در بین روشهای پذیرفته شده برای رساندن پیام، آن که بیشترازهمه مورد توجه است، استفاده ازروش غیرمستقیم است. در متون دینی هم بسیار به این روش توجه شده است؛ ان جا که امام حسن و امام حسین (علیهم السلام) برای تتبین خطای پیرمرد، وضو می سازند و او را به قضاوت می خوانند پیدا ست که اگر روش غیر مستقیم با بهره گیری از اثر هنری همراه باشد، تاثیر ان دو چندان خواهد بود
به حقیقت که در داستانهای انها برای بینش مندان، پند اموزی است. بدیهی است که گزینش قران به عنوان معجزه پیامبر (صلی الله علیه و اله) از سوی خداوند به منظور پذیرش پیام الهی از طریق هنر قران بوده است. چنان که تاریخی بخوبی گواهی داده است که بخش عظیمی از سهم پذیرش اسلام توسط مشرکان – خصوصا در اوائل بعثت – بر عهده هنر گفتاری قران بوده است. هم اکنون نیز، تهاجم فرهنگی که خطر ان کشورهای اسلامی وغیراسلامی را مورد تهدید جدی قرار داده عمدتا درمایه های هنری – فیلم، سینما و ویدئو وغیره – انجام می گیرد. تکیه بر پدیده های هنر در شبیخون فرهنگی بیشتر بدین خاطر است که پذیرش پیام، هر چندکه ضد اخلاق باشد، از راه هنر اسانتر انجام می پذیرد؛ زیرا تاثیر ان؛ غیرمستقیم است.
مقدمه:
گرچه ممکن است مصادیق فطرت و درون خواهی ادمی فراوان باشد، اما در مجموع، از چهار محور اساسی می توان نام برد: خداخواهی، اگاهی طلبی، میل به نیکیها، میل به زیباییها. بنابراین، میل به زیباییها از محورهای اساسی نهاد فطرت ادمی است که از رهگذر ان، دهها مصداق را می توان تتبین نمود. از طرفی همان گونه که در بیان عناصر هنر گفته شد زیبایی، یکی از عناصر جدا ناپذیر ان می باشد، به این معنا که هر اثری زیبایی نداشت، هیچ گاه اثرهنری تلقی نمی گردد و چون میل به زیبایی، فطری است، میل به هنر و اثار هنری نیز، برای ادمی خواهد بود؛ زیرا اثر هنری از عصر زیبایی جدا ناپذیر است. پذیرش فطری بودن هنر ما را به یک اصل مسلم رهنمون می گردد که هرگز نمی توان مدعی شد ادیان اسمانی و پیام اوران ان با هنر مخالفت کرده اند، چه اساسا دعوت پیامبران در راستای قانون فطرت بوده است. همان گونه که حضرت امیر (علیه السلام) در تتبین مقاصد پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرموده است: « لیثیروا لهم دفائن العقول و یستادوهم میثاق فطرته. … » (نهج البلاغه، تحقیق صبحی صالح، خطبه اول). ترجمه: تا دفینه های خرد را برای انان ( مردم ) برافشانند و پیمان فطرت خداوند را بازپردازی کنند. بنابراین، برای باز یافتن دیدگاه اسلام به عنوان « جامع و مکمل ادیان اسمانی » در مورد هنر، نمی توان به پیشینه مردود بودن ان باور داشت. افلاطون در جایی می گوید: « روح انسان در عالم مجردات قبل از ورود به دنیای حقیقت زیبایی و حسن مطلق، خیرونیکی را بدون پرده حجاب دیده است. پس در این دنیا چون حسن ظاهری و نسبی و مجازی را ببیند از ان زیبایی مطلق که سابقا درک نموده یاد می کند، غم هجران به او دست می دهد و هوای عشق او را بر می دارد». وی دراین بیان، به فطرت نظر دارد. و به گفته سعدی:
پیش از اب و گل در دل من مهر تو بود با خود اوردم از ان جانه به خد بربستم
فهرست
چکیده ۲
مقدمه: ۳
بیان مساله: ۴
هنر متعهد و سازنده، و هنر صوری ویرانگر ۵
هنر و زیبایی از دیدگاه قرآن ۶
چند نمونه از روش پیشوایان ۸
ماندگاری هنر ۱۰
منابع: ۱۴