سفر و مسافرت در فرهنگ عامه مردمان دنیا از دیرباز مورد توجّه خاصی بوده و جایگاه ویژهای در باب گسترش اطلاعات و آگاهی و شناخت دارد. حال این سفر گشتوگذاری در زمان حال باشد و یا سفری به اعماق تاریخ و فرهنگ یک مرز و بوم. سرزمین کهن ایران نیز بستر مناسبی برای بروز و ظهور نمادهای فرهنگی و زمینه ساز تمدنی عظیم بوده است. فرهنگ غنی و تنّوع فرهنگی ایران و تمدّن دیرینه آن پدیدآور چنان آثار ملّی درخشانی است که شایستگی سیر و سفر در آن و اعماق تاریخ و فرهنگ آن را دو چندان نموده است. اقوام و تمدّنهای مختلف و نقش و نگاره و بناهایی که از آن دوران به یادگار ماندهاند، رازها و زیباییهای نهفتهای در دل خود دارند که میتوانند جاذبهای برای جذب و سیر سفر ملل دیگر به این مرز و بوم و گامی بلند در راستای توسعهی صنعت جهانگردی باشند.
رهآورد دیگر این سفر و زدودن غبار بیتوجّهی از این بناها و آثار ملّی، هویت بخشی و غنی نمودن فرهنگ معماری و شهرسازی سرزمینمان و حل مشکلات موجود در این زمینه است که عمدتاً از تقلید نابجا و ناصحیح از معماری کشورهای غربی به وجود آمدهاند.
در میان نقاط دیدنی و تاریخی این کشور پهناور، سرزمین مازندران به لحاظ موقعیّت جغرافیایی خاص و آب و هوای معتدل و مرطوب از دیرباز، تمدّنها و مردمان مختلفی را در خود جای داده است و بناهای بسیار زیادی از این دوران در این سرزمین بر جای مانده است.
شهر چالوس نیز به عنوان یکی از مناطق مهّم مازندران همچون گنجینهای با شکوه در شمال میهن اسلامی ایران میباشد، که زدودن غبار زمان و ساماندهی آثار بجای مانده از تمدّن دیرین آن، نه تنها به معماری و فرهنگ اسلامی کشورمان هویتّی دو چندان میبخشد، بلکه احیای این بناها و مجموعهها در کنار طبیعت بکر و زیبا، این منطقه را به یکی از قطبهای گردشگری تبدیل مینماید.
بدون شک تحقّق این امر میتواند تا حدّ بسیار زیادی این مشکلات این منطقه را چه در زمینه امکانات تفریحی شهر و چه در زمینه اقتصاد برطرف سازد. تحقق یافتن توسعه صنعت جهانگردی و هویّت بخشی به معماری کشورمان، مستلزم تلاشی مضاعف در تأمین طرحها و خدمات کیفی بالا بوده که این پروژه نیز در این راستا تعریف و طراحی شده است.
با توجّه به بکر بودن و پتانسیل بالای جغرافیایی این بنا چه در زمینه ی معماری و چه در زمینه تاریخی و جذابیّت آن برای جذب جهانگردان و گردشگران ، طراحی و ساماندهی مرکزی آن جهت توسعهی امکانات تفریحی، رفاهی و خدماتی جهانگردی مدّ نظر قرار گرفته است.
- اهميت و ضرورت انجام پژوهش
هسته و مرکز تاریخی هر شهر، کانون اولیّه، قلب تپنده و موتور توسعه شهر است که بخش اصلی هویت و شخصیّت شهر را تشکیل میدهد.حیات و مرگ شهرها را از ویژگیهای مرکز آن، می توان تشخیص داد؛ بنابراین احیای این مراکز، به گونه ای که بتواند علایم حیاتی را به آن بازگرداند، امری ضروری و اجتناب ناپذیر است. توسعههای شهری جدید در کنار بیتوجهّی به بناهای تاریخی شهر، دگرگونی فرم و ساختار این مراکز و خالی شدن مراکز شهری از سکنه، به علت فرسودگی شدید، به منزله بی¬توجهّی به هویّت شهری است؛ چرا که مراکز شهری همواره باید نمودی از هویّت، تاریخ، فرهنگ و حیات شهری باشند. حیات شهری، همانگونه که بیش از چند سده در مراکز شهری جریان داشته، همچنان میتواند جریان داشته باشد، مشروط بر اینکه با احیای ارزشمند، برنامهریزی و طراحی شهری مناسب که بر پایه شناخت درست از سازمان فضایی آن است بتوان مراکز تاریخی شهر را همچنان زنده و پویا نگاه داشت. مراکز تاریخی شهر، در بدن شهر حکم قلبی را دارد که شادابی آن باعث نشاط شهر و افسردگی آن، انحطاط شهر را رقم می زند. مرکز تاریخی شهر همان هسته اولیه و بافت تاریخی شهر است که شناسنامه پیدایش و رشد و دگرگونی شهر تا به امروز بوده و نشان دهنده روال و شیوه زندگی ساکنان اولیه شهر می¬باشد. ویژگی¬های عمده¬ای که اهمیت مراکز تاریخی شهر را بیان می¬کند، می¬توان در موارد زیر بیان نمود:
۱)شامل غنی¬ترین ارزشهای کالبدی، فرهنگی و تاریخی از هویت شهراند.
۲) بهترین محدوده برای تمرکز خدمات برتر اداری، سیاسی، اقتصادی و تجاری¬اند.
۳) سرمایه¬ای عظیم از ابتدایی¬ترین ساختمانها و راهها را شامل می¬شوند.
4) قطب جاذب توریستها، بازدیدکنندگان و نتیجتاً سرمایه به شهر می¬باشند
پس اهمیّت و ضرورت باززنده سازی کاخ مادر شاه شامل:
- ارزش و احترام بناهای تاریخی چه از لحاظ معماری، فرهنگی، نشان شهری بودن، زیبایی بصری، ایجاد حس سفر به گذشته و سرزمین خود و همچنین ایجاد جاذبه گردشگری می باشد.
- در بین این بناهای تاریخی بناهای دوره اسلامی به دلیل نزدیکی به این دوره و نیز زنده بودن فرهنگ همان دوره که همان فرهنگ اسلامی است و نیز دارا بودن کاربردهای گذشته خود کماکان در حال حاضر از اهمیّت بیشتری برخوردارند.
فهرست مطالب:
تشريح و بيان مسأله
اهميت و ضرورت انجام پژوهش
اهداف پژوهش
سئوال ها/فرضيه هاي پژوهش
پیشینه تحقیق
روش تحقیق
منابع