یکی از کاربردهای عمده روغنهای روان کتتده، استفاده از آنها به عنوان روغن موتور است، که در این بخش به نحوه تولید، انواع، کیفیت و طبقه بندی آنها میپردازیم.
همان طور که میدانیم روغن موتور نوعی روان کننده است که در قسمتهای مختلف موتورهای احتراق داخلی مصرف میشود.
اصولاً وظایف کلی روغنهای موتور عبارتند از:
۱- روانکاری قطعات.
۲ـ خارج کردن حرارت حاصله در موتور.
۳- ضربهگیری قطعات و جلوگیری از ایجاد صدا.
۴- آببندی فواصل بین قطعات و جلوگیری از ایجاد صدا.
۵- خارج کردن دوده و سایر مواد خارجی و ذرات ناشی از ساییدگی (Engine Detergency)
۶- معلق ساختن ذرات باقیمانده فوق.
۷- پایداری حرارتی و شیمیایی.
۸- جلوگیری از زنگ زدن و تخریب شیمیایی قطعات فلزی.
۹- روان کننده مناسب در محدوده دمای عملیاتی.
روغنهای موتور خودرو که غالباً از روغنهای روان کننده نفتی و بعضاً روغنهای سنتتیک در شرایط کار سخت و در هر دو مورد با ۱۰ الی ۱۵% مواد افزودنی (Additives) تشکیل شدهاند را میتوان به سه دسته عمده تقسیم نمود:
۱- روغنهای مخصوص موتورهای بنزینی.
۲- روغنهای مخصوص موتورهای دیزلی.
۳- روغنهای مخصوص موتورهای گازسوز.
فهرست مطالب:
فصل اول: شناخت، طبقه بندی و کاربرد روغنهای روانساز
۱-۱ ) مقدمه ۲
۱-۲ ) روغن موتور .۱۰
۱-۲-۱) تولید روغن موتور ..۱۲
۱-۲-۱-۱) فرآیند هیدرو تریتینگ .۱۵
۱-۲-۱-۲) بهینه سازی فرآیند .۱۹
۱-۲-۱-۳) مقایسه فرآیندهای HT و SE ۲۲
۱-۲-۱-۴) مقایسه اقتصادی روشهای HT و SE ۲۵
۱-۲-۱-۵) کنترل کیفیت محصول ..۲۷
۱-۲-۱-۶) نگاهی به آینده .۲۸
۱-۲-۲) روغنهای موتور پایه سنتیتیک ۳۰
۱-۲-۲-۱) انواع روغنهای سنتیتک .۳۰
۱-۲-۲-۲) تاریخچه روغنهای سنتیتک ۳۱
۱-۲-۲-۳) علل پیدایش و روی آوردن به روغنهای سنتیتک ۳۳
۱-۲-۲-۴) نقش روغنهای سنتیتک در اقتصاد سوخت .۳۴
۱-۲-۳) طبقه بندیها و استانداردهای روغن .۳۴
۱-۲-۳-۱) طبقه بندی روغنها بر حسب ویسکوزیته ۳۶
۱-۲-۳-۲) طبقه بندی روغنها بر حسب کارائی .۴۲
۱-۲-۳-۲-۱) طبقه بندی API برای روغن موتور ..۴۷
۱-۲-۳-۲-۲) طبقه بندی روغنها توسط مراجع نظامی .۴۹
۱-۲-۳-۲-۳) طبقه بندی CCMC .۵۱
۱-۲-۳-۲-۴) طبقه بندی روغن موتور توسط سازندگان خودرو ..۵۲
۱-۲-۴) طبقه بندی روغنهای دو زمانه ۵۴
فصل دوم: مشخص سازی روغنهای روانساز و مستعمل از لحاظ ترکیب
۲-۱) کلیات .۶۰
۲-۱-۱ ) پاکسازی محیط زیست از آلودگی روانکارها .۶۰
۲-۱-۲ ) حفظ منابع با ارزش نفتی ۶۳
۲-۲) روغنهای روان کننده و نقش آنها ۶۴
۲-۳) شناخت هیدرو کربورهای روغن پایه ۶۶
۲-۳-۱) گروه پارافینیک .۶۷
۲-۳-۲) گروه نفتنیک .۶۸
۲-۳-۳) گروه آروماتیک ۶۹
۲-۴) روغنهای مصنوعی ..۷۱
۲-۵) مواد افزودنی روغن موتور .۷۲
۲-۶) تعاریف ۸۵
۲-۷) آنالیز خوراک ورودی برای بازیابی روغن ۸۸
فصل سوم: روشهای بازیابی روغن مستعمل
۳-۱) روش اسید و خاک رنگبر ..۹۴
۳-۱-۱) روش پوکولاسیون .۹۸
۳-۱-۲) روش تماسی ..۹۹
۳-۲) بازیابی به روش ماتیس .۹۹
۳-۳) روش IFP ..۱۰۱
۳-۴) روش استخراج و انعقاد به وسیله حلال آلی .۱۰۳
۳-۴-۱) معیارهای انتخاب حلال ..۱۰۷
۳-۴-۱-۱) درصد لجن تشکیل شده .۱۰۷
۳-۴-۱-۲) سرعت تهنشینی ..۱۰۷
فصل چهارم: مواد و روشها
۴-۱) مواد ۱۱۰
۴-۱-۱) روغن مستعمل .۱۱۰
۴-۱-۲) حلالها ..۱۱۱
۴-۲) وسائل و دستگاهها ..۱۱۱
۴-۳) آزمایشها ۱۱۲
۴-۳-۱) جداسازی مواد با نقطه جوش پایین از روغن مستعمل .۱۱۲
۴ -۳-۲) تعیین درصد ناخالصیهای جدا شده برای هر حلال در نسبتهای مختلف ۱۱۳
۴-۳-۳) منحنی تهنشینی .۱۱۵
۴-۳-۴) بررسی KOH و تعیین مقدار بهینه آن ..۱۱۷
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری
۵-۱) درصد ناخالصیهای خشک جدا شده بوسیله حلالهای مختلف .۱۱۹
۵-۲) اثر دما ..۱۲۱
۵-۳) منحنی تهنشینی .۱۲۳
۵-۴) اثر KOH .۱۲۷
مراجع ۱۳۱