اثربخشی درمان بر اساس رویکرد تحلیل رفتار متقابل بر کاهش باورهای غیرمنطقی زنان متأهل

مقدمه:
عصر حاضر دوران روابط پیچیده انسانی است که در آن تمام پدیده‌های مربوط به کنش‌ها و واکنش‌ها در مسیر فشارزای خاص خود در جریان است. این روابط پرپیچ و خم و در هم آمیخته اگر در روندهای علمی خود قرار نگیرند مشکلات بسیاری بوجود می‌آورند که تنها این مشکلات اثرات مخربی بر خود شخص دارد بلکه اثرات مهلکی بر سازمان‌ها، نهادها، خانواده‌ها، مدارس و موسسات خواهد داشت (جونز و استوارت، ترجمه دادگستر، 1384).

تحلیل رفتار متقابل نظریه‌ای است مربوط به شخصیت و اقدام اجتماعی، و روشی بالینی در زمینه روان‌درمانی است که مبتنی بر تحلیل همه‌ی تبادل‌های میان دو یا چند شخص بر اساس حالات به طور مشخص تعریف‌شدۀ ‌من در تعداد محدود می‌باشد(يرن، ترجمه قراچه‌داغی، 1370). تحلیل رفتار متقابل همچنین نظریه‌ای برای ارتباطات فراهم می‌آورد، که می‌تواند برای تجزیه و تحلیل سازمان‌ها و مدیریت نیز بکار رود (جونز و استوارت، ترجمه دادگستر، 1384).

پیشگامان تحلیل رفتار متقابل «ضبط شده‌های» مردم را تقسیم‌بندی کرده‌اند. با مشاهده‌ی طرز استفاده‌ ما از این ضبط شده‌ها، زبان ساده و جدیدی برای توصیف آنها ابداع کرده‌اند. به نظر این متخصصان، شخصیت ما از سه بخش مجزا تشکیل شده است و این سه بخش کل رفتارهای ما را پوشش می‌دهند. این سه بخش یا سه حالت ایگویی، طبق اصطلاحات تحلیل رفتار متقابل، والد، بالغ و کودک هستند (منینگر، ترجمه فیروزبخت، 1383).

اکثر ما رابطه‌های پرتشویش و ناراحت‌کننده‌ای با دیگران داریم در حالیکه می‌دانیم این روابط می‌تواند بهتر از اینها باشد، چیزی در درون ماست که واقعاً می‌خواهد با مردم و مشکلاتی که ما را آزرده می‌کند، آشتی کند. برای ایجاد روابط مثبت باید نخست به خودمان بپردازیم. عقاید، باورها و تجارب ما مستقیماً با افکاری که در ذهن‌مان داریم، بستگی دارد. در نتیجه برای آنکه روابطمان را بهبود بخشیم ابتدا باید از ویژگی‌ها، عقاید، تفکرات و باورهای خود آگاهی و شناخت پیدا کنیم (سیاسی، 1379).

هر گاه عقاید فرد، به بایدهای خشک و انعطاف‌ناپذیر تبدیل شوند، بطور قطع وی را به افسردگی شدید، تهدید خود و حالات شدید روان نژندانه دچار خواهند کرد. لذا باورهایی که به آنها اشاره کردیم، تا زمانی که با «اجبار» توأم نباشند به خودی خود بیماری‌زا نیستند و احساس اضطراب و نگرانی هم که در نتیجه داشتن آنها ایجاد می‌شود در واقع احساسات ناکامی و اضطراب، از نوع مثبت آن هستند (کوری، ترجمه شفیع‌آبادی و حسینی، 1386).

فرد ایده‌آل و باثبات کسی است که بر حسب شرایط خاص به راحتی از یک حالت خود به حالت دیگر آن جابه جا شود. آدم با ثبات از نظر بالغ، آدمی واقع‌بین، منطقی و مسئول است و از بازی‌هایی که برای انداختن مسئولیت و مشکلات زندگی به دوش دیگری ترتیب یافته‌اند، پرهیز می‌کند. فرد باثبات از نظر والد، فردی دلسوز و با فرهنگ است که سنت‌های با ارزش گذشته را حفظ می‌کند. فرد باثبات از نظر کودک، خودانگیخته، شاد و شوخ‌طبع است (پروچسکا، ترجمه سیدمحمدی، 1386).

هر کس می‌تواند فنون تحلیل رفتار متقابل را بیاموزد و از آنها استفاده کند. مردم با آموختن این فنون‌، گویی بینش جادویی پیدا می‌کنند. آنها به قلب مشکلات می‌زنند و با یکی دو عبارت ساده مشکلات پیچیده خود را حل می‌کنند (منینگر، ترجمه فیروزبخت، 1383). هدف نهایی تحلیل رفتار متقابل رسیدن به خود مختاری از طرح آگاهی، سلامت فکر و خودانگیختگی می‌باشد (آرین، 1372).

فهرست مطالب:
فصل اول: کلیات تحقیق
مقدمه.....................................
بیان مسئله................................
اهمیت و ضرورت تحقیق.......................
فرضیه یا سوالات تحقیق......................
اهداف تحقیق...............................
تعریف مفاهیم و واژگان.....................
فصل دوم: پیشینه تحقیق
مقدمه.....................................
نظریه عقلایی- عاطفی........................
ریشه باورهای غیرمنطقی.....................
باورهای منطقی و غیرمنطقی..................
ویژگی‌های باور منطقی.......................
ویژگی‌های باور غیرمنطقی....................
انواع باورهای غیرمنطقی....................
تحمل بالا ناکامی در مقابل تحمل پایین ناکامی
انواع باورهای غیرمنطقی در نظریه الیس در آزمون جونز
باورغیرمنطقی نیاز به تائید دیگران .......
باور غیرمنطقی انتظار بیش از حد از خود....
باور غیرمنطقی واکنش به ناکامی............
باور غیرمنطقی به مسئولیتی عاطفی..........
باور غیرمنطقی نگرانی زیاد توام با اضطراب.
باور غیرمنطقی اجتناب از شکست ............
باور غیرمنطقی وابستگی به دیگران..........
باور غیرمنطقی درماندگی نسبت به تغییر.....
باور غیرمنطقی کمال‌گرایی...................
نظریه تحلیل رفتار متقابل..................
نظریه شخصیت برن...........................
تحلیل کنشی حالات نفسانی....................
کارکردهای حالت «کودک».....................
کارکردهای مثبت و منفی «کودک طبیعی».......
کارکردهای حالت خود «والد».................
بخش‌های مثبت و منفی «والد کنترل کننده و مستبد»
بخش‌های مثبت و منفی «والد مهربان و پرورش دهنده»
هدف کلی تحلیل رفتار متقابل (TA)............
آسیب‌شناسی روانی...........................
آسیب‌شناسی ساختاری.........................
آسیب‌شناسی کارکردی.........................
انواع تبادل...............................
تشخیص حالات نفسانی.........................
مسدود کردن و پس‌راندن والد.................
نمودار حالات نفسانی........................
تئوری تماس اجتماعی........................
نوازش‌های مثبت و منفی......................
نمودار نوازش..............................
نوازش‌های شرطی.............................
نوازش در مقابل سرزنش......................
سازمان‌دهی وقت.............................
کناره‌گیری.................................
مناسک «ادای تشریفات»......................
سرگرمی‌ها..................................
فعالیت‌ها..................................
بازیها و باجگیری‌ها........................
مثلث نمایشی کاپلمن........................
صمیمیت....................................
پیش‌نویس زندگی یا نمایشنامه و ریشه‌های آن..
پیش‌نویس زندگی برنده، بازنده و غیربرنده...
تحلیل نمایشنامه زندگی.....................
نمودار نمایشنامه‌ی زندگی...................
نمایشنامه کوچک............................
وضعیت‌های زندگی............................
اهداف تغییر در تحلیل رفتار متقابل........
درمان باورهای غیرمنطقی مبتنی بر تحلیل رفتار متقابل
دامنه کاربرد تحلیل تبادلی.................
تحقیقات داخلی و خارجی در رابطه با باورهای غیرمنطقی
تحقیقات داخلی و خارجی در زمینه روش تحلیل رفتار متقابل
فصل سوم: روش اجرای تحقیق
جامعه آماری...............................
نمونه و روش نمونه‌گیری.....................
روش گردآوری اطلاعات........................
نوع روش تحقیق.............................
توصیف مقیاس...............................
پرسشنامه تفکرات غیرمنطقی جونز............
نمره‌گذاری پرسشنامه جونز...................
پایایی و روایی پرسشنامه جونز ............

---

برچسب ها: اثربخشی درمان اساس رویکرد تحلیل رفتار متقابل کاهش باورهای غیرمنطقی زنان متأهل