كليات:
سويا كه آن را به انگليسي soybean مي‌نامند گياهي است كه اكثرا" بخاطر دانه اش در دنيا كشت ميشود از دانه ي اين نبات روغن استخراج ميگردد كه در تهيه ي روغن نباتي وتغذيه ي انسان به كار ميرود از كنجاله ي سويا نيز كه داراي مقدار زيادي پروتيين مرغوب مي‌باشد در دامپروري و مخصوصا" مرغداري استفاده ميشود همچنين در بعضي از نقاط دنيا اين نبات را به عنوان علوفه كشت مي‌كنند
تا دو سال پيش در ايران زراعت سويا از لحاظ سطح كشت و مقدار محصول در مقام بعد از آفتابگردان قرار داشت ولي توجه دولت مخصوصا" وزارت كشاورزي ومنابع طبيعي به توسعه ي اين زراعت موجب گرديد كه در سال 1345 سطح زراعت ويا به پاي سطح آفتابگردان برسد امروزه زراعت اين نبات در خيلي از نقاط دنيا يكي از مهمترين زراعت‌هاي منطقه مي‌با شد.
گياهشناسي سويا:
نام علمي سويا GLYCIN MAXL ازخانواده ي لگومينوز و حساس به شوري واز نباتات روز كوتا است.
نكته: اگر شوري خاك بيشتر از 7ميلي موز بر سانتي متر باشد گره بندي در ريشه متوقف ميشود.
ريشه:هر ريشه سويا از ريشه اصلي و ريشههاي فرعي تشكيل شده، ريشه اصلي ميتواند تا عمق 5/1متر پايين برود ولي ريشههاي در اعماق فرو ميرود، قسمت عمده ريشه در 60سانتي متري اوليه خاك قرار دارد، رشد ريشه ها تا موقع گل دادن نبات ادامه دارد وبعد ازآن متوقف ميشود.
برگ: به غير از دو برگ اوليه، سويا مركب است از 3 برگچه نسبتا" بيضي شكل و پهن و كركدار تشكيل شده است.
ساقه: ساقه ي اصلي سويه عمودي بوده و از آن ساقه‌هاي كوچكتر فرعي منشعب ميشوند
گل: گلهاي سويا خود گشن و به رنگ سفيد يا بنفش كمرنگ است، گل آذين آن ازنوع خوشه اي است كه عوامل محيطي مانند رطوبت،
حرارت، و. . . در موقع گل دادن روي آنها تاثير عمده مي‌گذارد.
ميوه: ميوه سويا از نوع نيام كه با دو شكاف طولي با زمينگردد و عموما" 2 تا 3 دانه در درون آن قرار دارد.
نكته: صفر بيولو‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‌ژيك سويا حدود 10 درجه سانتيگراد است و شروع رشد آن زماني است كه درجه حرارت خاك در اين محدوده باشد.
شرايط آب و هوايي:
به طور كلي سويا نباتي است كه در طول رشد خود احتياج به بارندگي دارد ولي موقع رسيدن بهتر است كه هوا آفتابي باشد بعلاوه سويا شرايط آب وهوايي مرطوب را دوست دارد و در اين شرايط كمتر دچار آفت ميشود
حرارت كمتر از 10 درجه براي سويا مناسب نيست و حرارت بيش از 38 درجه نيز ممكن است به سويا صدمه بزند در مورد درجه حرارت‌هاي بالا نوع رقم سويا موثر است برخي از ارقام با بالا رفتن درجه حرارت دانه ي آنها چروكيده شده و از ارزش آنها كاسته ميشود.