چکيده
در هر سازمانی توان بالقوه پرورش نیافته ای وجود دارد که برای ایجاد تغییرات راهبردی در سازمان میتوان از این نیروی عظیم به نحو مطلوب استفاده کرد و این توانایی را در راستای اهداف و چشم انداز سازمانی و رسیدن به اثر بخشی هدایت کرد. هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر استراتژی های تحول بر اثربخشی سازمانی در شهرداری کاشان می باشد. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش توصیفی به شمار می رود. جامعه ی آماری پژوهش را کلیه ی مدیران شهرداری کاشان تشکیل داده اند. حجم جامعه از طریق سرشماری برای 124 نفر برآورد گردید که در نهایت تعداد 92پرسشنامه جمع آوری شد. چهارچوب نظری این پژوهش بر اساس پرسشنامه های استاندارد مدل ویزبورد(1976) واثر بخشی پارسونز(1979) ارائه شده است که با استفاده از دو پرسش نامه ی 28 سوالی به بررسی یک نمونه ی 92 تایی از مدیران شهرداری کاشان پرداخته شده است. روایی پرسشنامه ها از طریق روایی محتوایی سنجیده شده است و برای کسب پایایی پرسشنامه ها از روش آلفای کرونباخ استفاده شده است که پایایی آن برای پرسش نامه ی تحول 0.89 و برای پرسشنامه ی اثربخشی 0.86 است. اطلاعات بدست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS در دو سطح آمار توصیفی و آمار استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در سطح آمار استنباطی از آزمون کولموگروف (KS) استفاده شده است. نتایج آزمون فرضیات نشان داد که تمامی مولفه های استراتژی تحول بر روی اثربخشی سلزمانی تاثیر مثبت داشته که بر طبق مدل رگرسیون مولفه های اهداف و رهبری به ترتیب با مقادیر ضریب بتای 0.252 و 0.213 بیشترین قدرت پیش بینی را بر روی اثربخشی سازمانی داشته و مولفه ی پاداش با مقدار ضریب بتای 0.061 کمترین درصد پیش بینی را دارا می باشند.
فهرست مطالب:
چکيده .........................................................................................................................................................1
فصل اول: کلیات تحقیق
۱-۱)مقدمه......................................................................................................................................................3
۱-۲)بيان مسئله...............................................................................................................................................5
۱-3)ضرورت پژوهش...................................................................................................................................7
1-4 )چارچوب نظري پژوهش................................................................................................................. ....9
۱-5)اهداف پژوهش....... ............................................................................................................................10
1-5-1)هدف اصلي................................................................................................................................... 11
1-5-2)اهداف فرعي....................................................................................................................................11
۱-6)سوالات پژوهش............................................................................................................................... 11
1-7 )فرضیات تحقیق .................................................................................................................................12
1-7-1 )فرضیه اصلی .................................................................................................................................12
1-7-2)فرضيه هاي فرعي......................................................................................................................... 12
1-8)متغير هاي پژوهش............................................................................................................................. 12
1-8-1)متغير مستقل.................................................................................................................................. 12
1-8-2 )متغیر وابسته ................................................................................................................................12
1-8-3)متغير تعديل کننده......................................................................................................................... 13
۱-9)جامعه آماري و قلمرو پژوهش......................................................................................................... ..13
1-9-1)قلمرو موضوعي............................................................................................................................. 13
۱-9-2)قلمرو مکاني.................................................................................................................................. 13
1-9-3 ) قلمرو زماني................................................................................................................................ 13
۱-10- روش تجزيه و تحليل اطلاعات و آزمون فرضيه ها........................................................................13
۱-10-۱)روش تحقيق................................................................................................................................ 13
۱-10-2 )روش گردآوري اطلاعات.......................................................................................................... 14
۱-10-3)روش تجزيه و تحليل اطلاعات ................................................................................................14
۱-11)تعاريف نظري وعملياتي واژه ها و اصطلاحات.............................................................................. 14
1-11-1)تعاريف نظري واژه ها و اصطلاحات....................................................................................... 14
1-11-2)تعاريف عملياتي واژه ها و اصطلاحات..................................................................................... 16
فصل دوم: ادبیات و پیشینه تحقیق
۲-۱)مقدمه................................................................................................................................................. 19
1-۲-1)مفهوم استراتژي............................................................................................................................ 20
۲-1-2)اصول و قواعد رقابت.................................................................................................................. 21
۲-1-3)رويکردهاي استراتژي.................................................................................................................. 21
2-1-3-1)رويکرد تجويزي.................................................................................................................... 22
2-1-3-2)رويکرد توصيفي..................................................................................................................... 22
2-1-4)فلسفه استراتژي............................................................................................................................ 22
۲-1-5)تعريف استراتژي......................................................................................................................... 22
2-1-6)فرصت های استراتژیک ................................................................................................................23
۲-1-7)توسعه فرصت‌ها.......................................................................................................................... 24
۲-1-8)راهکار استراتژيک....................................................................................................................... 25
2-1-9)استراتژي‌ها و پارادايم ها............................................................................................................. 26
2-1-10)پارادايم ها و فرصت‌ها.............................................................................................................. 26
2-1-11)الگوي فرصت........................................................................................................................... 27
2-1-12)مزايا و معايب........................................................................................................................... 27
2-1-13)تعريف مديريت استراتژيك...................................................................................................... 28
2-1-13-1)ضرورت استفاده از مدیریت استراتژیک ..............................................................................28
2-1-13-2)مزایای مدیریت استراتژیک ..................................................................................................30
2-1-13-3)فرآیند مدیریت استراتژیک ...................................................................................................31
2-1-14)تدوین استراتژی ........................................................................................................................33
2-1-14-1)تكوين استراتژي....................................................................................................................33
2-1-15)اجراي استراتژي..........................................................................................................................33
2-1-16)ارزیابی استراتژی.........................................................................................................................34
۲-1-16-1)موانع اجراي برنامه‌هاي استراتژيك....................................................................................... 34
۲-1-17)تفکر استراتژيک........................................................................................................................ 35
2-1-17-1)تفكر استراتژيك در مقايسه با برنامه‌ريزي استراتژيك........................................................... 37
2-1-17-2)ﮐﺎرﮐﺮد ﺗﻔﮑﺮ اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ....................................................................................................... 38
۲-1-17-3)ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﯾﮏ ﻣﺘﻔﮑﺮ اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ....................................................................................... 38
۲-1-18)جايگاه موضوعات استراتژيک................................................................................................... 39
2-1-19)متدولوژي برنامه ريزي استراتژيک پيشنهادي............................................................................ 40
2-1-20)ساختار تحليلي استراتژي اثربخش............................................................................................. 51
2-2) تحول سازماني................................................................................................................................ 52
2-2-1)ايجاد تحول.................................................................................................................................. 52
2-2-2)اهداف تحول سازماني.................................................................................................................. 53
2-2-3) هدايت فرايند تحول سازماني..................................................................................................... 53
2-2-4) ضرورت تحول سازماني............................................................................................................ 54
2-2-5)فرآيند تحول در سازمان............................................................................................................... 55
2-2-6) اشتباهات تحول در سازمانها..................................................................................................... 57
2-2-7)سطوح تغيير و تحول................................................................................................................... 59
2-2-8)مفاهيم تغيير................................................................................................................................. 60
2-2-9) سطوح ايجاد تغيير در انسان‌ها.................................................................................................... 61
۲-2-10)انواع تغيير.................................................................................................................................. 63
2-2-11)سازمان‌هاي آينده....................................................................................................................... 63
۲-2-12)مقاومت در برابر تغيير................................................................................................................ 64
۲-2-13)مديريت مقاومت در برابر تغيير.................................................................................................. 64
2-2-14)مدلهاي تغيير............................................................................................................................. 65
2-2-14-1)الگوي مکعب يخي تغيير..................................................................................................... 66
2-2-14-2) الگوي سه سطحي تغيير...................................................................................................... 67
2-2-14-3)مدل تغيير و عملکرد سازماني «بورک و ليتوين»................................................................... 68
2-2-14-4) مدل تغيير اثربخش کامينگز و اورلي................................................................................... 69
2-2-14-5) مدل تغيير جامع رالف کيلمن .............................................................................................71
2-2-14-6)-مدل تجزيه و تحليل جرياني جري و پوراس..................................................................... 72
2-2-14-7)مدل شش- خانه اي ويزبورد................................................................................................ 73
2-3) استراتژي‌ها تغيير و تحول سازماني................................................................................................ 75
2-3-1)استراتژي تغيير تکنولوژي............................................................................................................ 75
2-3-3)استراتژي تغيير ساختار................................................................................................................ 76
2-3-3)استراتژي تغيير وظايف............................................................................................................... 76
2-3-4)استراتژي تغيير نيروي انساني..................................................................................................... 76
2-3-5) علل مقاومت در برابر تغيير و تحول......................................................................................... 77
۲-4)اثربخشي سازماني........................................................................................................................... 79
2-4-1)معيارها و مقياس هاي اثربخشي سازماني................................................................................... 79
2-4-2)انواع رویکرد اثر بخشی............................................................................................................. 81
2-4-2-1) رويکرد مبتني بر هدف.......................................................................................................... 81
2-4-2-2)پيش فرض هاي رويکرد نيل به هدف.................................................................................... 82
2-4-2-3)رويکرد نيل به هدف در عمل................................................................................................. 82
2-4-2-3-1)مسائل و مشکلات رويکرد نيل به هدف............................................................................ 83
2-4-2-3-2)فايده عملي رويکردنيل به هدف براي مديران.................................................................... 83
2-4-2-4).رويکرد مبتني بر تامين منابع سيستم....................................................................................... 84
2-4-2-5)پيش فرض هاي رويکرد سيستمي.......................................................................................... 85
2-4-2-5-1)رويکرد سيستمي در عمل.................................................................................................. 85
2-4-2-5-2)مسائل و مشکلات رويکرد سيستمي................................................................................... 86
2-4-2-5-3)ارزش عملي رويکرد سيستمي براي مديران........................................................................ 86
2-4-2-6)رويکرد مبتني بر فرآيند دروني ................................................................................................86
2-4-2-7)رويکرد عوامل استراتژيک....................................................................................................... 87
2-4-2-7-1)رويکرد ذينفعان استراتژيک................................................................................................. 87
2-4-2-7-2)پيش فرض هاي رويکرد ذينفعان استراتژيک..................................................................... 88
2-4-2-7-3)رويکرد ذينفعان استراتژيک در عمل.................................................................................. 88
2-4-2-7-4)مسائل و مشکلات رويکرد ذينفعان استراتژيک در عمل.................................................... 89
2-4-2-7-5)فايده عملي رويکرد ذينفع هاي استراتژيک براي مديران.................................................... 90.
2-4-2-8)رويکرد ارزش هاي رقابتي...................................................................................................... 90
2-4-2-8-1)پيش فرض هاي رويکرد رقابتي.......................................................................................... 90
2-4-2-8-2)رويکرد ارزش هاي رقابتي در عمل.................................................................................... 91
2-4-2-8-3)مسائل و مشکلات رويکرد ارزش هاي رقابتي.................................................................... 92
2-4-2-8-4)ارزش عملي رويکرد ارزش هاي رقابتي براي مديران.........................................................92
2-4-2-9)کنترل انعطاف پذيري.............................................................................................................. 93
2-4-3)دام‌هاي اثربخشي........................................................................................................................ 95
2-5)مروری بر نحوه ی شکل گیری شهرداری ..................................................................................... 97
2-5-1)شهر............................................................................................................................................. 97
2-5-2)تعريف شهر................................................................................................................................. 98
2-5-3)شهر در ايران................................................................................................................................ 99
2-5-4)وظايف شهرداري در حوزه خدمات شهري، فرهنگي و اجتماعي.............................................. 100
2-5-5)وظايف شهرداري در حوزه اجتماعي و فرهنگي در وضعيت فعلي............................................ 101
2-5-6)دستورالعمل اجرايي برنامه سوم راهبردي شهرداري کاشان......................................................... 103
2-5-6-1) بخش اول : تعاريف.............................................................................................................. 103
2-5-6-2)مفاد دستورالعمل تدوين برنامه استراتژيک ۴ ساله شهرداري کاشان....................................... 107
2-5-6-3)مدل تدوين برنامه................................................................................................................... 108
2-6)پيشينه تحقيق................................................................................................................................... 111
2-6-1)تحقيقات خارجي......................................................................................................................... 111
2-6-2)تحقيقات داخلي ...........................................................................................................................113
فصل سوم: روش تحقیق
3- 1) مقدمه............................................................................................................................................ 118
3- 2) نوع تحقيق.................................................................................................................................... 118
3-3) روشها و ابزار گردآوري اطلاعات................................................................................................... 119
3-3-1) روش بررسي اسناد و مدارك.................................................................................................... 119
3-3-2)روش ميداني............................................................................................................................... 119
3-4)مقياسهاي اندازه‌گيري متغيرها........................................................................................................... 120
3- 5) مقياس اندازه‌گيري نگرشها........................................................................................................... 120
3-6)طرح تحقيق..................................................................................................................................... 120
3-6-1)هدف مطالعه............................................................................................................................... 121
3-6-2- نوع مطالعه................................................................................................................................ 121
3-6-3)ميزان دخالت محقق در پژوهش.................................................................................................. 121
3-6-4)مكان بررسي: طبيعي و ساختگي.................................................................................................. 121
3-6-5)واحد تجزيه و تحليل:افراد ، زوجها، گروهها، سازمانها................................................................ 121
3-6-6)افق زماني: بررسي مقطعي در برابر بررسي دوره‌اي...................................................................... 122
3-6-7)جامعه و نمونه آماري مورد پژوهش............................................................................................. 122
3-6-8) حجم نمونه آماري...................................................................................................................... 122
3-6-9) ابزار پژوهش ................................................................................................................................123
3- 6- 10) روش تجزيه و تحليل داده‌ها................................................................................................. 123
3-7) روشها و فنون آماري مورد استفاده براي تجزيه وتحليل مشاهدات.................................................123
3-7-1)ثبات سنجه ها ............................................................................................................................123
3-7-2) سازگاري دروني سنجه ها.......................................................................................................... 124
3-6-2) آزمون پايايي............................................................................................................................... 124
3-8) آزمون فرض نرمال بودن متغيرها:.................................................................................................... 125
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها
4-1)مقدمه................................................................................................................................................ 128
4-2) بررسي ويژگي‌هاي جمعيت شناختي............................................................................................... 128
4-2-1 )جنسيت....................................................................................................................................... 128
4-2-2) تاهل........................................................................................................................................... 129
4-2-3 )سن............................................................................................................................................. 130
4-2-4 )تحصيلات................................................................................................................................... 131
4-3 ) آزمون فرضيات تحقيق................................................................................................................... 132
4-3-1) آزمون فرضيه اصلي پژوهش..................................................................................................... 132
4-3 – 2) آزمون فرضيه فرعي اول......................................................................................................... 134
4-3-3) آزمون فرضيه فرعي دوم............................................................................................................ 136
4-3-4 )آزمون فرضيه فرعي سوم............................................................................................................ 137
4-3-5 )آزمون فرضيه فرعي چهارم......................................................................................................... 139
4-3-6 )آزمون فرضيه فرعي پنجم........................................................................................................... 141
4-3-7) آزمون فرضيه فرعي ششم........................................................................................................... 143
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
5-1)مقدمه................................................................................................................................................ 147
5-2)نتايج حاصل از آزمون فرضيات تحقيق............................................................................................. 147
5-2-1) نتايج حاصل از آزمون فرضيه اصلی .......................................................................................... 147
5-2-2) نتايج حاصل از آزمون فرضيه اول............................................................................................... 148
5-2-3) نتايج حاصل از آزمون فرضيه دوم.............................................................................................. 149
5-2-4) نتايج حاصل از آزمون فرضيه سوم............................................................................................. 150
5-2-5) نتايج حاصل از آزمون فرضيه چهارم............................................................................................151
5-2-6) نتايج حاصل از آزمون فرضيه پنجم............................................................................................ 151
5-2-7) نتايج حاصل از آزمون فرضيه ششم............................................................................................ 152
5-3) نتيجه گيري نهایی............................................................................................................................ 153
5-4) پيشنهادات تحقيق............................................................................................................................ 154
5-4-1) پيشنهادات کاربردي................................................................................................................... 154
5-5)محدودیت های پژوهش................................................................................................................. 155
منابع و ما خذ........................................................................................................................................... 156
پیوست..................................................................................................................................................... 162
پرسشنامه استراتژی های تحول سازمانی – با الهام ازمدل ویز بورد.........................................................164
پرسشنامه استراتژی های تحول سازمانی- مدل پار سونز........................................................................ 166
چکیده لاتین ........................................................................................................................................... 169
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول 2-1)دسته بندی مدل های تحول سازمانی........................................................................................ 65
جدول 2-2) رویکرد سیستمی در عمل....................................................................................................... 85
جدول 2-3)مسائل و مشکلات رویکرد ذینفعان استراتژیک در عمل ............................................................89
جدول 2-4)رویکرد ارزش های رقابتی در عمل........................................................................................... 91
جدول 2-5)چهار مدل اثر بخش سازمانی بر اساس رویکرد کویین و رور باف........................................... 93
جدول 2-6)مولفه های چهارگانه اثر بخشی با تکیه رویکرد های چهار گانه نظام اجتماعی پارسونز........... 95
جدول 2-7)کارکرد های چهار گانه نظام اجتماعی پارسونز.......................................................................... 95
جدول 3-1)نمره گذاری بر اساس طیف لیکرت......................................................................................... 120
جدول 3-2)مقدار ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه استراتِی های تحول ................................................... 125
جدول 3-3)مقدار ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه اثر بخشی سازمانی..................................................... 125
جدول 3-4)بررسی توزیع نرمال متغیر های استراتژی های تحول و اثر بخشی سازمانی –آزمون KS........126
جدول 4-1)توزیع فراوانی جنسیت پاسخگویان...........................................................................................129
جدول 4-2)توزیع فراوانی سن پاسخگویان................................................................................................ 129
جدول 4-3)توزیع فراوانی سطح تحصیلات پاسخگویان.......................................................................... 131
جدول 4-4) آزمون همبستگی بین متغیر های استراتژی های تحول و اثر بخشی سازمانی...................132
جدول 4-5)آنالیز واریانس رگرسیونی متغیر های استراتژی ها ی تحول و اثر بخشی سازمانی................. 133
جدول 4-6)مدل رگرسیون چند متغیره برای استراتژی های تحول بر اثربخشی سازمانی.......................... 133
جدول 4-7) آزمون همبستگی بین متغیر های استراتژی تحول از بعد اهداف بر اثر بخشی سازمانی .........133
جدول 4-8)آنالیز واریانس رگرسیونی متغیر های استراتژی تحول از بعد اهداف بر اثر بخشی سازمانی... 135
جدول 4-9)مدل رگرسیون چند متغیره برای استراتژی تحول از بعد اهداف بر اثر بخشی سازمانی........... 135
جدول 4-10)آزمون همبستگی بین متغیر های استراتژی تحول از بعد ارتباط بر اثر بخشی سازمانی......... 136
جدول 4-11)آنالیز واریانس رگرسیونی متغیر های استراتژی تحول از بعد ارتباط بر اثر بخشی سازمانی.. 136
جدول 4-12)مدل رگرسیون چند متغیره برای استراتژی تحول از بعد ارتباط بر اثر بخشی سازمانی......... 137
جدول 4-13) آزمون همبستگی بین متغیر های استراتژی تحول از بعد ساختار بر اثر بخشی سازمانی...... 138
جدول 4-14)آنالیز واریانس رگرسیونی متغیر های استراتژی تحول از بعد ساختار بر اثر بخشی سازمانی 138
جدول 4-15)مدل رگرسیون چند متغیره برای استراتژی تحول از بعد ساختار بر اثر بخشی سازمانی........ 139
جدول 4-16)آزمون همبستگی بین متغیر های استراتژی تحول از بعد رهبری بر اثر بخشی سازمانی.........140
جدول 4-17) آنالیز واریانس رگرسیونی متغیر های استراتژی تحول از بعد رهبری بر اثر بخشی سازمانی140
جدول 4-18) مدل رگرسیون چند متغیره برای استراتژی تحول از بعد رهبری بر اثر بخشی سازمانی.......141
جدول 4-19) آزمون همبستگی بین متغیر های استراتژی تحول از بعدپاداش بر اثر بخشی سازمانی..........141
جدول 4-20) آنالیز واریانس رگرسیونی متغیر های استراتژی تحول از بعدپاداش بر اثر بخشی سازمانی...142
جدول 4-21) مدل رگرسیون چند متغیره برای استراتژی تحول از بعد پاداش بر اثر بخشی سازمانی.........142
جدول 4-22) آزمون همبستگی بین متغیر های استراتژی تحول از بعدمکانیسم مفید بر اثر بخشی ...........143
جدول4-23) آنالیز واریانس رگرسیونی متغیر های استراتژی تحول از بعدمکانیسم مفید بر اثر بخشی...... 144
جدول 4-24) مدل رگرسیون چند متغیره برای استراتژی تحول از بعد مکانیسم مفید بر اثر بخشی ..........144
فهرست اشکال
عنوان صفحه
شکل 1-1)تفکر استراتژیک(مفتخر.1371).......................................................................................................37
شکل 2-1)وضعیت توازن نیروها (لوین .1950)...........................................................................................66
شکل 2-3)مدل تغییر و عملکرد سازمانی (بورک و لیتوین .1992)................................................................69
شکل 2-4)مدل مدیریت تغییر اثر بخش (کامینگز و اورولی .1993).............................................................71
شکل 2-5)مدل تجزیه و تحلیل جریانی (پوراس .1999)............................................................................ 73
شکل 2-6)مدل شش خانه ای ویز بورد(ویزبورد.1976)................................................................................74
شکل 5-1)مدل مفهومی اقتباس از نتایج تحقیق ......................................................................................... 153
فهرست نموارها
عنوان صفحه
نمودار 4-1) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب جنسیت....................................................................... 129
نمودار 4-2)توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب میزان سن ..................................................................... 130
نمودار 4-3) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب میزان تحصیلات.......................................................... 131
برچسب ها:
تاثیراستراتژی های تحول بر اثربخشی سازمانی