از دیرباز، دادوستد و برقراری ارتباط با افراد مختلف جز ملزومات زندگی بشر به حساب میآمده است. با گسترش شهرها و کشورها، روابط میان افراد از حیث معاملات و دادوستد گسترش یافته و جنبهی فرامرزی به خود گرفته است. حقوق تجارت به عنوان شاخص مهم برای برقراری ارتباط میان افراد از حیث امورات و معاملاتی که انجام میدهند، یکی از مهمترین سرفصلهای حقوق است. که نهتنها تجار و بازرگانان، بلکه افراد عادی نیز با آن سروکار دارند.
تعریف حقوق تجارت
حقوق تجارت مجموعه قواعدی است که روابط بازرگانان و اعمال تجارتی را بررسی و تنظیم میکند. برخلاف حقوق مدنی که روابط همه افراد جامعه را شامل میشود، حقوق تجارت به وضع قواعدی ویژه برای تجار و اعمال تجاری میپردازد، به همین جهت در مواردی که راه حل صریحی در حقوق تجارت پیشبینی نشده باشد به قواعد حقوق مدنی مراجعه میشود.
قوانین تجارتی
قانون تجارت:
این قانون در ۱۳ اردیبهشت ماه ۱۳۱۱ در ششصد ماده توسط مجلس شورای ملی تصویب شد و اصول مربوط به معاملات تجاری، دفاتر تجارتی، اسناد تجاری و چک، دلالی، حقالعمل کاری، قرارداد حمل و نقل، قائم مقام تجارتی و سایر نمایندگان تجارتی، ضمانت، ورشکستگی، اسم تجارتی و شخصیت حقوقی را بیان میکند. برای تدوین این قانون بیشتر به قانون تجارت بلژیک و فرانسه مراجعه شدهاست.
لایحه اصلاحی قانون تجارت:
در سال ۱۳۴۷ مقررات بخش شرکتهای سهامی قانون تجارت اصلاح و در سیصد ماده مقررات جدیدی برای شرکتهای سهامی عام و خاص وضع گردید.
قانون تجارت الکترونیک:
این قانون مجموعه اصول و قواعدی است که برای مبادله آسان و ایمن اطلاعات در واسطهای الکترونیکی و با استفاده از سیستمهای جدید ارتباطی به کار میرود. (ماده یک قانون تجارت الکترونیک) و در هفده بهمن ۱۳۸۲ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید.
آییننامه اجرایی ماده (۳۲) قانون تجارت الکترونیکی ـ مصوب ۱۳۸۲
قانون صدور چک
این قانون که در ۲۳ ماده انواع چک و چگونگی صدور آنها را بیان میکند و مقرراتی شایسته در مورد شرایط متخلفین از این مواد را در برندارد، در سال ۱۳۵۵ به تصویب مجلس شورای ملی رسیدهاست سپس قانون «اصلاح موادی از قانون صدور چک مصوب تیر ماه ۱۳۵۵» در تاریخ ۱۱/۸/۱۳۷۲ به تصویب مجلس شورای اسلامی و در تاریخ ۱۹/۸/۱۳۷۲ به تأیید شورای نگهبان رسیدهاست؛ و بعد از ان قانون «اصلاح موادی از قانون صدور چک» مصوب ۲/۶/۱۳۸۲ در متن اصلاح، الحاق و تلفیق گردیدهاست.
فهرست مطالب:
مقدمه: 2
تعریف حقوق تجارت 2
قوانین تجارتی 3
قانون تجارت: 3
لایحه اصلاحی قانون تجارت: 3
قانون تجارت الکترونیک: 3
آییننامه اجرایی ماده (۳۲) قانون تجارت الکترونیکی ـ مصوب ۱۳۸۲ 3
قانون صدور چک 3
ویژگیهای اسناد تجاری 4
روابط تجارتی 4
ـ فعالیت تاجران 5
تقسیم بندی حقوق تجارت 5
۱. حقوق تجارت در فضای واقعی 6
۲. حقوق تجارت در فضای الکترونیک 9
بررسی نکات حقوق تجارت در ایران: 9
منابع