آيا تا به حال اتفاق افتاده كه وقتى شما هيچ كارى با سيستم كامپيوترى تان انجام نمى دهيد، شاهد باشيد كه سيستم تحت بار كار قرار دارد و برنامه هايتان به كندى اجرا مى شوند؟ يا زمانى كه به اينترنت وصل هستيد و از جانب شما هيچگونه تبادل اطلاعاتى انجام نمى شود، چراغهاى گرفتن و فرستادن اطلاعات كماكان روشن هستند و برقرارى ارتباط با اينترنت كندتر و كندتر مى شود؟

اگر جواب شما به يكى از سؤالهاى بالا مثبت باشد، بايد به شما بگوييم كه كامپيوترتان كرم گذاشته است! يا به اصطلاح علمى آلوده به يك كرم كامپيوترى شده است.اولين كرم كامپيوترى در آمريكا در روز سوم نوامبر ۱۹۸۸ كشف شد. در آن روز بسيارى از سيستمهاى كامپيوترى عملاً توانايى انجام عمليات را از دست دادند، چون مشغول اجراى دستورهاى كرمهاى عزيزى بودند كه آنها را تحت تسلط خود درآورده بود.اما واقعاً يك كرم كامپيوترى چيست و چه تفاوتى با ويروسهاى كامپيوترى دارد؟ويروسهاى كامپيوترى برنامه هاى مخربى هستند كه براى انتقال از يك سيستم كامپيوترى به سيستم ديگر بايد حتماً خود را به يك فايل اضافه كنند. بدين ترتيب امكان انتقال ويروسها تنها از طريق دريافت واجراى فايلهاى آلوده به شكل نامه هاى الكترونيكى و يا فايلهاى اجرايى و مشابه آنها امكانپذير است. همچنين ويروسها خودشان را داخل يك سيستم تكثير مى كنند و تا زمانى كه شما به عنوان كاربر كامپيوتر دخالتى نداشته باشيد، هيچ ويروسى به سيستم ديگر منتقل نخواهد دشد، مشكل زمانى پيش مى آيد كه شما كار كپى فايلهاى آلوده را انجام مى دهيد و فايلها به همراه ويروس موجود در آنها به سيستم ديگرى منتقل مى شوند، درحالى كه كرمها روش ديگرى براى انتقال خود دارند.

وقتى شما به اينترنت يا هر شبكه كامپيوترى ديگرى وصل مى شويد، با بسيارى از سيستمهاى كامپيوترى ديگر در ارتباط هستيد، كرمها طورى طراحى مى شوند كه خودبه خود از مسيرهاى ارتباطى كامپيوترها با يكديگر عبور كرده و به سيستمهاى ديگر نفوذ مى كنند. بدين ترتيب نقش كاربر در انتقال كرمها در حداقل خود قرار دارد. كرمها خودشان را به فايلها نمى چسبانند، اما زمانى كه به هر شكل تبادل اطلاعات بين سيستمهاى كامپيوترى انجام مى شود، كرمها مسير را دنبال كرده و به سيستم مقصد وارد مى شوند. بدين ترتيب هر شكلى از فعاليت ارتباطى بين سيستمهاى كامپيوترى را از جمله دريافت ايميل حتى بدون خواندن آن، چت كردن به شكل متنى و صوتى و تصويرى و نيز ارسال و دريافت فايلهاى مختلف حتى بسيار كوتاه و مختصر مى تواند راه را براى نفوذ كرمها به سيستم شما باز كند. بخصوص سايتهايى كه به طور اتوماتيك پيشنهاد دانلود كردن برنامه هاى خاص را مى دهند، در اين مورد بسيار راه نفوذ خطرناكى هستند. بنابراين درحالى كه ويروسها فقط از طريق بعضى فايلهاى خاص منتقل مى شوند، در مورد كرمها هيچ محدوديتى وجود ندارد. ضمناً يكى از بزرگترين معضلات كرمها اين است كه به افراد ثالث اين امكان را مى دهد كه بدون اجازه شما از طريق اينترنت به سيستم كامپيوترى تان دسترسى پيدا كنند و آنچه دلشان مى خواهد انجام دهند.

به علاوه، ويروسها براى انجام يك كار مشخص مثلاً خراب كردن سكتور صفر هارد ديسك و يا آلوده كردن فايلهاى اجرايى براى جلوگيرى از انجام آنها طراحى مى شوند و در كل هر ويروس وظيفه مشخصى به عهده دارد، اما كرمها كار مشخصى انجام نمى دهند. تنها كارى كه كرمها مى كنند، اين است كه تمام منابع سيستم شما را اشغال مى كنند. در حافظه جايگزين مى شوند، بار كار پردازنده مركزى را افزايش مى دهند، اطلاعات فزاينده اى زمان ارتباط با اينترنت دريافت و ارسال مى كنند و بدين ترتيب عملكرد سيستمى كه تمام منابعش توسط كرمها اشغال شده، آنقدر پايين مى آيد كه عملاً از كار مى افتد. وقتى يك كرم وارد سيستم شما مى شود، معمولاً اطلاعى از ورود خودش نمى دهد و كار را به صورت پنهانى آغاز مى كند. كرمها علاوه بر ارسال خودشان به سيستمهاى ديگر، در سيستم اوليه نيز به تعداد انبوه تكثير مى شوند. در بهترين حالت ويروس بعد از اينكه كل سيستم شما را در اختيار گرفت، حضورش را به شكل يك متن يا تصوير يا آهنگ اعلام مى كند، اما در طول زمانى كه كرم در سيستم شما وجود دارد، هيچ اعلام مشخصى از آن صورت نمى گيرد. مطمئن ترين راه براى جلوگيرى از ورود كرمها به سيستم شما، نصب كردن برنامه هاى ضد ويروس جديد است كه كرمها را نيز شناسايى مى كنند. البته اين كار خودبه خود عملكرد سيستم را به شدت تحت تأثير قرار مى دهد، اما به نظر مى رسد در شرايط موجود، تنها گزينه ممكن براى جلوگيرى از كرم ،گذاشتن سيستم شما است!