چكيده
دولت الكترونيك يكي از پديده هاي مهم حاصل از به كارگيري فناوري اطلاعات و ارتباطات است كه پياده سازي آن تحولي بس عميق در نحوه زندگي، اداره و رهبري كشورها داشته و تركيبي از فناوري اطلاعات و شبكه اطلاع رساني وب است كه هدف آن، ارائه مستقيم خدمات به شهروندان، كاركنان دولت، بخشهاي تجاري و ساير بخشهاي دولت است.
اين مقاله كه با هدف شناخت و بررسي مدلهاي پياده سازي دولت الكترونيك نگاشته شده به تشريح و معرفي عمده ترين مدلهاي استقرار دولت الكترونيك مي پردازد و در آن مدلهايي همچون مدل سازمان ملل، مدل لاينه - لي موردبحث و بررسي قرار مي گيرند. اين مدلها اگرچه ازنظر تعداد مراحل استقرار با يكديگر متفاوت به نظر مي رسند ولي ماهيتاً وجوه مشتركي نيز دارند كه باعث گرديده تا همگي آنها در پياده سازي دولت الكترونيك موردتوجه قرار گيرند.
مقدمه
فرايند توسعه و پياده سازي دولت الكترونيك يك فرايند پويا و جامع است. (1) نكته اي كه دراينجا بايد به آن اشاره كرد آن است كه باتوجه به اينكه شرايط كشورهاي گوناگون جهان تا حدودي با يكديگر متفاوتند و هريك از آنها از پياده سازي دولت الكترونيك مقاصــد ويژه اي را دنبال مي كنند، بنابراين، نمي توان يك روش يكتا را براي همه آنها تجويز كرد. (2) بنابراين، فرايند توسعه دولت الكترونيك بايد برپايه شناخت و تحليل درست از شرايط محيطي انجام گيرد. به عبارت ديگر، فرايند الكترونيك كردن دولت داراي ماهيتي استراتژيك است. (3)
به همين دليل، در شروع پياده سازي دولت الكترونيك ضمن توجه به هريك از مراحل استقرار وچالشهاي آن، پاسخ به برخي از پرسشها ضروري است.
در اين زمينه تحقيقي از سوي گروه استراتژي بين المللي شوراي پاسيفيك صورت گرفته و نتايج آن توسط پنج شـــركت بزرگ طراحي استراتژي هاي موفقيت آميز پياده سازي دولت الكترونيك ارائه شده است كه بر اساس آن در شروع پياده سازي دولت الكترونيك در هر كشور بايد به 10 سؤال زير پاسخ داد:
1 - چرا به دنبال الكترونيك كردن دولت هستيم؟
2 - آيا ما چشم انداز روشن و اولويتهاي مشخصي براي دولت الكترونيك داريم؟
3 - ما براي چه نوعي ازمدلهاي دولت الكترونيك آمادگي داريم؟
4 - آيا اراده و تعهد سياسي لازم براي هدايت تلاشهاي مربوط به دولت الكترونيك وجود دارد؟
5 - آيا بهترين پروژه هاي پياده سازي دولت الكترونيك را انتخاب كرده ايم؟
6 - چگونه بايد پروژه هاي دولت الكترونيك را طراحي وهدايت كنيم؟
7 - چگونه بر مقــاومت درون دولتي براي پياده سازي دولت الكترونيك غلبه كنيم؟
8 - چگونه پيشرفت پروژه هاي پياده سازي دولت الكترونيك را اندازه گيري كنيم؟
9 - نحوه ارتباط بخش دولتي و خصوصي در پياده سازي دولت الكترونيك چگونه است؟
10 - دولت الكترونيك از چه راههايي و چگونه مي تواند مشاركت شهروندان را در امور عمومي بيشتر و بيشتر كند؟ (4)
نتايج پژوهشها
در اين مقاله درباره نحوه گسترش دولت الكترونيك كشورهاي مختلف جهان تحقيقاتي به عمل آمده است كه براساس آن مي توان شاهد روندها و كارهاي همانندي ميان آنها بود و به نتايج زير رسيد:
1 - هر كدام از منابع علمي و پژوهشي، مدل و يا متدولوژي خاص خود را براي تشريح مراحل موردنياز جهت پياده سازي دولت الكترونيك ذكر كرده اند؛
2 - پياده سازي دولت الكترونيك به مثابه انتقال از يك نوع سيستم حكومتي به نوع ديگري از اداره امــور است، بنابراين، متدولوژي هاي پياده سازي دولت الكترونيك ماهيتي تكاملي دارند و بيشتر شبيه به ساخت يا ايجاد يك سيستم جديد هستند؛
3 - به نظر مي رسد كه فرايند ايجاد و توسعه دولت الكتــرونيك يك فرايند پيوسته است و به طور معمول در 4 و يا 5 گام پيموده مي شود.
با پژوهشهاي متعددي كه درباره روند گسترش دولت الكترونيك در نقاط مختلف جهان و در طول سالهاي گذشته انجام گرديده، مدلهاي عمده زير جهت استقرار دولت الكترونيك شناسايي شده اند كه در جدول شماره يك به طور خلاصه آمده اند.
برچسب ها:
دولتهای الکترونیک و نانوتکنولوژی تحقیق دولتهای الکترونیک و نانوتکنولوژی