درگیری بخشهایی از نیمرخ دندانهها که تابع اثر مزدوج نیستند را تداخل گویند. در شکل 13-17 دو چرخ دنده با 16 دندانه را میبینید که با زاویه فشار 14 (که امروزه دیگر به کار نمیرود) تراشیده شدهاند. چرخ دنده محرک 2، در جهت عقربههای ساعت میچرخد. نقاط آغاز و پایان درگیری که بر روی خط فشار قرار دارند به ترتیب A و B نشان داده شدهاند. توجه کنید که نقاط تماس خط فشار با دایرههای مبنا، یعنی C و ِ D بین نقاط A و B قرار دارند. در این حالت، تداخل رخ میدهد.
پدیده تداخل را میتوان به صورت زیر توضیح داد. پدیده تداخل را میتوان به صورت زیر توضیح داد. درگیری هنگامی آغاز میشود که نوک دندانه چرخ دنده متحرک با دامنه دندانه چرخ دنده محرک تماس پیدا میکند. در این حالت، دامنه دندانه محرک ابتدا در نقطه A با دندانه متحرک تماس پیدا میکند و این پیش از زمانی است که بخشی از نیمرخ دندانه که دارای منحنی پوش دایره است وارد کار میشود. به عبارت دیگر، تماس، زیر دایره مبنای چرخ دنده 2 بر روی بخشی از نیمرخ که منحنی آن پوش دایره نیست رخ میدهد. در نتیجه، نوک دندانه چرخ دنده متحرک تمایل به گود کردن این بخش از دندانهها چرخ دنده محرک دارد. در این مثال، پس ا جدایش دندانهها همین حرکت مجدداً تکرار میشود. درگیری باید در نقطه D یا قبل از آن پایان پذرد. از آنجا که درگیری دندانهها تا نقطه B ادامه پیدا میکند، این امکان بوجود میآید که نوک دندانه چرخ دنده محرک با تداخل در بخشی از نیمرخ دندانه متحرک که دارای منحنی پوش دایره نیست شروع به گود کردن آن نماید.
در هنگام ساخت چرخ دندهها، بخش تداخل دندهها به طور خودکار توسط تیغه دستگاه تراشیده میشود. به این عمل تراش ریشه دندانه میگویند. اگر میزان این تراش زیاد باشد دندانه به طور قابل توجهی ضعیف میشود. بنابراین، حذف بخش تداخل دندانهها در هنگام ساخت آنها ممکن است مشکل جدیدی را جایگزین مشکل اولیه کند.
کمترین تعداد دندانههایی که میتوانند بر روی یک پنیون و چرخ دنده ساده (با نسبت یک به یک) بدون تداخل وجود داشته باشد است. این تعداد دندانه برای چره دندههای ساده از رابطه زیر بدست می آید:
روشهاي شكل دهي دندانههاي چرخ دنده
روشهاي زيادي براي كلدهي دندانههاي چرخ دنده وجود دارد كه از اين ميان ميتوان به ريختهگري ماسهاي، ريخته گري پوستهاي، ريخته گري دقيق، ريخته گري با قال دائم، ريختهگري تحت فاشر و ريختهگري گريز از مركز اشاره كرد. علاوه بر اين،از روشهاي متالوژي پودري، يا حديده كاري ميتوان استفاده كرد. به روش حديده كاري ميتوان بر روي ميلههاييي از فلزات نرم مانند آلومينيوم،ابتدا دندانهها را ايجاد كرد،سپس ميله را براي بدست آوردن تعداد زيادي چرخ دنده برش داد. چرخ دندههايي كه در مقايسه با ابعاد خود نيازمند تحمل بارهاي زياد هستند معمولاًاز جنس فولاد و به روشهاي مختلف تراشكاري ساخته ميشوند. در يكي از اين روشهآ، فضاي بين دندانهها، دقيقاً شكلي مانند ابزار برش پيدا ميكند. در اين روش ديگر، ابزار برش كه شكلي متفاوت با نيمرخ دندانه دارد نسبت به قالب خام چرخ دنده از ميان چند حديده،دندانهها را بر روي آن شكل ميدهند. در اين روش، به علت انجام كار سرد بر روي فلز، خواص مكانيكي آن به طور چشمگيري ميتوان به يكي از روشهاي فرزكاري، شكلدهي يا صفحه تراشي ساخت. پس از اين مرحله، در صورت لزوم ميتوان به يكي از روشهاي معمول، آنها را پرداخت و صيقلكاري نمود.
فهرست مطالب :
مقدمه.
آشنایی با اجزاء تشکیل دهنده ی گیربکس های صنعتی
یاتاقان های غلتشی.. 10
انتخاب ياتاقان ها 11
معرفی یاتاقان ها 12
انواع ياتاقان هاي غلتشي.. 12
ياتاقان هاي شيار عميق: Deep groove ball bearing.. 13
2ـ ياتاقان ها با تماس زاويه اي يا مايل: Angular contact ball bearings.. 14
3ـ ياتاقان هاي خود تنظيم: Self-aligning ball bearings.. 15
4-ياتاقان هاي غلتك استوانه اي: Cylindrical roller bearings.. 16
5ـ ياتاقان هاي سوزني: Needle roller thrust bearings.. 18
6 ـ ياتاقان هاي غلتك مخروطي: Taper roller bearings.. 19
7-غلتك كروي (بشكه اي): Spherical roller thrust bearings.. 20
تلرانس... 22
Tolerance Single row deep groove ball bearings.. 22
Minimum load کمترین بار: 22
Equivalent dynamic bearing loadتعیین بار معادل یاتاقان.. 23
عمر ياتاقان ها: 26
چرخ دنده ها 29
انواع چرخ دنده 30
اصطلاحات فنی مربوط به چرخ دندهها 33
سیستم دندانهای چرخ دنده 35
اثر مزدوج.. 36
ویژگیهای منحنی پوش دایره 38
مبنای تئوری چرخ دندهها 39
نسبت درگیری.. 43
تداخل.. 45
روشهاي شكل دهي دندانههاي چرخ دنده 48
فرز كاري.. 49
صفحه تراشي.. 49
تراش با فرز حلزوني.. 50
پرداخت كاري.. 51
چرخ دندههايي مخروطي راست دندانه. 52
چرخ دندههاي مارپيچ موازي.. 53
چرخ دندههايي حلزوني.. 57
مجموعهاي از چرخ دندهها 58
تحليل نيروهاي وارد به چرخ دندههاي ساده 62
تحليل نيروهاي وارد بر چرخ دندههاي مخروطي.. 64
تحليل نيروهاي وارد به چرخ دندههاي مارپيچ.. 64
تحليل نيروهاي وارد به چرخ دندههاي حلزوني.. 65
نسبت چرخ دندهها و تعداد دندانهها 67
سایر اجزا 68
آشنایی با انواع گیربکس های صنعتی.. 70
دورهای n2, n1. 71
توان HP1 و WK1. 72
گشتاور خروجی M2. 72
ضریب کار S.F.. 72
نسبت تبدیل.. 72
راندمان گیربکس... 73
انتخاب گیربکسها 74
نحوه انتخاب موتور گیربکسها 75
بارهای شعاعی و پیشران.. 75
موقعیت نصب... 75
روغنکاری.. 76
هنگام نصب گیربکس، به نکات زیر توجه نمائید: 76
VF GEARBOX... 78
راهنمای انتخاب گیربکسهای حلزونی..
برگشت ناپذیری استاتیکی
برگشت ناپذیری دنیامیکی.
بازده
روغنکاری.
محاسبه بار شعاعی روی محورهای ورودی و خروجی(بر حسبdaN). 86
RVF GEARBOX... 88
مشخصات... 90
جهت چرخش... 90
روغنکاری.. 90
موقعیت نصب... 92
مشخصات گیربکس های حلزونی سری MRVF.. 93
مشخصات گیربکس های حلزونی RVF.. 94
محاسبه بار شعاعی روی محورهای ورودی و خروجی (بر حسب daN). 94
VF/VF GEARBOX... 96
مشخصات... 98
جهت چرخش... 98
روغنکاری.. 98
موقعیت نصب... 99
مشخصات موتور گیربکس های تقلیل دور دوتایی با نسبت های بالاتر ( حلزون/ حلزون) سری MVF/VF.. 100
مشخصات گیربکس های تقلیل دور دوتایی با نسبت های بالاتر ( حلزون/ حلزون) سری VF/VF..
حداکثر بارهای شعاعی مجاز روی محورهای ورودی و خروجی.. 102
RAN GEARBOX... 103
مشخصات... 105
طراحی.. 105
روغنکاری.. 106
مشخصات گیربکس های سری RVN ,MRAN با زاویه ◦90.. 08
مشخصات گیربکس های سری RVN با زاویه ◦90.. 109
محاسبه بار شعاعی روی محورها ورودی و خروجی (بر حسب daN). 110
RAP GEARBOX... 111
مشخصات...
موقعیت نصب...
جهت چرخش...
روغنکاری..
مشخصات گیربکس های سری MRAP..
RAO GEARBOX... 118
طراحی اجزای گیربکس های صنعتی..
طراحی چرخ دنده های گیربکس صنعتی..
طراحی شفت های گیربکس صنعتی..
طراحی یاتاقان های گیربکس صنعتی..
منابع و مؤاخذ.