سرطان خون یا چنگار خون یا لوسمی یا لوکمیا بیماری پیشرونده و بدخیم اعضای خون ساز بدن است. این بیماری در اثر تکثیر و تکامل ناقص گویچه‌های سفید خون و پیش سازهای آن در خون و مغز استخوان ایجاد می‌شود. واژه لوسمی به معنی خون سفید است. لوسمی یکی از چهار سرطان شایع در میان کودکان است.
در بیماری لوکمی یا همان سرطان خون، مغز استخوان به صورت غیر عادی، مقدار بسیار زیادی سلول خونی تولید می‌کند. این سلولها با سلولهای خون نرمال و عادی متفاوت هستند و درست عمل نمی‌کنند. درنتیجه، تولید سلول‌های سفید خون طبیعی را متوقف کرده و توانایی فرد را در مقابله با بیماری‌ها از بین می‌برند. سلول‌های لوکمی همچنین بر تولید سایر انواع سلول‌های خونی که توسط مغز استخوان ساخته می‌شود از جمله گویچه های قرمز خون که اکسیژن را به بافت‌های بدن می‌رسانند، و پلاکتهای خونی که از لخته شدن خون جلوگیری می‌کنند، اثر می‌گذارند.
علائم سرطان خون چیست؟
لوسمی به معنای سرطانی شدن سلول های خونی می باشد که معمولا گلبول های سفید خون بیشتر تمایل به سرطانی شدن دارند. سلول های سرطانی با سلول های خونی سالم متفاوت بوده و عملکرد طبیعی خود را از دست می دهند.
سرطان خون
سرطان خون به معنای ایجاد اختلال در تولید و عملکرد سلول‌های خونی است.
مغز استخوان بافتی اسفنجی در وسط استخوان است که وظیفه ساختن گلبول های (سلول های) خونی را به عهده دارد.
خون شامل سه بخش است؛ گلبول‌های سفید، گلبول‌های قرمز و پلاکت‌ها.
گلبول‌های سفید یا همان سربازان بدن، وظیفه دفاع از بدن در مقابل عوامل خارجی را به عهده دارند.
گلبول‌های قرمز اکسیژن را به بافت‌های بدن رسانده و مواد زاید را از بافت‌ها جمع می‌کنند و پلاکت‌ها وظیفه انعقاد خون را به عهده دارند.
در بیماری سرطان خون، این روند شکل غیر عادی به خود گرفته و تولید بی رویه سلول‌های خونی، کار سلول‌های طبیعی خون، مثل مبارزه با عفونت‌ها یا جلوگیری از خونریزی‌ها را مختل می‌کند.
سرطان خون به سه نوع لوسمی، لنفوم و میلوم تقسیم می‌شود.
لوسمی در خون و مغز استخوان به وجود می‌آید و باعث عدم توانایی مغز استخوان در ساخت گلبول‌های قرمز و پلاکت می‌شود.
لوسمی خود شامل انواع لنفوسیت و میلوئید است که در نوع اول، سلول‌های خونی سفید از نوع لنفوسیت تکثیر غیرعادی پیدا می‌کنند و در نوع دوم، گلبول‌های سفید نوع گرانولوسیت‌ها زیاد می‌شوند.
لوسمی دو نوع حاد و مزمن دارد که در نوع حاد، از شروع بیماری تا گسترش آن مدت زمان بسیار کمی طول می‌کشد، اما در نوع مزمن، رشد سلول‌های سرطانی کندتر و مدت زمان گسترش بیماری طولانی‌تر است.
هر نوع خون ریزی بدون علت می تواند از علایم سرطان خون باشد. این بیماری، میزان پلاکت خون را پایین می آورد و مانع از لخته شدن خون می شود
علائم سرطان خون
- لکه های بنفش یا جوش های ریز و قرمز روی پوست: این جوش و لکه ها، اغلب به صورت خوشه ای ظاهر می شوند.
- درد استخوان و مفصل: درد عمیق استخوان ها، یکی از علایم آشکار سرطان خون است. درد هنگامی بروز می کند که مغز استخوان، بر اثر تراکم غیرعادی سلول های سفید خون منبسط می شود. استخوان های بلند پا و دست، اصلی ترین محل بروز این درد است.