزمون فرضيه اصلي دوم..................................................................................
فصل پنجم: نتيجه گيري و پيشنهادها
5-1 ديباچه ..................................................................................................................................
5-2 بحث و نتيجه گيري.............................................................................................................
5-2-1 نتيجه گيري براساس فرضيه اصلي اول......................................................... . 

---

برچسب ها: بررسي تأثير گزارشگري مالي تحت وب بر ويژگي‌هاي كيفي اطلاعات حسابداري