مقدمه: بیش از ۲۵۰۰ نوع مختلف مار وجود دارد . مارها جزو گروه خزندگان هستند و شناسایی آنها بسیار ساده است زیرا بدن دراز و باریک مشخصی دارند و دست و پا ندارند. خانواده مارها مارها با تمساح ها،مارمولکها و لاک پشتها که همگی جزو خزندگان هستند از یک خانواده اند.خزندگان پوست پولک دار دارند و خونسردند ، یعنی دمای بدن آنها ثابت نیست و متناسب با دمای محیط تغییر میکند بنابراین مارها اغلب بین آفتاب و سایه حرکت میکنند که خودشان را گرم و خنک کنند. مارها کجا زندگی میکنند؟ مارها در زیستگاههای متفاوتی زندگی میکنند ، بیشتر مارها یا روی زمین یا روی درخت زندگی میکنند اما بعضی دیگر بیشتر اوقات را در زیرزمین و حتی تعدادی نیز در زیر آب در رودها و دریاها زندگی میکنند.این یک مار سبز علفی است که در میان علفها و بوته ها زندگی میکند اما از درخت هم بالا میرود و در رودها نیز شنا میکند
حدود ۷۰۰ گونه از ۳۲۰۰ گونه مارهای دنیا زهری هستند و شامل چندین مار هستند که میتوانند انسان را بکشد. یک مار زهری زهر خود را از راه نیشهایش که یا توخالیند و یا شیار دارند تزریق میکند. وقتی که زهر تزریق شد مار به انتظار مینشیند تا قربانیش قبل از بلعیده شدن بمیرد.
از حدود ۷۲۵ گونه از مارهای سمی در سراسر جهان، تنها ۲۵۰ تا از آنها قادر به کشتن انسان با یک نیش است. به طور متوسط استرالیا تنها یک نیش مار کشنده در هر سال دارد. در هند، در هر سال ۲۵۰ هزار مارگزیدگی ثبت میشود که از آنها ۵۰ هزار تا منجر به مرگ میشود.
دندانهای نیش مارهای زهری، در فک بالای دهان آنها قرار گرفته و با غدههای سمّی که در سر مار قرار دارند در ارتباط هستند.
با کشیدن دندان مار، نمیشود برای همیشه با خیال آسوده از نیش مار زهری در امان بود چرا که دندانهای نیش در دهان مارهای زهری مجدّداً رویش میکنند. مار زهری به کمک این نیشها زهر را به بدن شکار خود تزریق میکند و این گونه میکوشد تا جانش را بگیرد یا حداقل او را ناتوان و بیهوش سازد تا با خیال راحت به خوردن گوشتش بپردازد. تمام مارهای زهری علاوه بر نیش، دندان نیز دارند. در نتیجه، تمام مارهای زهری علاوه بر نیش زدن گاز هم میگیرند.
مار زنگی
از نوع مار زنگی نزدیک به ۱۲ نوع مختلف در جهان وجود دارد. مارهای زنگی را از زنگولهای که در ته دم خودشان دارند به راحتی میتوان تشخیص داد. هر چند دم این مار طوری ساخته شدهاست که در هنگام حرکت و جنبیدن صدای زنگ درآید ولی با این وجود صدای اصلی زنگوله دم مار بر اثر لرزش دم توسّط خود مار، تنها زمانی انجام میپذیرد که مار از چیزی احساس خطر بکند.
افعی
افعی نیز که بیشتر در جنوب غربی آسیا یافت میشود، همانند مار زنگی است. هر دوی آنها علاوه بر آنکه مانند مارهای دیگر از جلو حرکت میکنند، قادر به حرکت از سمت پهلو نیز هستند. افعیها تنها مارهای زهری در اروپا هستند.