مقدمه
طبقه بندی و ارزشیابی مشاغل روشی است که در آن به تجزیه و تحلیل تمامی عوامل موثر کار با هم ( یکجا ) می پردازیم این عوامل عبارتند از : مهارت ، مسئولیت ، مساعی ، جسمانی و ذهنی و شرایط نامطلوب محیط کاری می باشند .
اجرای طرح های ارزشیابی مشاغل در دو حالت ممکن است انجام پذیرد :
حالت اول : زمانی است که برای تاسیس سازمانی برنامه ریزی می شود . در این حالت هنوز شغل و شاغلی در عمل وجود ندارد که از نزدیک مورد مطالعه ، بررسی و ارزشیابی قرار گیرد . بدهی است که در این مرحله کارشناسان طبقه بندی و ارزشیابی مشاغل با توجه به سوابق گذشته و سازمان های مشابه به طور کیفی و ذهنی ارزش ریالی مشاغل را برای تعیین و پرداخت حقوق و دستمزد مشاغل موجود در سازمان معلوم و مشخث می نمایند تا در پرداخت محقوق و دستمزد مشاغل موجود در سازمان جدید ملاک عمل قرار گیرد .
حالت دوم : زمانی است که سازمانی در حال فعالیت بوده و مشاغل آن دارای شاغلین است که برای امر ارزشیابی می توانند از نزدیک مورد مطالعه و بررسی قرار گیرد .
هدف ارزشیایی شغل عبارت است از ایجاد ارتباط منطقی بین وظایف و مسولیت های یک شغل با میزان حقوق و دستمزد پرداختنی به مشاغل ( البته ما در این تحقیق فقط به میزان وظایف و مسئولیت های مشاغل و رتبه بندی بر اساس چارت سازمانی بسنده کرده ایم . )
بنابراین می توان چنین گفت ارزشیابی شغل وسیله ای است که برای ایجاد ارتباط منطقی بین مشاغل مختلف و میزان پرداخت و دستمزد هر شغل مورد استفاده قرار می گیرد .
یکی از نکات مهم که در ارزشیابی مشاغل باید مورد توجه قرار گیرد این است که ارزشیابی شغل ارتباط مستقیمی با مجری و یا متصدی شغل ، یا مقام و منصب شاغل ندارد و در واقع شغل از شاغل مورد ارزشیابی قرار می گیرد . اگرچه ممکن است خصوصیات ، ویژگی ها و صفات شاغلین هم دو تعیین و پرداخت و حقوق و دستمزد موثر باشد ولی در مرحله ارزشیابی مشاغل این عوامل در نظر گرفته نمی شود .