قتل از بزرگترین جنایات است که امنیت اجتماع را مختل می سازد و به همین دلیل کیفر و عقوبت آنرا اکثریت ادیان و ملل تعیین کرده و شریعت مقدس اسلام، شدیدترین کیفر و عقوبت را هم در دنیا و هم در آخرت مقرر کرده است.
بنابراین نه تنها شرع مقدس اسلام قتل و کشتن یک انسان زنده را عملی زشت و نا به هنجار می شناسد، بلکه در بسیاری از قوانین دنیا کیفر قتل عمدی، تحت شرایط خاص اعدام می باشد. تحقیق حاضر نیز بررسی و بررسی قتل عمدی، مطابق قانون مجازات اسلامی کشورمان، ایران، با قانون جزای کشور مسلمان و همجوار، ترکیه می باشد.
البته با توجه به بضاعت اندک علمی و کاوشگرایانه حقیر، در حد توان سعی شده که جهات اشتراک و افتراق قانون جزای این دو کشور به رشته تحریر درآید. که امیدوارم استاد بزرگوار جناب آقای دکتر جاهد، کمی و کاستی های آن را به دیده اغماض نگرند.
«قتل نفس از جمله جرایمی است که همواره مورد تنفر و انزجار افراد بشر بوده و با عکس العمل شدید و کشتن قاتل همراه بوده است. در قدیم الایام و دورانی که هنوز حق حاکمیت مردم در تعیین سرنوشت اجتماعی و دخالت آنان در تشکیل قوای حاکم اعم از قوه مقننه، مجریه و قضاییه به رسمیت شناخته نشده بود، تعقیب مجرم و واکنش های مردم در برابر متجاوزین و تعدی کنندگان به جسم و جان دیگران جنبه فردی و خصوصی داشت و اکثر این عکس العمل ها به میزان قدرت و توانایی اولیاء دم و بستگان مقتول و آداب و سنن آنها بستگی داشت و چه بسا که ارتکاب قتلی باعث وقوع منازعه و کشمکش و خصومت های ریشه دار و عمیق و گاهی هم منجر به جنگ بین بستگان و افراد فامیل قاتل و مقتول شده است. در این دوران مجازات قاتل فاقد جنبه های ارعاب و بازدارندگی فردی و اجتماعی و سایر اهداف مد نظر مکاتب حقوقی که برای مجازات قائلند، بوده است. با گسترش نظامات اجتماعی و آئین الهی و مذهبی و اسقرار حکومت های متمرکز این موضوع نیز نظیر سایر مسائل از صورت گذشته خارج شد و کم کم برای حفظ منافع و مصالح جامعه، دخالت قدرت حاکم و تشکیلات وابسته به آن در مسأله قتل مورد قبول واقع شد و در نتیجه وقوع قتل به عنوان پدیده مضر به حال فرد و بر هم زننده نظام اجتماعی مورد توجه قانون گذاران توجه گرفت و در نتیجه در سرتاسر جهان در قوانین جزایی کشورها برای مرتکبان قتل، واکنش های اجتماعی و مجازات جدید.
ید از فبیل قصاص و اعدام پیش بینی شده است».
1- ولیدی، محمد صالح، حقوق جزای اختصاصی، جلد2 (جرایم علیه اشخاص) انتشارات امیرکبیر، چاپ ششم ص 61-60
«ویل دورانت» در بررسی قانون حمورابی می نویسد: مجازات در ابتدای کار مبتنی براصل قصاص بود اگر کسی دندان مرد آزاد شریفی را می شکست، یا چشم او را کور می کرد، یا اندامی از او را عیبناک می ساخت همان گزند را به وی می رساندند. هرگاه خانه ای فرو می ریخت و مالک خانه کشته می شد، معمار یا سازنده آن محکوم به مرگ بود، اگر در نتیجه ویرانی خانه، پسر صاحب خانه کشته می شد، معمار سازنده آنرا می کشتند. اگر کسی دختری را می کشت به خودش کاری نداشتند، بلکه دخترش را به قتل می رساندند».
چکیده:
مقدمه:
فصل اول (کلیات):...........
بخش اول: قتل در حقوق اسلام 7
بخش دوم: تعریف قتل عمدی در حقوق موضوعه 9
فصل دوم 12
ارکان تشکیل دهنده جرم قتل عمدی 12
بخش دوم: رکن مادی قتل عمدی 16
الف) مرتکب جرم (قاتل) 17
ب) موضوع جرم (مقتول) 17
ج) فعل ارتکابی در وقوع جنایت 19
1-ج) فعل و ترک فعل 20
2-ج) فعل فیزیکی و فعل غیر فیزیکی 21
الف) ارتکاب جنایت با فعل فیزیکی (مادی) 21
ب) ارتکاب جنایت با فعل غیر فیزیکی (غیر مادی) 21
د) وقوع نتیجه و رابطه استناد 22
2-2-2) رکن مادی قتل عمدی در حقوق ایران و ترکیه
بخش سوم: رکن روانی (معنوی) 23
1-3-2) رکن روانی قتل عمد در حقوق ایران 24
2-3-2) رکن روانی قتل عمد در حقوق ترکیه
فصل سوم
مجازات قتل عمدی
الف) ایران 26
ب) ترکیه 26
منابع و مأخذ
ضمایم