در شیمی، صابون، نمک یک اسید چرپ است. صابونها عمدتاً برای شستشو، حمامکردن و پاکیزگی استفاده میشوند ولی در ریسیدن پارچه هم از صابونها استفاده میگردد و جز مهمی از روانسازها میباشد. صابونهای تمیزکاری و تطهیر عمدتاً از جمعآوری روغنها و چربیهای گیاهی و حیوانی با محلول شدید آلکالین به دست میآیند. چربیها و روغنها ترکیبی از تریگلیسریدها هستند: سه مولکول اسید چربی که به یک مولکول گلیسرول متصل شدهاند.صابون ها با ایجاد امولسیون پایدار از چرکها، باعث ایجاد یک کلوئید امولسیون و در نتیجه مخلوط شدن آب و چربی و شسته شدن چربی ها میشوند.(قسمت باردار صابون چربی ها را در آب پخش می کند و با آب که قطبی است جاذبه برقرار مینماید و قسمت هیدروکربنی هم با چربی ها جاذبه ایجاد می کند
صنعت صابونسازی ، ریشه در بیش از 2000 سال گذشته دارد. در حفاریهای بمبئی یک کارخانه صابونسازی پیدا شده است. با اینحال ، در میان بسیاری از صنایع شیمیایی ، هیچکدام همانند صنایع صابونسازی چنین تغییرات بنیادی در مواد اولیه شیمیایی خود تجربه نکردهاند. معمولا پذیرفته شده است که مصرف سرانه صابون نشاندهنده سطح زندگی افراد هر کشوری است.
تاریخچه
به احتمال زیاد صابون را اولین بار مصریان در درهٔ نیل ساختند. در حدود ۶۰۰ سال پیش از میلاد ملوانان فنیقی فن صابونسازی را به سواحل مدیترانه بردند. در قرن اول میلادی بهترین صابون از چربی بز و خاکسترهای بدست آمده از سوزاندن چوب درخت آلش به دست میآمد. تا پایان قرن هجدهم صابون را از چربی حیوانی و خاکستر چوب تهیه میکردند. در همان موقع معلوم شد که میتوان به جای خاکستر چوب از سود سوزآور که قلیای حاصل از نمک معمولی است استفاده کرد. در همین زمان روغنهای گیاهی نظیر روغن زیتون، روغن نخل، روغن نارگیل، روغن کنجد و روغن سویا جانشین چربیهای حیوانی شدند
صابون در واقع ، هیچگاه کشف نشده، بلکه بتدریج از مواد خام قلیایی و چربیها تحول یافته است. پلینی پدر ، ساخت صابونهای نرم وسخت را در قرن اول شرح داده است، ولی تا قرن سیزدهم هیچگاه صابون بمقدار کافی بطوری که بتوان به آن صنعت گفت، تولید نشد. تا اوایل دهه 1800 باور بر این بود که صابون مخلوطی مکانیکی از چربی و قلیاست.
سپس شورول ، شیمیدان فرانسوی ، نشان داد که تشکیل صابون در واقع یک واکنش شیمیایی است. دومنیه ، کارهای وی را در زمینه بازیابی گلسیرین از مخلوطهای صابونیشده کامل کرد. تا پیش از کشف مهم لوبلان در زمینه تولید ارزان قیمت کربنات سدیم از کلرید سدیم ، نیاز به قلیا از طریق خیساندن خاکستر چوبها یا تبخیر آبهایی مانند رودخانه نیل که بطور طبیعی قلیاییاند تامین میشد.
صابون چیست؟
صابون از نمکهای سدیم یا پتاسیم اسیدهای چرب گوناگون تشکیل شده است. طی هزاران سال مصرف صابون روبه فزونی گذاشت تا ساخت آن برای راحتی و بهداشت بشر متمدن ضرورتی صنعتی یافت.
مواد اولیه صابون
پیه ، ماده چرب اصلی در صابونسازی است. مقدار پیه مصرفی ، حدود سهچهارم کل روغنها و چربیهای مصرفی صنایع صابونسازی است و مخلوطی است از گلیسریدهایی که از آب کردن چربی جامد گاوی با بخار بدست میآید. این چربی جامد با بخار ، گوارش میشود و پیه روی آب تشکیل میگردد، بطوری که به راحتی میتوان آنرا از روی آب جمع آوری کرد.
برچسب ها:
صابون چیست روش تهیه صابون مواد تشکیل دهنده صابون ساختار صابون