مقدمه:
سپاس ويژه خداوندي است كه مخلوقات را به بهترين صورت تدبير فرمود و زمين وآسمانها را آفريد و آب گوارا از عصاره بخارات نازل كرد و بدان وسيله دانه‌ها و گياهان را به وجود آورد و روزيها و خوردنيها را مقدر و به وسيله خوردنيها، قواي جانداران را حفظ كرد و با اطعام بندگان با غذاهاي پاكيزه به طاعات و اعمال شايسته آنان كمك كرد.
انسان داراي دو بعد است: بعد روحاني و بعد جسماني.
همانطور كه بعد روحاني او نيازمند معنويات و ارتباط با عالم معناست، جسم انسان هم براي اينكه روح او را همراهي كند نيازمند عوامل مادي است.
انسان براي اينكه شاداب و سرزنده باشد بايد هم تغذيه روحي داشته باشد و هم تغذيه جسمي درست است كه تغذيه از عوامل مادي است و موجب شادابي جسم انسان مي‌شود ولي بعيد نيست كه اثرات روحي هم داشته باشد و براي همين توجه به تغذيه و نوع آن قابل بررسي است و توجهات خاص خود را مي‌طلبد.
«انسان اشرف مخلوقات است» توجه به همين جمله كوتاه مي‌تواند آدمي را از حيوانيت دور سازد و او را در مسير معرفةالله قرار دهد و اين امكان‌پذير نيست مگر توجه به همه ابعاد انسان اعم از عبادي، معنوي، روحي، جسمي و … .
و در اين ميان توجه به «بهداشت علوم تغذيه» از ضروريات مي‌باشد.
تعريف موضوع:
موضوعي كه در اين مجموعه مورد بررسي قرار گرفته است با عنوان «بهداشت علوم تغذيه در قرآن» است كه همانطور كه از اسمش مشخص است به علوم تغذيه‌اي انسان و بهداشت آن با توجه به آيات مربوط به آن پرداخته است. در تعريف علوم تغذيه همين بس كه «يك سري نيازهاي غريزي و جسمي است كه انسان براي به دست آوردن قواي جسمي و انجام فعاليت‌هاي روزانه و برآوردن نياز جسمي خود به آن رو مي‌آورد» اما فقط خوردن و برآوردن نياز مهم نيست بلكه از چه خوردن و كيفيت و كميت آن مهم است كه تحت عنوان بهداشت تغذيه بررسي مي‌شود، كه هم اثر جسمي خوب و هم اثر روحي خوب داشته باشد.
اهميت موضوع:
اسلام نه تنها با خوردن و لذت بردن از غذاهاي خوب و سازگار مخالف نيست بكله با اختصاص دادن آن به مؤمنين چنين تغذيه‌اي را مورد ترغيب قرار داده است.
و در سوره بقره، آيه 57 و در سوره اعراف، آيه 32 و در آيات ديگر به امر تغذيه دستور داده است و با توجه به اينكه هدف اصلي خداوند از آفرينش جن و انس براي عبادت بوده است لذا خوب خوردن و شكرگذاري كردن قسمتي از عبادت مي‌باشد و انسان بايد در نوع مواد غذايي كه به بدن مي‌رساند توجه لازم را مبذول دارد تا به آنچه كه هدف اصلي خداوند است دست يابد و سعادت دنيا و آخرت را كسب نمايد و با گذشت زمان نه تنها كم‌رنگ‌تر نشده بلكه اخيراً مورد توجه علما و دانشمندان قرار گرفته و در همين مدت كم، پيشرفت‌هاي بسيار كرده و ارزش آن در نزد همه تا حدي معلوم شده به طوري كه امروزه همه مي‌دانند كه تغذيه خوب و كافي تا چه حد در سلامت و رشد افراد و در بهداشت اجتماع مؤثر است و دستوراتي را كه در اسلام در اين مورد آمده است مي‌تواند كارساز و مفيد باشد چرا كه به طور همه جانبه و كلي در اين مورد بحث كرده است كه هم از نوع تغذيه بحث كرده، لزوم تغذيه، چگونگي تغذيه، كميت و كيفيت آن و حتي آداب غذا خوردن و اثرات و فوايد آن و نيز در مورد كم‌خوري و پرخوري و ارتباط آن با انواع بيماريها و نيز در مورد نوع تغذيه نوع تغذيه و عمل صالح و … بحث كرده است كه اين نشان دهنده اهميت موضوع است و هشداري است به ما كه حتي در نوع تغذيه و خوردن آن توجهات لازم را به كار گيريم چرا كه تغذيه سالم از مهم‌ترين مسائل زندگاني انسان و بشريت است.