چکیده:
با وجودی که پدیده تروریسم مسأله تازه‌ای نیست، اما تهدیداتی که امروزه از ناحیه این پدیده شوم متوجه جوامع مختلف است، ویژگی و حساسیت خاصی نسبت به سایر پدیده های حقوقی ایجاد کرده است. تهدیدات ناشی از اقدامات تروریستی، در چارچوب سرزمین معین نمی گنجد و به تهدیدی جهانی مبدل شده است. تروریسم، ارزشهایی که بنیان منشور ملل متحد است از قبیل: احترام به حقوق بشر، حاکمیت قانون، قوانین و مقررات ناظر به حمایت از غیر نظامیان در جنگ، بردباری و تساهل میان ملتها و کشورها و حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات را هدف قرار میدهد. بدین سبب سازمان ملل متحد تاکنون کنوانسیونهای متعددی در زمینه مبارزه با تروریسم تدوین کرده است. چندین قطعنامه نیز از جانب شورای امنیت صادر شده که طی آن کشورها را به امر مبارزه با تروریسم فراخوانده است.
تروریستها با سؤاستفاده از گسترش حمل و نقل هوایی، انقلاب ارتباطات، اقتصاد جهانی خصوصی و ایجاد جهان بدون مرز، از شیوه های جدیدی برای ایجاد ناامنی و رسیدن به اهداف خود استفاده می کنند. در نظام حقوقی ایران، سازوکارهای مبارزه موفق با تروریسم، کارامد و به روز نیست؛ هر چند محاربه به عنوان مصداقی از عملیات تروریستی مورد حکم قانونگذار قرارگرفته است. تنوع و پیچیدگی اعمال تروریستی، سازمان یافتگی و فراملّی شدن آن ضرورت بازنگری و جرم انگاری تروریسم را آشکار می سازد و مقنن باید با درک این مهم، قوانین کارامد دراین زمینه تصویب کند.
مقدمه:
درست است که تروریزم پدیده جدیدی در جوامع بشری نیست واز دوران های گذشته گاه ابزاری برای ستمگران برای بستن گلوی اعتراض کنندگان وگاه ابزاری برای اعتراض ستمدیدگان علیه جابران بوده ولی با توجه به گسترش روابط بین کشورها و اعزام نمایندگان به دیگر کشورها نوع دیگری از تروریزم رواج یافت که عبارت است از تروریزم بین المللی که از نمونه های بارز آن ترور ولیعهد اتریش در سارایوو بود که منجر به جنگ جهانی اول شد.
يكي از سئوالاتي كه مدت ها است ذهن حقوقدانان را به خود مشغول كرده، اين است كه آيا تروريسم يك عمل مجرمانة مستقل است يا اينكه در قالب يكي از عناوين مجرمانه در قوانين كيفري قرار مي گيرد؟
در پاسخ به سئوال فوق، دو نظر متفاوت وجود دارد. گروهي معتقدند كه باتوجه به عناوين مجرمانة پيش بيني شده در قوانين كيفري، نيازي به تخصيص عنوان خاصي به اعمال تروريستي نيست. درواقع، مفهوم تروريسم، مفهوم جديدي محسوب نمي شود و اعمال تروريستي، خواه ناخواه به عنوان يكي از جرايم عليه اشخاص (مثل قتل، ضرب و جرح) يا جرايم عليه اموال (مثل تخريب و احراق) يا جرايم عليه امنيت و آسايش عمومي (مثل محاربه) مطرح مي شوند. كشورهايي چون آلمان و سوئد چنين سياستي را اتخاذ كرده اند.
اما در مقابل، عده اي معتقدند كه هرچند مفهوم تروريسم در قوانين جزايي با عناوين مختلف مجرمانه قابل تطبيق است، ليكن مفهوم تروريسم، مفهوم جديدي است و بايد آن را به صورت مستقل در قوانين جزايي مورد «جرم انگاري» قرار داد و يك سياست جنايي29 خاص و ويژه در مورد آن اتخاذ كرد. كشور فرانسه از اين رويكرد تبعيت كرده است به طوري كه قانونگذار اين كشور در اصطلاحاتي كه در سال 1996 ميلادي در قوانين كيفري مصوب سال 1992 اين كشور (كه در سال 1994 قابليت اجرايي يافت) انجام داد، مادة قانوني خاصي را به تروريسم و اعمال تروريستي اختصاص داد.30
به نظر مي رسد باتوجه به كثرت عمليات تروريستي در دهه هاي گذشته، بايد نظر دوم را پذيرفت و تروريسم را به عنوان يك مفهوم مجرمانه خاص مورد جرم انگاري قرار دارد و به تعريف آن پرداخت.
اين رويكرد، در بسياري از كنوانسيون هاي بين المللي و منطقه اي نيز مورد تأكيد قرار گرفته است. اما نكته اي كه در اين مورد قابل ذكر است، اختلافات موجود در زمينة تعريف تروريسم است به طوري كه نويسندگان و صاحب نظران حقوقي و سياسي، هر يك به گونه اي آن را تعريف كرده اند و همين تعاريف متعدد، موجب شده است كه بعضاً در قوانين داخلي يا معاهدات بين المللي نيز تعاريف مختلفي از تروريسم ارائه شود.
و اما در نظام موضوعه كيفري ايران راجع به تروريسم فاقد جرم انگاري مستقل است و نظام قانونگذاري ضد تروريسم علي رغم اينكه جامعه ايراني به خصوص بعد از انقلاب اسلامي قرباني اقدامات تروريستي بوده است جايگاهي در نظام موضوعه كيفري ايران ندارد و تنها تلاشي كه در سالهاي اخير توسط حقوقدانان صورت گرفته است تنظيم" لايحه ضد تروريسم " بوده است كه اين لايحه نيز در مجلس به فراموشي سپرده شده است .
دولتها و حكومتها همواره در طول تاريخ با ترور و اقدامات تروريستي عليه نمايندگان سياسي و بزرگان كشوري و لشكري خود مواجه بوده اند. گروههاي مخالف گاه با ايدئولوژي هاي افراطي و گاه با انگيزه هاي خيرخواهانه در صدد اثبات عقايد و با اعلان انزجار خود به اقدامات تروريستي تمسك جسته اند. در گذر تاريخ نيز بويژه قبل از انقلاب اسلامي گروههاي موسوم به فدائيان اسلام به رهبري نواب صفوي با ايدئولوژي و روشهاي خاص خود و با اهداف خيرخواهانه و نيل به اين مقصود با روشهاي خشونت¬بار و در رأس آن سوءقصد، در جهت تضعيف كردن نظام فاسد حاكم گام برداشته¬اند. بنابر اين مبرهن است كه هر رژيم يا نظام نوپايي كه قدرت را بدست مي گيرد جهت سركوب مخالفان و تضمين امنيت ملي كه ضامن بقاي آن دولت است مي كوشد تا با ممنوع كردن چنين رفتارهايي و اعمال كيفرهاي نسبتاً شديد با يك رويكرد سركوب گرايانه، نسبت به اين گونه جرائم، راه حل و پاسخي ارائه دهد.
جهت دانلود رایگان فایل PDF انواع تروریسم و تروریسم در حقوق بین الملل روی لینک زیر کلیک کنید
فهرست مطالب:
چکیده
مقدمه
گفتار اول
تعريف و ويژگيهاي تروريسم
تعاريف موجود از تروريسم
ويژگيهاي تروريسم
استفاده يا تهديد به استفاده از خشونت غيرقانوني
سازمان يافته و غيرمردمي بودن
گفتار دوم
انواع تروریسم و تروریسم در حقوق بین الملل
تروریزم در حقوق بین الملل
بررسي تروریسم کلاسيک در حقوق بین الملل
گفتار سوم
تروریسم در حقوق ایران
جرم چيست
عناصر ارتکابي جرم
عنصر معنوی
محاربه و تروریسم در حقوق کیفری ایران
عنصر مادي و معنوي جرم محاربه
مطلق بودن يا مقيد بودن جرم محاربه
تعريف فساد في الارض
تشابه محاربه و افساد في الارض
تعريف بغي در قانون مجازات اسلامي
قیام مسلحانه برابر حکومت اسلامی
نتیجه گیری
منابع
برچسب ها:
انواع تروریسم بررسی تروریسم در حقوق بین الملل تروریسم احکام حقوقی ترور احکام حقوقی تروریسم در ایران احکام تروریسم در حقوق بین الملل احکام اسلامی تروریسم تروریزم در حقوق بین الملل تروریسم کلاسيک تروریسم در حقوق ایران