سنگ نمک
قبل از احداث كارخانه‌های تصفیه ی نمك، نمك خوراكی در كارگاه‌های سنتی به این شکل تولید می شد كه به سنگ نمك استخراج شده از معدن، پس از آسیاب شدن و سرند كردن، یُد اضافه گشته و در كیسه‌های نایلونی زرد رنگ روانه ی بازار مصرف می شد.
این نوع نمك، به علت آنكه هیچ گونه عمل تصفیه ای روی آن انجام نمی گیرد، غیر استاندارد بوده و مصرف خوراكی آن در درازمدت عوارض نامطلوبی ایجاد می نماید و بایستی از مصرف آن جدا خودداری شود.
روش مكانیزه ی تصفیه نمك
روش تولید در كارخانه‌های تصفیه ی نمك شامل مراحل زیر است:
1- آسیاب كردن سنگ نمك (یا استفاده ی مستقیم از نمك تبخیری) و انحلال آن در آب خالص و تهیه ی محلول اشباع آب نمك.
2- اضافه كردن مواد شیمیایی برای رسوب كامل كلسیم و منیزیم و خارج نمودن مواد نامحلول.
3- عبور محلول آب نمك از فیلترهای شنی برای حذف ذرات ریزتر از 30میكرون.
4- تبخیر محلول اشباع نمك و تولید بلورهای (كریستال‌ها) خالص نمك و جداسازی آنها توسط سانتریفوژ.
5- شست وشوی نهایی بلورهای نمك در سانتریفوژ و اضافه كردن یُد به آن.
6- خشك كردن كریستال‌های نمك در خشك كن با استفاده از هوای گرم و انتقال نمك به سیلوهای ذخیره.
7- بسته بندی نمك با دستگاه‌های تمام اتوماتیك.
همان‌گونه كه دیده می شود در این روش علاوه بر افزایش میزان خلوص تا حداقل 5/99درصد، تمام ناخالصی‌های محلول و نامحلول نمک حذف می شوند و نیز به علت دمای بالای مورد استفاده، آلودگی‌های میكروبی(كه در صنایع غذایی از اهمیت بالایی برخوردار است) از بین می روند.
یُد دار كردن نمك
بسیاری از مواد غذایی به طور معمول در رژیم غذایی مردم کشورمان کم است. یُد از جمله ی این مواد است که هرچند بدن به مقدار زیاد آن احتیاج ندارد، اما کمبود آن هم مشکلات زیادی را به دنبال دارد.
اختلالات ناشی از كمبود یُد، بیش از یك میلیارد نفر از مردم جهان و از جمله ایران را در معرض خطر قرار داده است. بررسی‌های به عمل آمده نشان می دهد كه نمك، ایده‌‌آل ترین وسیله برای افزایش یُد است، زیرا تنها ماده ی غذایی است كه در دسترس عموم مردم است و در بیشتر جوامع روستایی ممكن است تنها كالایی باشد كه از خارج به آنها می رسد.
روش‌های افزایش یُد به نمك ساده و قابل اجراست، به خصوص وقتی نمك برای مصرف تصفیه می شود، یُد افزایی تاثیر بسیار ناچیزی در قیمت آن خواهد داشت. برای اضافه كردن یُد به نمك از تركیبات یُدور یا یُدات پتاسیم و به میزان 30 تا50 گاما (میلی گرم در كیلوگرم) استفاده می شود.
برچسب ها:
تهیه نمک خوراکی مراحل تولید نمک سنگ نمک مراحل تولید نمک در ایران مواد تشکیل دهنده نمک