امروزه گستردگي علوم و توسعه روزافزون آن شرايطي را به وجود آورده كه هر روز شاهد تحولات اساسي و چشمگير در سطح جهان هستيم. اين مطلب را با مقدمه اي در مورد سيستم عامل شدن لينوكس آغاز مي كنيم. درباره ي توسعه گذشته و آينده ي لينوكس صحبت خواهيم كرد و نگاهي دقيق به مزايا و معايب آن مي پردازيم. در مورد توزيعات مختلف و همچنين سورس آزاد صحبت خواهيم كرد. اين نوشته به سؤالاتي از اين قبيل پاسخ مي دهد:
1ـ لينوكس چيست؟
2ـ لينوكس كجا و چگونه آغاز شد؟
3ـ آيا لينوكس همان سيستم عاملي است كه در آن همه چيز در حالت متني انجام مي شود؟
4ـ آيا لينوكس آيندة درخشاني دارد؟
5ـ مزاياي لينوكس چيست؟ معايت آن چيست؟
6ـ چند نوع لينوكس وجود دارد؟
7ـ جنبشهاي opensource و GNU چيست؟
1ـ1ـ تاريخچه :
1ـ1ـ1ـ يونيكس :
براي درك عموميت و محبوبيت لينوكس، بايد حدود 30 سال به عقب برگرديم … تصور كنيد كه رايانه ها به بزرگي خانه ها يا حتي استاديوم ها هستند. زماني كه اندازة رايانه ها به خودي خود مشكلات فراواني را پديد مي آورد، معضل ديگري وجود داشت كه مشكل را حادتر مي كرد: هر رايانه سيستم عامل متفاوتي داشت و نرم افزارها تنها براي برآورده كردن يك هدف خاص ايجاد مي شدند.
برنامه هايي كه به يك رايانه داده مي شد، روي سيستم مشكل آفرين بود. رايانه ها بسيار گران بودند و تازه پس از خريدن آن بايد تلاش زيادي مي شد تا به كاربران نحوه كار كردن با آن آموزش داده شود. در نتيجه هزينه نهايي بسيار بالا بود.
جهان از نظر فناوري آن قدر پيشرفته نبود تا رايانه هاي كوچكتر بسازد، بنابراين بايد براي يك دهه ديگر آن اندازه ها را تحمل مي كرد. در سال 1969 يك گروه از برنامه نويسان در آزمايشگاههاي بل (Bell Labs) به فكر پياده كردن راه حلي براي اين مشكل افتادند تا بتوانند سازگاري نرم افزارها را سر و سامان بدهند.
آنها سيستم عاملي ايجاد كردند كه:
1ـ ساده و جذاب بود.
2ـ با زبان برنامه نويسي C نوشته شده بود. (به جاي اسمبلي)
3ـ قادر به بازيابي كُدها بود.
توسعه دهندگان نام اين پروژه را unix نهادند.
قابليت بازيابي كُد بسيار مهم بود. تا آن زمان، تمام رايانه هاي تجاري موجود با كُدي نوشته شده بود كه اختصاصاً براي آن سيستم توسعه داده شده بود.
از اين جهت يونيكس تنها به مقدار كمي از اين كُدها نياز داشت كه امروزه عموماً به هسته (kernel) معروف است.
براي پايه ريزي يونيكس در هر سيستم، تنها به اين مجموعه از كُدها نياز بود. سيستم عامل و ديگر دستورات با استفاده از زبان سطح بالاي C در اين هسته ساخته شده بودند. اين زبان انحصاراً براي توسعه يونيكس ايجاد شده بود. با استفاده از اين تكنيك جديد، توسعه سيستم عاملي كه بتواند بر روي سخت افزارهاي مختلف اجرا شود، بسيار ساده تر بود. توليدكنندگان نرم افزار به سرعت يونيكس را پذيرفتند. زيرا مي توانستند با زحمت كمتر، ده برابر فروش بيشتر داشته باشند. وضعيت خارق العاده اي به وجود آمده بود. تصور كنيد يارانه هايي از شركت هاي مختلف در يك شبكه به هم متصل شده بودند يا كاربران بدون نياز به آموزش اضافي، بر روي سيستم هاي مختلفي كار مي كنند يونيكس نقش بزرگي در سازگار كردن كاربران با سيستم هاي مختلف ايفا كرد. طي دهه هاي بعد توسعه يونيكس ادامه يافت. امكان انجام كارهاي بيشتر فراهم شد. سازندگان نرم افزار و سخت افزار بيشتري پشتيباني يونيكس را به محصولات خود افزودند. يونيكس در ابتدا فقط بر روي محيط هاي بزرگ مانند Main Frame ها و Mini Computer ها پيدا مي شد. (توجه داشته باشيد كه رايانه هاي شخصي Micro Computer ها هستند.) شما بايد در يك دانشگاه و يا يك دولت و سازمان بزرگ اقتصادي كار مي كرديد تا بتوانيد يونيكس را ببينيد. اما رايانه هاي كوچكتر در حال توسعه بودند و تا پايان دهة 80 تعداد زيادي از مردم از رايانه هاي خانگي استفاده مي كردند. در آن زمان نسخه هاي مختلفي از يونيكس براي كامپيوترهاي شخصي به وجود آمده بود، اما هيچ يك واقعاً رايگان نبود.
6ـ6ـ2ـ لينوس و لينوكس :
لينوكس توروالدز، مرد جواني كه در رشته علوم رايانه دانشگاه هلسينكي تحصيل مي كرد، به اين فكر افتاد كه ايجاد نسخه اي دانشگاهي و رايگان از يونيكس ايدة بسيار خوبي خواهد بود. او خود شروع به كُدنويسي كرد:
(From:tor vabls @ klaava. Helsinki. FI (Linus Bendict torvalds)
Nems groups: Comp. OS. Minix
Subject:GCC – 7.40 and posix – question
< message – ID: < 1997 Jul 307 7000 50. 9886 @ kalaava
Data: 3 Jul 97
70: 00: 50
GMT
Helli net landers
Due to a project I’m working on (minix)
I’m instered in the posix standard definition.
Please point mi to a (preferably) machine – readable
format of the latest posix rules? Ftp – sites wouldbenice.
او پرس و جو را در مورد چگونگي بكارگيري يونيكس در رايانه ي شخصي اش آغاز كرد. از ابتدا هدف لينوكس، توسعه يك سيستم عامل كاملاً رايثگان و سازگار با يونيكس اصلي بود. و اين دليل پرسش او در مورد استانداردهاي posix است. posix همچنين استاندارد يونيكس است.
برچسب ها:
سیستم عامل لینوکس لینوکس پروژه لینوکس لینوکس چیست