مقدمه
پروین اعتصامی، شاعره نامدار معاصر ایران از شاعران قدر اول زبان فارسی است که با تواناترین شعرای مرد ، برابری کرده و به گواهی اساتید و سخن شناسان معاصر گوی سبقت را از آنان ربوده است.
رمز توفیق این شاعرارزشمند فرهنگ و ادب فارسی، علاوه بر استعداد ذاتی؛ معجزه تربیت و توجه پدر اوست .
زندگینامه
پروین در روز ۲۵ اسفند سال ۱۲۸۵ هجری شمسی به دنیا آمده است.پدر پروین، مرحوم یوسف اعتصامی(اعتصام‌الملک) و مادر او خانم اختر اعتصامی است که در تاریخ ۲۶ اردیبهشت سال ۱۳۵۲ هجری شمسی در تهران بدرود حیات گفت و در مقبره خانوادگی در قم به خاک سپرده شد.پروین در کودکی با خانواده خود به تهران آمد و در این شهر زیر نظر پدر اندیشمندش مقدمات علوم و زبان عربی و فارسی و ادبیات این دو زبان را فرا گرفت و سرانجام عمرکوتاه خود را در همین شهر به پایان رسانید.به شرحی که گفته شد پدر در تربیت و تعلیم دختر خویش سعی وافر نمود و حتی او را از ابتدای نوجوانی در جلسات مذاکرات و مباحث ادبی و علمی شرکت می‌داد. از لحاظ خصوصیات اخلاقی نزدیکان پروین نقل کرده‌اند که او کم سخن می‌گفت و بیشتر فکر می‌کرد و دارای نظم فکری خاص خود بود از ((صاحب آن همه گفتار)) جز این نیز نمی‌توان انتظار داشت و باید انصاف داد که سراینده اینچنین اشعاری نغز و دلنشین که قریب به تمام ابیات آن با رعایت کلیه قواعد ادبی و شعری و عروض و قافیه و در عین حال پر محتوا و با بیانی شیوا سروده شده نیاز به تفکر و تعلم و درون‌نگری دارد.
پروین دوره مدرسه آمریکایی را در خرداد ماه سال ۱۳۰۳ شمسی به پایان رسانید و در همان مدرسه به تدریس و تعلیم نوآموزان هم وطن خویش پرداخت.
او در تاریخ ۱۹ تیرماه سال ۱۳۱۳ شمسی با پسر عموی پدر خود ازدواج کرد و مدت چهار ماه در عقد او به سر برد و سپس به خانه شوهر در کرمانشاه رفت، اما بیش از دو ماه و نیم شوهرداری نکرد و به خانه پدر بازگشت و با بخشودن مهریه خود در ۱۱ مرداد سال ۱۳۱۴ شمسی رسماً از شوهر جدا شد.
پروین پیشامد ناگوار زندگی و زناشوئیش را بردباری و حوصله خاصی تحمل کرد و هیچ‌گاه در این باب صریحاً سخنی نگفت.
پژوشگران احتمال می‌دهند که ابیات زیر را تحت تأثیر همین پیشامد سروده باشد.
ای گل تو زجمعیت گلزار چه دیدی جز سرزنش و بد سوی خار چه دیدی
ای لعل دلفروز تو با اینهمه پرتو جز مشتری سفله به بازار چه دیدی
رفتی به چمن لیک قفس گشت نصیب غیر از قفس ای مرغ گرفتار چه دیدی
قطعه ۲۰۷
پروین اعتصامی در روز سوم فرودرین سال ۱۳۲۰ هجری شمسی در بستر بیماری خفت و شب شنبه شانزدهم همان ماه در آغوش مادر دعوت حق را لبیک گفت و در شهر قم در مقبره خانوادگی و کنار قبر پدر دفن گردید.
او برای سنگ مزار خویش ابیاتی چند سروده است که بخشی از آنرا در اینجا به نظر خوانندگان می‌رسانم:
پروین در این قطعه ضمن بازگویی حالات انسان در محنت‌گاه گور و التماس قرائت((فاتحه و یاسین)) در این ابیات نیز بر عادت و خصلت خویش، و دوستیها، و بی‌وفایی دنیا می‌گوید.
با درگذشت پروین زتان فارسی بانویی شاعر و پاک طینت، متواضع، متفکر و پایدار در طریق حقیقت را از دست داد.
او مظهر کمال دانایی و علم و عمل و پرهیزکاری، سرمشق عفت برای زنان و تدین و اعتقادات مذهبی و حق‌پرستی و نیز دلسوز جهت طبقات محتاج جامعه‌ای بود که در آن می‌زیست و اشعارش را در خدمت بازگویی رنجها آنان قرار داده بود.
پروین چهار برادر داشته، که دانشمند ارجمند آقای ابوالفتح اعتصامی، بیش از سایرین با او مأنوس بوده است و خوشبختانه ایشان در قید حیات و باز‌گو کننده حقایق زندگی پروین می‌باشند.
در اینجا ناچار به ذکر این حقیقت است که پنداری پروین خود همچون سایر بزرگان علم و ادبت تمایلی به آشکارسازی چگونگی زندگی خویش نداشته است و جز قطعاتی چند و ابیاتی انگشت‌شمار که متحمل است در ارتباط با زندگی او باشد همچون قطعه ((نهال آرزو)) و ((جمعیت گلزار)) در این‌باره مطلبی ابراز ننموده است.
اطرافیان و دوستداران پروین نیز از او پیروی کرده و جز تکرار تأیید مراتب علمی و اخلاقی و شعر و شاعری ایشان مطلبی در اختیار مشتاقان قرار نداده و همواره خواستاران را در انتظار شنیدن مطالب تازه‌تری نگهداشته‌اند.
هنر شاعری پروین و عوامل موثر در شکوفایی آن
پروین شاعری است هنرمند و هنرمندی است شاعر. نقطه عطف هنر او در این است که با تیزبینی خاص خود نحوه زندگی همنوعان خویش را می‌بیند و برای اصلاح نقاط ضعف آن از زبان و سرگذشت حقیقی یا خیالی افراد و حیوانات یا اشیاء از جمله ظالم و مظلوم، چشم و مژگان، مور و مار، صیاد و مرغ، مرغ و ماهی، دیگ و تازه، سوزن و نخ، امید و نومیدی و ده‌ها پدیداری دیگر در این جهت بهره می‌گیرد می‌سراید و در هر سرایش مطالب مورد نظر خویش را به یاد خوانندگان می‌آورد.
و بدین گونه است که شعر پروین به تابلویی از قصه حیات انسانها تبدیل می‌گردد. دیگر از ویژگیهای بارز شعر پروین، اصالت، نوآورزی، خلاقیت است، تا آنجا که برخی دیر باوران را به وادی شک و تردید بوده زیرا معمولاً از بانویی جوان انتظار سرودن اشعاری اینچنین پر مغز و با رعایت کامل فنون شعر و شاعری نمی‌ورد.
هنر پروین در همین است او در پندگویی به طبقات مختلف مردم آن‌گونه که ذائقه آنها می‌طلبد و هدایت آنها به جانب خصایل انسانی هنرمندی است آگاه و چیره دست و شجاع.
چرا پروین چنین است؟ او چگونه بدین مرتبه دست یافته است؟
این چگونه و چراها به خاطر بسیاری از خوانندگان اشعار پروین می‌رسد. کسب موفقیت پروین و شعرا و مرهون عوامل متعددی است که اهم آن به شرح زیر می‌باشد:
- هوش سرشار، نکته‌سنجی و نازک خیالی کم نظیر او.
- آمادگی محیط پروش، و زمینه خانوادگی و تربیت و تعلیم و راهنمائیهای پدر ادیب و فرهیخته او.
- وجود اطرافیان فاضل و ادیب و نخبگان وارسته‌ای چون علامه دهخدا و ملک‌الشعرا بهار و بهره‌گیری بلاواسطه از ایشان در جلسات ادبی که با حضور پدر او در خانه آنها تشکیل می‌گردید.
- دارا بودن هنر به کارگیری کلمات مناسب و زیبا در ادای مقصود که این موضوع در جای خود مشروحاً خواهد آمد.
- عصر پروین که زمان تسلط فن (تکنیک) بر اذهان عامه و گرایش به نوجویی و دگرگونی (رفورم) اجتماعی و سیاسی و فرهنگی عمومی بوده است.
- مقالات سیاسی، جدی و طنز نویسندگان پیرامون مظامی که بر طبقات گوناگون جامعه از جمله زنان، کارگران، مستمندان روا می‌شد و در روزنامه‌ها یا مجلاتی که حتی برخی به مدیریت زنان منتشر می‌گردید۱ ذهن پروین را تحت تأثیر قرار می‌داد تا آنجا که خود در ردیف بهترین گویندگان اشعار انتقادی قرار گرفت و سرودهای پندآموز او در جهت هدایت اقشار جامعه و رفع تعدیات و استضعاف، بیانگر این تأثیر‌پذیری است.
فهرست مطالب:
مقدمه
زندگینامه
هنر شاعری پروین و عوامل موثر در شکوفایی آن
ویژگی های عصر پروین و محیط رشد او
پروین و نظر دیگران درباره وی
مادر پروین
پدر پروین
پروین در قسمتهای از اعلامیه (زن و تاریخ) گفته است:
ازدواج پروین
دعوت دربار و مدال درجه 3
دوران بیماری و مرگ پروین
سخت استاد ملک الشعری درباره پروین
سخن دکتر معین در باره پروین
مست و هوشیار
نتیجه گیری
برچسب ها:
تحقیق درباره زندگینامه پروین اعتصامی پروین اعتصامی اشعار پروین اعتصامی تحقیق درباره پروین اعتصامی پروین اعتصامی بیوگرافی پروین اعتصامی اندیشه پروین اعتصامی تحقیق