در اساسنامه شواری بین المللی موزه ها (ICOM)موزه ها به این ترتیب تعریف شده است:
موزه موسسه ای دائمی به منظور حفظ میراث فرهنگی و هنری و ارتقاء فرهنگی جامعه است که به شکل های مختلف و خصوصاً از طریق نمایش آموزشی و تفریحی مجموعه های هنری، تاریخی، علمی تکنولوژیکی و غیره برای عموم مردم فعالیت می کنند.
تدوین اهداف کلی فوق برای فعالیت موزه ها مبتنی بر اهمیت روز افزون وجود آنها در جوامعی است که نقش فرهنگی موزه ها را به عنوان نهادهایی پویا و سازنده پذیرفته اند.
از جمله ویژگی فعالیت هر موزه ای نگرش جمعی آنچه در مورد بازدیدکنندگان و چه در مورد اشیاء نمایشی است. انسان ها و اشیاء نمایشی که براساس سنت در محیط مشابه ای ماوا و سرپناه یافته اند اکنون باید راه خود را در
رابطه ای جدید و دائماً درحال تغییر با یکدیگر بیابند. برای مقابله با خطر نابودی میراث فرهنگی و یا اینکه اشیاء بدون ارتباط با تماشاگر نقشی مطلق بیابند، باید حلقه اراتباطی را کشف کرد که معماری بخشی از آن است.
ویژگی دیگر کار موزه شیوه پویای آن است. اشیاء نمایشی به این منظور گرد هم جمع نشده اند که در مابقی عمر خود طاقچه ای را در یک موزه اشغال کنند، بلکه باید زندگی جدیدی را در میان مصاحبین، چه بازدیدکنندگان و چه سایر اشیاء نمایشی، آغاز کنند. معماری موزه باید شرایطی را ایجاد کند که بر جدایی تاسف بار گذشته از آینده و زنده از مرده فائق آید و یا به صورت دقیقتر آن را از میان بر دارد.
نقش موزه ها در حفظ میراث فرهنگی و ارتقاء فرهنگی جامعه:
از مهمترین کارهایی که یک موزه می تواند انجام دهد، ترسیم جالبترین داستانی است که حکایت از پیروزی انسان بر جهان دارد و نشان می دهد که او چگونه دانش خود را در دنیایی برپا ساخته است که در آن زندگی می کند و اینکه او چگونه زندگی خانوادگی، هنرها وصنایع دستی فرهنگ ها وتمدن های خویش را توسعه داد. چنین مطالعاتی نشان می دهد که با وجود آنکه جمع آوری مجموعه ها و حفظ میراث فرهنگی از صفات اولیه انسان بوده ولی او در خلال این تاریخ چقدر دیر به ایجاد موزه ها اقدام نمود. از آغاز، غذا، لباس و اسلحه برای وی بسیار ضروری بوده و او آموخت تا آنها را برای نیازهای آتی اندوخته و انبار کند. سپس دوره ای رسید که او اشیایی را برای رفاه شخصی و اثبات اعتبار خود جمع آوری نمود. با افزایش پیچیدگی تمدن ها، فرصت های بیشتری برای جمع آوری اشیاء گرانبها مانند اسلحه و زره، ابریشم و پرده های نقش دار، طلا و جواهرات بوجود آمد. هدایای شاهان، کاخ ها و معابد را تزیین می نمود و به صورت تصادفی، ازدواج و یا خوش اقبالی در جنگ، دست به دست می شد. گنج ها سهم خاندان های اشرافی شده و یا سبب قدرتمند شدن ارتش ها می شد. بعداً از این دارایی ها به طور معمول برای تقدیر از ثروتمندان و نوابغ نیز استفاده می شد و از این رو ارتقاء سطح زندگی آنها را نیز به دنبال داشت. شاهان از این طریق از خویشاوندان و دوستان خود حمایت کرده و رقبا و زیردستانشان را تحت تاثیر قرار می دادند. بعداً نیز مجموعه های گرانبها همچنان انعکاسی از تمایل مثبت افراد، فرهنگ و منافع وسیع آنها به شمار می رفتند. در این زمان انسان دارای خانه، ثروت و خانواده بود و به جمع آوری کتاب، عکس، اشیا هنری و گنجیه های طبیعی توجه می نمود.
فهرست مطالب
شناسه کلی موزه ها ۳
۱ـ۱ـ اهداف عمومی
۱ـ۲ـ گونه شناسی
۱-۳- مکانیابی
عوامل موثر در برنامه ریزی و طراحی ۲۱
۲ـ۱ـ بازدیدکنندگان
۲ـ۲ـ اقلام نمایشی
۲ـ۳ـ سازمان اداری
۲ـ۴ـ نتیجه گیری
رهنمودهای برنامه ریزی و طراحی ۵۸
۳ـ۱ـ رهنمودهای برنامه ریزی
۳ـ۲ـ رهنمودهای طراحی
۳-۳- سبک های معماری
ارزیابی کیفیت های تماشایی منطقه :
توصیفات احساسی نظیر زیبا، جالب نباید تنها ضابطه تعیین جاذبه های یک منطقه در خارج از شهر باشد و ارزیابی کمی ویژگی های منطقه نیز ضروری است. برای این منظور باید مهمترین ویژگی های منطقه شناسایی و ارزیابی شود. برای این منظور باید مهمترین ویژگی های منطقه شناسایی و ارزیابی شود. وسعت کوهپایه ها، اراضی مجاور جنگل ها، کنار رودخانه و دریاچه باید به عنوان یک شیوه سنجش جذابیت نسبی نواحی مختلف تحت بررسی، اندازه گیری و مقیاس قرار گیرد.
تحقیق درباره شرایط آب و هوایی از نظر تشخیص شرایط جوی برای فعالیت موزه نیز ضروری است و مناطقی که از نظر آب و هوایی نامناسب تشخیص داده می شوند، حذف شده یا چند معیار خاص در طراحی آنها پیش بینی می شود.
تجهیزات پشتیبانی :
شاید ناحیه تحت بررسی به خودی خود تعدادی مراکز جالب داشته باشد. با این حال باید بین مراکز جالب فرهنگی و تاریخی نظیر قلعه ها، قصرها، شهرها و دهکده های تاریخی و مراکز فعالیت هایی چون ورزش های زمستانی، قایقرانی و شنا، اردوگاه ها و دهکده های پر طرفدار برای تعطیلات و سفرهای آخر هفته، تمایز قایل شد.
تحقیقات از بازدیدکنندگان موزه ها نشان داده که اکثر آنها توریست هستند. به این ترتیب موزه هایی که در نواحی تعطیلاتی قرار دارند، حداقل در فصل تعطیلات می توانند انتظار تعداد زیادی بازدیدکننده را داشته باشند.
بازدیدکنندگان :
اگر چنین مراکز جالبی در منطقه یافت نشود، تجزیه و تحلیل بازدیدکنندگان بالقوه باید در شهرها و دهکده های مجاور متمرکز شود. بر اساس تحقیقاتی که در هلند انجام شده، افرادی که به دنبال تفریح آخر هفته هستند بندرت حاضرند بیش از ۳۰ کیلومتر سفر کنند، و رانندگان آلمانی مایل نیستند بیش از سه ربع ساعت رانندگی کنند. نظر به عدم جذابیت حمل و نقل عمومی در مسیرهای طولانی، در سفرهای کوتاه و مسافرت های آخر هفته معمولاً از وسایل حمل و نقل خصوصی استفاده می شود.
مکانیابی موزه های در مناطق ویژه :
این گونه موزه ها با یک منطقه یا مکان ویژه و خاص پیوند دارند. به عنوان مثال محل حفاری مکانی باستانی که اشیاء نمایشی در اصل به آنجا مربوط می شود، یا در منطقه ای که دارای جاذبه های طبیعی، فرهنگی است که مردم در هنگامه تعطیلات سالیانه و فارغ از بعد زیاد مسافت به آنجا سفر می کنند. برای جلب بازدیدکنندگان به مکان ها و مناطق دور افتاده، می بایست تسهیلات لازم دسترسی به موزه فراهم شود و در عین حال از اشیاء نمایشی غیرمعمول در مجموعه های موزه استفاده شود. انتخاب محیط طبیعی زیبا و استثنایی و همچنین ایجاد امکانات رفاهی و تفریحی نیز بسیار موثر است.
عوامل موثر در برنامه ریزی و طراحی
۲-۱- بازدیدکنندگان:
در قرن نوزدهم بخش اعظمی از موزه ها در کشورهای غربی، حریم هایی به شمار می رفتند که به ندرت عموم مردم درون آنها راه می یافتند و در حقیقت در بیشتر مواقع برای عموم مردم دسترسی به آنها امکان پذیر نبوده. اما امروزه موزه ها در سراسر جهان پذیرفته اند که یکی از وظایف آنها نمایش مجموعه ها به عمومی مردم است و از این رو بخش بزرگی از موزه ها به روی عموم مردم باز است، با این حال موقعیت موزه ها در جذب بازدیدکنندگان به طور قابل ملاحظه ای متفاوت است و به عوامل بسیار زیادی از جمله نوع موزه ها، مدت زمانی که باز هستند، برنامه هایی که برای بازدید کنندگان در نظر گرفته شده و . . . بستگی دارد.
موزه ها در ابتدا از مجموعه هایی تشکیل می شد که توسط متخصصین و یا محققانی جمع آوری می شدند و سپس به آشنایان و یا انجمن های دوستدار این مجموعه نشان داده می شدند. کسانی که زحمت بازدید این مجموعه ها را به خود می دادند، اغلب کسانی بودند که از ارزش این مجموعه ها آگاهی نداشتند. امروزه تعداد بسیاری از کارکنان موزه ها بدون تردید معتقد هستند که بازدیدکنندگان، صرفنظر از خصوصیات آنها، باید همان علایق متصدیان موزه ها را داشته باشند و به طور کلی به خاطر علاقه تعداد کمی از بازدیدکنندگان نسبت به موارد به نمایش درآمده، صحیح نیست که بقیه بازدیدکنندگان را به خاطر عدم علاقه و یا آگاهی مورد سرزنش قرار داد و منکر مسئولیت موزه ها برای موقعیت و یا شکست برنامه های موزه ها برای مردم عادی باشیم.
بافت های اجتماعی و حوزه فعالیت موزه ها:
امروزه همه مسائل جامعه شناسی از جمله مهمترین بحث هایی است که بر نظرگاه معماری نسبت به خودش و تدریجاً بر ساختار معماری آن تأثیر گذاشته و آن را تغییر می دهند.
موزه به طور خاص به عنوان یک مدل جامعه شناختی تجربی بسیار مناسب به شمار می رود زیرا از یکسو مکانی است که افراد در آن نسبت به خود و جامعه آگاهی پیدا می کنند و احساس با هم بودن را تجربه می کنند از سوی دیگر در یک چارچوب تحقق پذیر و محدود، تأثیری سه بعدی برجای می گذارد. از اینرو بهتر است که به هنگام ساختن موزه ای، یک تحقیق جامعه شناختی منظم، مبتنی بر تجزیه و تحلیل ساختار اجتماعی و گرایش های کسانی که در حوزه نفوذ موزه قرار دارند، صورت گیرد. نقطه آغاز این مقالات، تجزیه و تحلیل خصوصیات افرادی است که از موزه بازدید می کنند، و بازدیدگان کنندکان بالقوه که به طور تصادفی و بدون برنامه دائمی به موزه های می روند، تمایز قابل شد. آمارگیری از هر دو گروه و بخصوص از نظر جمعیت شناسی، حرفه، تحصیلات و. . . لازم است.
این گونه مطالعات در شکل گیری معماری موزه بسیار موثر می باشد زیرا موزه برخلاف مدارس و بیمارستان ها تنها پذیرای بازدیدکنندگان محلی نیست، بلکه گروه های بسیار گسترده ای از جمله سیاحانی را که صرفاً از آنجا می گذرند را نیز پذیرا می شود. به همین ترتیب موزه در یک جامعه صنعتی و در یک جامعه کشاورزی ویژگی های یکسانی ندارد و از این رو در جوامع در حال تحول به جامعه صنعتی، تحولات جامعه شناختی آن به طور جامع می یابد بررسی شود. توجه به گسیختگی در تداوم فرهنگی بین فرهنگ سنتی و فرهنگ جدید وارداتی در جامعه ایران، از جمله عوامل موثر درعملکرد و معماری موزه ها است.
موزه ها در ایران می توانند از این جهات نقش بسیار موثری را در عرصه فرهنگی و ارتباط مثبت بازدیدکنندگانشان بازی کند. آنها می توانند با قرار دادن عناصر فرهنگ گذشته در میان مجموعه ها و نمایشگاه های خود، بازدیدکنندگان را به بازدید موزه ها علاقمند ساخته و از این طریق آنها را قادر به تماشای انتقال از فرهنگ گذشته به حال نمایند. آنها همچنین می توانند با معرفی ایده ها و دیدگاه های جدید تعداد بیشتری را به تماشا و بازدید از موزه ها علاقمند سازند. شناخت خصوصیات بازدیدکنندگان و آگاهی از نیازهای آنها در این شرایط از اهمیت بسیاری برخوردار است. به عنوان مثال می توان آنها را در موارد زیر مورد سوال قرار داد:
– علایق و سطح آگاهی
– نظرات و توقعات در ارتباط با تحصیلات آنها
– فعالیت های شخصی و خود آگاهی
– روابط اجتماعی
– نیازهای عاطفی
– نظرات آنها نسبت به محیط زیست
نتایج مطالعات فوق همراه با دیگر تجارب می تواند در تعیین و تعریف رابطه موزه ها با مخاطبانش موثر باشد. باید توجه داشت که موزه های امروزین برای برخورداری از نقش مناسب و فعال اجتماعی و فرهنگی می بایست دارای خصوصیات زیر باشند:
الف – موزه ها امروزه دیگر مستقل از زندگی روزمره افراد نیستند، بلکه با ساختار اجتماعی و شهری آمیخته شـده اند و
مواضع جداکننده آنها با زندگی شهری تا حد ممکن باید از بین برود.
ب – محدوده تماس موزه ها با جامعه باید با توجه به موضوعیت موزه از نظرجامعه شنـاختی گستـرش یابد. از آنجـا که
ارتباطات حاصل به آمادگی و پذیرش فردی افراد بستگی دارند، لذا می باید بیشتر موجب ارتقـاء فرهنگ تولیدی
شوند تا فرهنگ مصرفی.
ج– ارتباطات فردی می باید از جنبه های زیر تشویق و تقویت شود:
– با محتوای عملکردی موزه و از طریق یک سیستم کارآمد مبتنی بر دانش روانشناسی و ادراک و رفتار.
– با سایر افراد گروه های بازدیدکننده که از طریق زبان شیء در یک تقابل فکری مشترک قرار دارند.
– با کارکنان موزه که وظیفه فراهم آوردن کلید ادراک بر عهده آنهاست.
با توجه به موارد فوق جهت تحکیم رابطه موزه ها با مردم، لازم است تا ضمن ایجاد شرایط مناسب برای جذب آنها، امکانات لازم برای ارتقاء فرهنگ عمومی جامعه نیز فراهم شود.
بسیاری از موزه ها معتقدند که نحوه مرتب کردن موارد نمایشی برای سه گروه سنی بسیار مفید خواهد بود. دسته اول شامل موارد نمایشی ساده و رنگی است که مخصوص کودکان است. این گروه حداکثر شامل کودکان ۱۲ ساله
می شود. این گروه بندی برای آگاهی از نیازهای مربوط به دنیای کودکان است. دنیایی که مملو از عجایب و اکتشافات است. شکل گیری خصوصیات کودک در این دوره در خانه و محیط پیرامونش صورت می گیرد و به وسیعتر شدن
افق های دید وی، انجام افکار و درک وی از چگونگی مفاهیم مختلف منجر می شود. گروه دوم که تا حدودی بزرگترین گروه بازدیدکنندگان نیز می باشند با توجه به امکانات ذهنی جوانان و بزرگسالانی قابل طرح است که فاقد دانش تخصصی هستند. برای این گروه می توان نمایشات نامحدودی را ترتیب داد. از طریق این نمایشات سعی بر ارایه اطلاعات کافی، مناسب و واقعی می شود تا این گروه بتوانند علت نمایش نمونه های به نمایش درآمده را درک کنند. از آنجا که بسیاری از نمونه های نمایشی ممکن است برای بازدیدکنندگان ناآَشنا باشند، از این رو استفاده از موارد نمایشی جذاب، رنگ آمیزی و ترتیب هنری آنها و احتمالاً نورپردازی مخصوص در جذب توجه بازدیدکنندگان بسیار اهمیت دارد. برچسب های همراه نمونه ها از اهمیت توصیفی بسیاری برخوردارند و از این رو می باید جالب توجه باشند. نمونه های نمایشی و برچسب های حاوی اطلاعات هر دو می باید بگونه ای مرتب شوند که نمونه ها را یکی پس از دیگری و بصورت منظمی معرفی کنند. هر گروه از نمونه های نمایشی و یا حتی یک مورد خاص نیز می یابد بگونه ای در موزه قرار گیرند که افکار مردم را به سمت جلو و بطرف نمونه های بعدی هدایت کنند. در صورتی که آرایش نمونه های نمایشی موزه به خوبی علاقه بازدیدکنندگان را تحریک کند. در این صورت تماشاگر نیز ممکن است مرتباً با قدم زدن در طول یک ردیف از نمونه های نمایشی، سعی بر جمعبندی تاثیرات نمایشی و کسب تجارب روح بخشی کند که در نتیجه ارایه یک رشته جدید از علوم ایجاد شده اند.
سومین گروه بازدید کنندگان موزه را متخصصین وکارشناسان تشکیل می دهند که از دانش علمی و نظری چشمگیری درباره موضوعات به خصوصی برخوردار هستند. این گروه در درجه اول علاقمندند تا علاوه بر مشاهده نمونه های بزرگ و مفصل، تا آنجا که امکان دارد تعداد زیادی از نمونه های موزه را نیز ببینند. آنها ضمن آنکه مشتاقانه در جستجوی مواد جدید برای مطالعاتشان هستند، در عین حال همانند سایر بازدیدکنندگان موزه، برای علاقمند شدن و گذاشتن وقت بیشتری در موزه، تیازی به شیوه های هنری و یا ارایه توضیحاتی بر روی برچسب نمونه ها ندارند. آنها مایلند در موزه ها حتی الامکان مواد بیشتر و اطلاعات جامع تری که به طبیعت و ریشه های آنها مربوط می شود را در اختیارشان بگذارند. موزه برای این گروه مجموعه های مطالعاتی و همچنین مواردی را برای مقایسه و تحقیق فراهم می کند و بصورت منظم در ردیف هایی در معرض دید آنها قرار می دهد و یا آنکه آنها را در قفسه ها و کمدها انبار می کند. این گروه از کارشناسانی تشکیل می شوند که از طریق جستجو مایل به تطبیق افکار و یافته های خود با سایر کارشناسان هستند بدین جهت از افراد مختلفی تشکیل می شود. برای مثال نویسندگان رسالات درباره موارد نمایشی مختلف، که با توجه به دانش و تجاربشان قادر هستند تا به سرپرستان موزه ها کمک کنند تا ارزش مواد خام مجموعه هایشان بهتر بشناسند نحوه تعیین محتوی نمونه های موزه و متن برچسب آنها، نتیجه تلاش اینگونه کارشناسان است. در موزه های بسیار بزرگ، مجموعه های وسیع جمع آوری و نگهداری می شود و سپس بر روی آنها کار می شود. با توجه به نیاز اینگونه مجموعه ها به فضای کافی، تجهیزات و کارکنان مناسب، نحوه انجام تحقیقات در مورد آنها مستلزم زمان و دقت لازم در نگهداری آنها است.
کوشش برای جذب بخش بیشتری از مردم عادی:………………………………….
عرصه درونی موزه:
عرصه درونی موزه یا قلمرو تکنیکی و عملی آن شامل کلیه فضاهایی است که مربوط به امور داخلی اداری، فنی و خدماتی می شوند و از اینرو با کارکنان موزه ارتباط مستقیم دارند. با توجه به تنوع خصوصیات عملکردی و همچنین ضرورت حفظ هماهنگی و ارتباط مناسب با عرصه بیرونی موزه، این عرصه نیز به دو بخش داخلی و نیمه داخلی تقسیم می شود. فضاهای تشکیل دهنده هر بخش به شرح زیر می باشند. لازم به ذکر است که حضور بازدیدکنندگان در عرصه درونی موزه به منظور ارتقاء آگاهی آنها از نوع فعالیت موزه اهمیت بسیار دارد و ازاینرو ضروری است که امکان بازدید آنها را تحت شرایط خاصی از فضای آزمایشگاه و سایر امکانات تکنیکی موزه فراهم آورد.
بخش نیمه خصوصی: این بخش بطور کلی در موزه های بزرگ، به عنوان حدفاصل عرصه درونی و بیرونی، آن دسته از فضاهایی را در بر می گیرد که نقش هماهنگ کننده را در ارتباط متقابل بین این دو عرصه به عهده دارند فضای متشکله این بخش شامل فضاهای اداری انبار موقت و می باشد.
فضای اداری: با توجه به عدم ضرورت دسترس………………………………ن بخش در محلی دور از مسیر رفت و آمد بازدیدکنندگان قرار گیرد. موقعیت دفاتر اداری باید به گونه ای باشد که افزایش کارایی و روابط صحیح داخلی را موجب شود و در عین حال از پیوستگی لازم با سایر فضاهای موزه نیز برخوردار باشد. لازم است بخش اداری موزه به سرویس های بهداشتی مخصوص کارکنان، رختکن و فضای استراحت مناسب و همچنین ورودی جداگانه مجهز باشد. که در آن محلی برای ثبت ورود و خروج کارکنان نیز پیش بینی شده باشد.
انبار موقت: انبار موقت موزه می بایست در ارتباط مستقیم با بخش اداری و فضاهای نمایشی باشد تا از اینرو پیش بینی موقعیت انبار با اینگونه فضاها با بخش نیمه خصوصی موزه ضروری است.
بخش داخلی: این بخش محل استقرار کلیه فضاهای کارگاهی و ذخیره اصلی اشیاء نمایشی و انبار عمومی و تاسیسات موزه است. این بخش علاوه بر استفاده از ورودی مخصوص کارکنان، به ورودی دیگر جهت دسترسی وسایل نقلیه و توقف آنها نیز نیاز دارد. بخش داخلی موزه برحسب میزان سازگاری و تجانس فعالیتهای مختلفی که در این بخش قرار می گیرند خود به دو قسمت تقسیم می شود. در یک قسمت فضاهای تاسیسات، کارگاه و انبار عمومی موزه قرار دارد و در قسمت دیگر فضاهای بسته بندی و باز کردن بسته ها، کارگاه های طراحی، آزمایشگاه و انبار دایم اشیاء نمایشی همراه با سایر زیر فضاهای مربوطه قرار می گیرند از فضاهای پارکینگ و بارگیری برای این دو قسمت به صورت مشترک استفاده می شود.
بطورکلی با کاهش دامنه فعالیت موزه سلسله مراتب فوق نیز تغییر می یابند. این تغییرات در مرحله اول با حفظ عرصه بیرونی و درونی موزه، شامل تلفیق هرچه بیشتر بخش های مختلف هر کدام از این دو عرصه می شود در این شرایط موزه یا فاقد خدمات خارجی مانند: امانت دادن اشیاء ارایه نمایشگاه های سیار و فعالیت های آموزشی و . . . است، یا آنکه اشیا و مجموعه ها آن از ارزش کمتری برخوردار است در صورتی که دامنه فعالیت موزه شامل حذف عملکردهای دیگری مانند حذف نمایش دائم اشیاء و محدود شدن فعالیت موزه به نمایش موقت اشیاء نیز بشود، در این صورت بخش های بیرونی و درونی موزه نیز با یکدیگر قابل تلفیق هستند و جهت حفظ هماهنگی فضای آن از زیر بخشهای مرتبط با برخورداری از نیازهای مشترک می توان استفاده نمود در این شرایط امکان استفاه از یک ورودی برای کارکنان و بازدیدکنندگان امکان پذیر می باشد.
۳-۲- رهنمودهای طراحی:
این بخش به مسائل مربوط به طراحی ساختمان موزه اختصاص یافته است. ضوابط و رهنمودهای مورد نظر غالباً مربوط به عملکرد نمایش موزه بوده و از اینرو شامل طراحی نمایشگاه موزه می گردند. بطور کلی پیشنهادات بخش طراحی عمومی، توسعه موزه ها و خصوصیات فنی و ساختمانی ارایه شده اند.
طراحی عمومی: همانگونه که اشاره شده فضای نمایشگاه بعنوان مهمترین بخش موزه بشمار می روند که خصوصیات آن بر مجموعه موزه تاثیر می گذارد. تجربه فرد از فضای سه بعدی نمایشگاه نتیجه یک ادراک سریع است. که در محیطی با ساختار روشن، آسانتر و با خستگی کمتر بدست می آید تا در فضایی که ترکیب فضایی و ناخوانایی دارد. موزه نوع خاصی از فضا است که در آن علاوه بر رابط انسان – فضا، یک رابطه پیچیده بین انسان و شی وجود دارد از آنجا که موزه ها مبنی بر واکنش های بصری بازدیدکنندگان هستند، از اینرو اشیا نمایشی و فضایی که بازدیدکننده در آن گردش می کند می باید با یکدیگر برنامه ریزی و طراحی شوند و درعین حال به تاثیر محرکهای حرکتی به عنوان نوعی راهنمایی در معماری موزه نیز توجه شود.
همانگونه که انسان روابط خود را با محیط اطرافش تعیین می کند یک شی هم به عنوان موجودی زنده تلقی می شود که نیاز به شرایط محیطی مناسب دارد. در نتیجه روابط بین انسان و شی بین اشیاء متعدد ……………………..القاء می شوند، به اندازه ای پیچیده هستند که هدف نهایی در کل از طریق یک روند تجربی بدست می آید. در موزه هایی که دارای مجموعه های نمایشی ثابت هستند معماری موزه را می توان تا حد امکان با اشیا تطبیق داد ولی در یک موزه قابل انعطاف فقط از طریق تزئینات و تمهیدات فراوان عملی است.
عامل زمان از جمله مهمترین عوامل موثر در سازماندهی فضایی موزه است این عامل در مقیاس روانشناختی اهمیت خاصی در ترتیب مجموعه ها سازماندهی فضایی موزه و زیبایی شناختی محیط آن دارد. بطور کلی با توجه به ثابت بودن قابلیت ثبت ادراک انسان، لازم است تا تراکم مجموعه ها و نحوه نمایش آنها با زمان مناسب برای تماشای آنها متناسب باشد از این نظر یک نمایشگاه بزرگ با فشردگی اطلاعات کمتر، ممکن است کمتر از یک نمایشگاه کوچک که بازدیدکننده در آن در اکثر اوقات نیز ایستاده است خسته کننده باشد.
ترتیب قرارگیری اشیاء و نحوه طراحی فضای نمایش : محتویات یک موزه کثرت گرا را می توان به شکل های متفاوتی مرتب کرد. ترتیب اشیاء نمایشی به بازدیدکنندگان و خصوصیات اشیا نمایش بستگی دارد و از اینرو لازم ا……………ا برای مشاهده بهتر اشیاء استقرار مناسب و حفاظت از آنها مورد توجه قرار گیرد.
تاثیر بازدیدکنندگان بر ترتیب قرار گیری اشیاء نمایشی: تعداد بازدیدکنندگان و ترکیب متنوع آنها بر ترتیب اشیاء نمایشی و چگونگی استقرار آنها در نمایشگاه موثر است به عبارت دیگر اندازه فضا و فاصله لازم از شی و همجواری اشیاء با یکدیگر به تعداد تماشاگران بستگی دارد.
برچسب ها:
دانلود رایگان مطالعات معماری موزه مطالعات پایان نامه معماری موزه مطالعات معماری موزه