در صنعت ساختمان سازي خصوصاً انبوه سازي براي منازل مسكوني كه ضرورت اساسي در هر جامعه اي مي باشد و هم چنين براي ساختمان هاي تجاري ، صنعتي ، بيمارستانها ، مدارس ، دانشگاه ها ، مراكز تفريحي ، مؤسسات و نهادهاي دولتي و غير دولتي يكي از مهم ترين ديدگاه ها در اعماق تفكرات مهندسين معمار ، مهندسين سازه ، كارفرمايان ، انتخاب بهينه از مصالح موجود در بازار مي باشد . 

از ديدگاه مهندسين معمار و طراح ( Architectural Engineers ) انتخاب مصالح بر اساس زيبائي ، شكل گيري مناسب ، دوام ، سختي و انعطاف پذيري براي اجراي انواع مختلف طرح ها براي ديوارها و سقف ها اهميت بيشتري دارند . 

از ديدگاه مهندسين سازه ( Structural Engineers ) انتخاب مصالح بر اساس وزن ، شكل پذيري ، هماهنگي و سازگاري مناسب با اجزاء سازه اي ، تغييرات كم در اثر تغييرات دما

 ( انقباض  وانبساط ) ، مقاومت در برابر بارهاي وارده ، اثرات تخريبي كمتر در زمان سوانح و حوادث غير مترقبه از قبيل باد ، باران ، سيل ، طوفان و زلزله و غيره اهميت بيشتري دارند . 

از ديدگاه پيمانكاران ( Contractors ) انتخاب مصالح بر اساس طراحي انجام شده توسط مهندسين فوق الاشاره با دقت كافي و بدون تغييرات و خطاي كمتر ، نصب سريع و آسان ، نيروي كار كمتر و در نهايت و بطور خلاصه زحمت كمتر و سود بيشتر مد نظر مي باشند . 

از ديدگاه كارفرمايان ( Client ) انتخاب مصالح بر اساس ايمن بودن ( از نظر مقاومت در برابر آتش سوزي ، رطوبت هوا ، عايق صدا و غيره ) ، اجراي سريع ، تعميرات راحت و آسان با كمترين پرت و دور ريز مصالح ، هزينة كمتر ، استقامت در طول عمر مفيد ساختمان ، اثرات تخريبي كمتر ، 

زيبائي ، دوام بيشتر علاوه بر موارد مذكور و موارد ديگري كه رضايت مندي او را تامين نمايد اهميت دارند . 

با توجه به پيشرفت تكنولوژي روز در شناخت و توليد مصالح جديد و جهت تامين ديدگاه هاي مختلف و متعدد، هم اكنون مصالح جديدي به بازار عرضه مي گردد كه يكي از انواع سيستم ساختار خشك مي باشد . اين نوع مصالح از زمانهاي بسيار دور به فرمهاي مختلف از قبيل : چوب ، نئوپان ، فيبر ، فرميكا ، تختة سه لائي ، تختة چند لائي و غيره در صنعت ساختمان سازي استفاده مي شده ( بعنوان تزئينات داخلي و جدا كننده ها ) و در حال حاضر نيز منسوخ نگرديده و استفاده از اين گونه مصالح هنوز ادامه دارد . بزرگترين عيب اين نوع مصالح چوبي قابل اشتعال بودن آنها است از نظر ايمني ساختمان بسيار حائز اهميت مي باشد . از حدود 55 سال پيش كشورهاي اروپائي و امريكائي در اين نوع ساختار به يك نوع مصالح تركيبي شامل گچ كه توسط دو ورق مقوائي در پشت و روي آن پوشش شده دست يافتند كه تحولي نوين در اين سيستم بوجود آوردند كه علاوه بر پوشش عيب قابل اشتعال بودن به عنوان عايق ضد صدا نيز مورد استفاده قرار مي گيرند . به علت محاسن بسيار زياد سيستم ساختار روكش دار گچي خشك ، در حال حاضر استفاده از اين سيستم در منازل مسكوني و ساختمانهاي تجاري به حدود 90 % رسيده است . 

در كشور ايران نيز اين سيستم تحت نام توليدات كناف ايران كار خود را با سرمايه گذاري مشترك شركت كناف آلمان آغاز و پيشرفت هاي قابل توجهي در توليد اين نوع مصالح كه تأمين كنندة كلية ديدگاه هاي اشاره شدة مذكور مي باشد را كسب نموده است . 

ساختار پانلهاي گچي خشك

قبل از انقلاب ساختار گچي خشك كه پس از جنگ جهاني دوم اتفاق افتاد ، روكشهاي گچي از جمله مصالح انحصاري براي نازك كاري داخلي منازل مسكوني ، ساختمانهاي اداري ، انبارها و انواع مختلف كارهاي بنائي بحساب مي آمد . در آن زمان ، تعريف دنيا از ديوار خشك ، پوشش ديوارها با نوعي مصالح بود كه احتياج به نازك كاري نهائي نداشته باشد . اين بدان معني نيست كه پلاستر 

( گچ و خاك و سفيد كاري يا انواع سيمانكاري يا كلاً روكشهاي نهائي نازك كاري ) يك نوع مصالح عالي براي پوشش ديوار نباشد ، بلكه هنوز بعنوان يكي از مصالح متداول مورد استفاده قرار 

مي گيرد . ولي مشكل اين نوع مصالح عبارتند از : استفادة از نيروي كار بيشتر ، كثيف شدن 

محوطه ، رطوبت موجود در ملات خيس كه لازم است در زمان كوتاه خشك يا پوشش نهائي مانند نقاشي و كاغذ ديواري و غيره انجام شود . ساختار ديوارهاي خشك اين گونه مسائل را حل كرده است . در نتيجه از سال 1945 ميلادي تا كنون ، در كشورهاي پيشرفتة صنعتي ، استفاده از سيستمهاي ساختار خشك از 15 % به حدود 90 % در منازل مسكوني و ساختمانهاي تجاري كوچك افزايش يافته . 

در حال حاضر، معني ساختار خشك عبارتست از : ' ساختار صفحات روكش دار گچي ' . صفحات روكش دار گچي از نظر بافت جزو خانوادة توليدات پانلهاي تركيبي است ، شامل گچ ( داراي خواص شيميائي مخصوص با مقاومت مناسب در برابر آتش سوزي ) كه بين دو لايه از ورقهائي مقوائي مخصوص قرار مي گيرد ، كه ورق روئي قابل استفاده براي اجراي انواع مختلف پوشش نهائي شامل 

( بتونه كاري ، رنگ آميزي ، كاغذ ديواري و غيره ) ويك ورق قوي بعنوان لاية زيرين استفاده

مي شود . لبه هاي انتهائي در عرض پانلها بصورت چهار گوش بريده مي شوند . در صورتيكه 

لبه هاي طولي پانلها معمولاً به شكلها و فرم هاي خاصي طراحي مي شوند ، اين كار براي اتصال بهتر قطعات و استفاده از مصالح پركننده در محل اتصال انجام مي شود . 

صفحات ساختار گچي خشك اغلب بنامهاي ، صفحات ديواري، صفحات نازك كاري ، صفحات 

سقفي ، و يا در نهايت و در اصطلاح امروزي ساختار گچي ديوارهاي خشك معرفي شده اند . البته اين نامها با ساختارهاي خشك به معني مصالحي از قبيل پانلهاي چوبي ، تختة چند لايه ، نئوپان و صفحات فايبر تفاوت دارد . اين تفاوت اساسي بعلت مقاومت بسيار خوب پانلهاي گچي در برابر آتش مي باشد . اين سيستم طوري طراحي شده است تا با پوشش مناسب در درزهاي اتصال به يك سيستم يكپارچه تبديل شود . در اين كتاب سعي شده است تا استفاده ، ساختار و مراحل پوشش نهائي صفحات گچي براي منازل مسكوني و ساختمانهاي تجاري توضيح داده شود . شكل 1-1 انواع استفاده از اين پانلها در ساختمانهاي داراي كاربري متفاوت را نشان مي دهد . 

طريقة ساخت و توليد صفحات روكش دار گچي

مواد اصلي گچ در سنگهاي رسوبي به شكل كريستال است كه به عنوان سولفات كلسيم هيدراته شناخته مي شود و فرمول شيميائي آن Caso4, 2H2o مي باشد . از هر 100 كيلوگرم وزن گچ تقريباً 46 كيلوگرم داراي تركيبات شيميائي آب مي باشد . اين يكي از خواص اصلي مقاومت در برابر آتش مي باشد كه يكي از اهداف قابل قبول براي ساختمانها است . 

ابتدا سنگ گچ از معدن استخراج مي گردد، سپس خردشده ، خشك مي شود و در نهايت آسياب شده و به ذرات خيلي كوچك تبديل مي شود . شكل 1-2 اين مراحل را نشان مي دهد . بعداً اين گچهاي خردشده تا 350 درجة فارنهايت ( 177 درجة سانتيگراد ) حرارت داده مي شوند ، كه سه چهارم آب داخل گچ تبخير و اين مرحله كلسينه ناميده مي شود . كلسيم گچ ( يا نصف هيدراته ) Caso4, 1/2H2o بعنوان يك پايه براي نازك كاري گچي ، صفحات روكش دار گچي و يا ديگر انواع توليدات گچي استفاده مي شود . 

كلسيم گچ ، بنام عمومي پلاستر پاريس ناميده مي شود ، با آب يا افزودنيهاي ديگر بصورت دوغاب درآمده و توسط دستگاههاي مخصوص بين لايه هاي كاغذ ريخته مي شود . همچنانكه صفحات بر روي تسمه نقاله حركت مي كنند . ( شكل 1-3 ) . سولفات كلسيم مجدداً كريستاله يا هيدراته شده و بشكل اولية سنگ گچ تبديل مي شود . كاغذ بصورت شيميائي و مكانيكي بسته مي شود . پس از اينكه گچ خودش را گرفت ، صفحات به طول مورد نياز طبق استاندارد بريده ، خشك ، بسته بندي و آماده براي حمل و نقل مي شود . كلية مراحل طبق جزئيات و جهت رسيدن به كيفيت استاندارد مورد نياز انجام مي شود .